Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/444 Esas 2022/1516 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/444
Karar No : 2022/1516


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Huk. Müş. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/10/2021 tarih ve E:2021/3869, K:2021/4703 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumu Öğrencilerine Barınma Hizmeti Veren Özel Kurumların Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge'nin; 30. maddesinin 1. fıkrasının (o) bendinde yer alan ''... En az yükseköğrenim mezunu olan'' ibaresi ile 30 maddesinin 3. fıkrasının (i) bendinde yer alan ''Yükseköğrenim mezunu olması kaydıyla '' ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 21/10/2021 tarih ve E:2021/3869, K:2021/4703 sayılı kararıyla; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7, 14/3 ve 15/1-(b) maddelerine yer verilerek;
09/12/2016 tarih ve 29913 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6764 sayılı Kanun'un 5. maddesiyle 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 13. maddesinin 2. fıkrasına eklenen madde hükmünde, öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatının Milli Eğitim Bakanlığınca verileceği düzenlemesine yer verildiği, bu kapsamda ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumları ile yükseköğretime devam eden öğrencilere barınma hizmetlerini sunmak amacıyla açılan ve işletilen kurumlara ilişkin iş ve işlemleri düzenleyen ve 20/02/2017 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin yürürlüğe girdiği, ayrıca davalı idarenin Özel Öğrenci Barınma Hizmeti Kurumlarının Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönergesi'nin de 06/06/2017 tarih ve E.8376133 sayılı Makam Olur'u ile yürürlüğe girdiği, 05/07/2019 tarih ve 30822 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7180 sayılı Kanun ile 5661 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'da ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 13. maddesinde yapılan değişiklik neticesinde, öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatının ortaokul ve ortaöğrenim düzeyinde Millî Eğitim Bakanlığınca, yükseköğrenim düzeyinde ise Gençlik ve Spor Bakanlığınca verileceğinin hükme bağlandığı, 11/09/2020 tarih ve 31241 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile 20/02/2017 tarihli Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin yürürlükten kaldırıldığı ve ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumlarına devam eden öğrencilere barınma hizmetlerini sunmak amacıyla açılan ve işletilen öğrenci yurdu ve öğrenci pansiyonlarına ilişkin iş ve işlemleri düzenleyen Mili Eğitim Bakanlığı Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumları Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'nin yürürlüğe girdiğinin anlaşıldığı,
Yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında, dava konusu Yönerge'ye bakıldığında; davalı idarenin bu mevzuat değişiklikleri karşısında 2017 tarihli Makam Olur'u ile yürürlüğe giren ve dayanağı (Mülga) Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği olan Özel Öğrenci Barınma Hizmeti Kurumlarının Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge'yi yürürlükten kaldırmadığı ve 06/04/2021 tarihli Makam Olur'u ile Özel Öğrenci Barınma Hizmeti Kurumlarının Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge Hakkında Değişiklik Yapılması Hakkında Yönerge'nin yürürlüğe girmesi suretiyle mevcut Yönerge'de değişiklikler yaptığı, bu kapsamda anılan Yönerge'nin başlığının "Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumu Öğrencilerine Barınma Hizmeti Veren Özle Kurumların Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge" olarak değiştirildiği, "Dayanak" başlıklı 3. maddesinde de değişiklik yapılarak anılan maddede 11/09/2020 tarihli Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumları Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği'ne yer verildiği, ayrıca "Amaç" başlıklı 1. madde ve "Kapsam" başlıklı 2. maddenin de içinde bulunduğu muhtelif maddelerde değişiklik yapıldığının görüldüğü,
Bu kapsamda, dava konusu Yönerge'nin incelenmesi neticesinde; 11/09/2020 tarihinde yürürlüğe giren yeni Yönetmelik'e dayanılarak hazırlanan ve 06/04/2021 tarihinde bazı maddelerinde ve başlığında değişikliğe gidilen Yönerge'nin 2017 tarihli Makam Olur'u ile yürürlüğe girdiği, anılan Yönerge'de 2017 tarihinden bu yana değişikliğe uğramadan mevcudiyetini koruyan maddelerin de yer aldığı, bakılan davada iptali istenilen 30. maddenin 1. fıkrasının (o) bendinde yer alan ''... En az yükseköğrenim mezunu olan'' ibaresi ile 30. maddenin 3. fıkrasının (i) bendinde yer alan ''Yükseköğrenim mezunu olması kaydıyla '' ibaresinin 06/04/2021 tarihli Makam Olur'u değişikliğe uğramadığı ve anılan madde hükümlerinin 2017 yılından bu yana dava konusu Yönerge'de yer aldığının anlaşıldığı,
