Danıştay 7. Daire 2021/3409 Esas 2022/1684 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/3409
Karar No : 2022/1684

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Gümrükleme İnşaat Nakliyat İthalat İhracat Petrol
Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı tarafından, adına 2015 ile 2016 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı beyannameler muhteviyatı "…" ticari isimli eşyanın kıymetinin düşük beyan edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile bu vergiler üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezalarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; ödeme emrine konu ek tahakkuk ve ceza kararlarına yapılan itirazın reddine ilişkin işlemin, 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca itiraz başvurusunda bulunan davacı vekiline tebliğ edilmesi gerekirken, davacının işyeri adresinde sürekli çalışanına tebliğ edildiği, davacı şirkete yapılan söz konusu tebliğin vergi ve cezaların kesinleşmesine esas alınmasına olanak bulunmadığı, bu bakımdan, uyuşmazlıkta kesinleşmiş ve vadesinde ödenmemiş ödeme emri ile takip edilebilecek nitelikte amme alacağının varlığından söz edilemeyeceğinden, söz konusu alacağın tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davaya konu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu ödeme emri muhteviyatı ek tahakkuk ve para cezalarının usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine karşın süresinde itiraz edilmeyerek kesinleştiği, bu nedenle tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, adına 2015 ile 2016 yıllarında tescilli muhtelif tarih ve sayılı beyannameler muhteviyatı "hurma" ticari isimli eşyanın kıymetinin düşük beyan edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile bu vergiler üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezalarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Kanun'un 197. maddesinde, bu madde hükümlerine göre tebliğ edilen gümrük vergilerinin; 242. maddede belirtilen sürelerde itirazda bulunulmaması veya süresi içinde idari yargı mercilerine başvurulmaması hallerinde bu sürelerin bittiği tarihte kesinleşeceği; dava açılması halinde mahkemece yükümlü aleyhine verilen kararın gümrük idaresine tebliğ edildiği tarihte tahsil edilebilir hale geleceği; atıf yapılan 242. maddenin 1. fıkrasında, yükümlülerin kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilecekleri; 4. fıkrasında da, itirazın reddi kararlarına karşı işlemin yapıldığı yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabileceği hükümlerine yer verilmiştir.

Öte yandan, 4458 sayılı Kanun'un 201. maddesinde; süresi içinde ödenmeyen kesinleşmiş gümrük vergileri hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiş, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 54. maddesinde; ödeme müddeti içinde ödenmeyen amme alacağının tahsil dairesince cebren tahsil olunacağı, 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere, 15 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinde; kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zamanaşımına uğradığı hakkında tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde dava açabileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda sözü edilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, gümrük vergilerinin, ilgilisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödenmesinin gerektiği; vergiler üzerinden karara bağlanan para cezalarında da aynı usulün geçerli olduğu; vergi ve cezalara karşı, idari itiraz veya yargı yoluna başvurulması halinde, idarenin itirazın reddi yolundaki kararının ya da davanın reddi yolunda verilen yargı mercii kararının ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren ödeme süresinin yeniden işlemeye başlayacağı; alacağın, yukarıda sözü edilen ödeme süresinin yanında idari itirazda bulunulmaması veya dava açılmaması halinde bu sürelerin bittiği tarihte, dava açılması halinde davanın reddi yolunda verilen kararın ilgiliye tebliğ edildiği tarihte tahsil edilebilir hale geleceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı adına tescilli beyannameler muhteviyatı eşyanın kıymetinin düşük beyan edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile bu vergiler üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına ilişkin kararların, davacının "… Mahallesi, ... Sokak, No:…/…, …/…" adresinde, sürekli çalışan "…" isimli şahsa 08/09/2016 tarihinde tebliğ edildiği, söz konusu kararlara karşı 15 günlük yasal süre geçirildikten sonra davacı vekili tarafından 27/09/2016 tarihinde postaya verilen ve bölge müdürlüğü kayıtlarına 03/10/2016 tarihinde ulaşan iadeli taahhütlü posta gönderisiyle itiraz edildiği, söz konusu başvurunun, süresi dışında itiraz edildiği belirtilmek suretiyle reddedildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, 15 günlük itiraz süresinden sonra itiraz edilmek suretiyle veya dava konusu edilmeyerek kesinleşen kamu alacağının tahsili amacıyla ödeme emri düzenlenmesinde açıklanan mevzuat hükümlerine aykırılık bulunmadığından, davacı adına düzenlenen ödeme emrinin diğer yönlerden hukuka uygun olup olmadığı hususunda yapılacak inceleme ve değerlendirmeyle varılacak sonuca göre yeniden karar verilmek üzere, temyize konu kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2…. Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 15/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.