Bu durumda; Dairelerinin 22/06/2021 tarihli ara kararına cevaben gönderilen dilekçede dava konusu düzenlemeler nedeniyle davacıya herhangi bir uygulama işleminin tesis edilmediğinin belirtildiği ve dava konusu edilen ibarelerin 2017 yılından bu yana anılan Yönerge'de yer aldığı hususu dikkate alındığında; 06/06/2017 tarih ve E.8376133 sayılı Makam Olur'u ile yürürlüğe girerek hukuki sonuçlarını doğurmuş olan dava konusu düzenlemeye karşı yürürlük tarihini izleyen günden itibaren altmış günlük dava açma süresi içerisinde dava açılması gerekirken, bu sürenin geçirilmesinden sonra 02/06/2021 tarihinde açılan davanın 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca süre aşımı nedeniyle incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, üst norma dayanılarak çıkarılan ikincil düzenlemelerin üst norm hükümlerini açıklayıcı nitelikte olduğu, üst normun değişmesi sonrası, ikincil mevzuatta yapılan düzenlemelerin yeni bir düzenleme olduğunun kabulü gerektiği, sonradan yayımlanan üst norma istinaden çıkarılan yönerge ile eski dayanak mevzuata istinaden çıkarılan yönergenin benzer veya ortak hükümler ihtiva etmesinin bu durumu değiştirmeyeceği, mevcut personelin Yönetmelik maddesi ile güvence altına alınan kazanılmış hakkının ihlal edildiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 21/10/2021 tarih ve E:2021/3869, K:2021/4703 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 18/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY

X- 09/12/2016 tarih ve 29913 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6764 sayılı Kanun'un 5. maddesiyle 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 13. maddesinin 2. fıkrasına eklenen madde hükmünde, öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatının Milli Eğitim Bakanlığınca verileceği düzenlemesine yer verilmiştir. Bu kapsamda ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumları ile yükseköğretime devam eden öğrencilere barınma hizmetlerini sunmak amacıyla açılan ve işletilen kurumlara ilişkin iş ve işlemleri düzenleyen ve 20/02/2017 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edilen Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği ve anılan Yönetmeliğe dayanılarak çıkarılan Özel Öğrenci Barınma Hizmeti Kurumlarının Standartları ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge 06/06/2017 tarih ve E.8376133 sayılı Makam Olur'u ile yürürlüğe girmiştir.
Devam eden süreçte, 05/07/2019 tarih ve 30822 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7180 sayılı Kanun ile 5661 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrenci Yurtları ve Aşevleri Hakkındaki Kanuna Ek Kanun'da ve 652 sayılı Özel Barınma Hizmeti Veren Kurumlar ve Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 13. maddesinde yapılan değişiklik neticesinde, öğrencilere özel barınma hizmeti veren kurumlara iş yeri açma ve çalışma ruhsatının ortaokul ve ortaöğrenim düzeyinde Millî Eğitim Bakanlığınca, yükseköğrenim düzeyinde ise Gençlik ve Spor Bakanlığınca verileceği hükme bağlanmıştır. Buna istinaden 11/09/2020 tarih ve 31241 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile 20/02/2017 tarihli Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmış ve ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim kurumlarına devam eden öğrencilere barınma hizmetleri sunmak amacıyla açılan ve işletilen öğrenci yurdu ve öğrenci pansiyonlarına ilişkin iş ve işlemleri düzenleyen Mili Eğitim Bakanlığı Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumları Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir.
Bu çerçevede, Özel Öğrenci Barınma Hizmetleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılarak Milli Eğitim Bakanlığı Ortaokul ve Ortaöğretim Kurumları Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği yürürlüğe girmiş olmakla birlikte, iptali istenilen Yönerge'nin başlığı, kapsam ve dayanak maddesi çerçevesinde yeni Yönetmelik'e aykırı hükümler olduğu öngörüsü ile Yönerge baştan sona gözden geçirilmek suretiyle aykırı olmayan hükümler korunmuş aykırı hükümler ise yeniden düzenlenmiştir.
Buna göre, Yönerge'nin başlığı, dayanak ve kapsam maddeleri değişmiş olduğundan, dava konusu Yönerge'nin yeni bir Yönerge olduğunun kabulü ile Yönerge'ye karşı onay/ilan tarihinden itibaren dava açma süresi içerisinde dava açılabileceği açık olup, onay tarihinden itibaren dava açma süresi içerisinde Yönerge'nin 30. maddesinin 1. fıkrasının (o) bendinde yer alan ''... En az yükseköğrenim mezunu olan'' ibaresi ile 30 maddesinin 3. fıkrasının (i) bendinde yer alan ''Yükseköğrenim mezunu olması kaydıyla '' ibarelerinin iptali istemiyle açılan davada süre aşımı bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davacının temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.