MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 04.12.2013 gününde verilen dilekçe ile mecra irtifakı tesisi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 744. maddesi gereğince mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, 773 parsel sayılı taşınmaz lehine, 774 parsel sayılı taşınmaz aleyhine mecra irtifakı kurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile 773 parselde kayıtlı taşınmaz lehine, Fen Bilirkişisi ..."un 06/05/2014 tarihli krokili raporunda 1 no"lu alternatif olarak yeşil ile taralı ve A harfi ile gösterilen 773 no"lu parselin güneyinde bulunan ve evvelce davacıya ait 773 no"lu parselken ifraz sonucu 774 no"lu parselin güneyinden geçen asma kanaldan su alarak 774 no"lu parselin güneybatı sınırından başlayarak 2 m eninde 260,01 m uzunluğunda toplam 451,95 m² yüzölçümlük kısmından 773 no"lu parsele ulaşılmasının sağlanması suretiyle krokide gösterilen bölümden mecra (su yolu) hakkı tesisine karar vermiştir.
Hükmü davalı vekili temyiz etmiştir.
Türk Medeni Kanununun 744. maddesi uyarınca "Her taşınmaz maliki, uğrayacağı zararın tamamının ödenmesi koşuluyla su yolu, kurutma kanalı, gaz ve benzerlerine ait boruların, elektrik hat ve kablolarının, başka yerden geçirilmesi olanaksız veya aşırı ölçüde masraflı olduğu takdirde, kendi arazisinin altından veya üstünden geçirilmesine katlanmakla yükümlüdür."
Mecra irtifakı kurulması istemine ilişkin davalarda, irtifak hakkı taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından, leh ve aleyhine irtifak hakkı kurulması istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına mecra irtifakı kurulacak taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise, dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir.
Mecra irtifakı kurulması isteğine ilişkin davalar, özünü komşuluk hukuku ilkelerinden alması nedeniyle yapılacak araştırma ve incelemede, öncelikle davacının mecra ihtiyacının bulunup bulunmadığı saptanmalıdır. İhtiyacın saptanması halinde de, çevre taşınmazların tamamının üzerinde irtifak hakkı kurmaya elverişli olup olmadığı incelenip, hukukun genel bir ilkesi olan "fedakârlığın denkleştirilmesi" ilkesi uyarınca taraf yararları da gözetilerek en az masrafı gerektiren ve bundan en az zarar görecek kişi taşınmazı üzerinden mecra irtifakının bağlanacağı su, elektrik, gaz ve benzerine ait yol ya da kaynak ile yararına mecra hakkı kurulan taşınmaz arasında kesintisiz bağlantı sağlayacak şekilde kurulmalıdır. Ayrıca mecranın niteliği, nasıl ve hangi araçlarla geçirileceği belirlenerek kararda gösterilmelidir.
Diğer taraftan, irtifak hakkının bedeli, taşınmazların niteliğine göre uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak saptanmalı ve bedel hükümden önce mahkeme veznesine depo ettirilmelidir.
Somut olaya gelince; mahkemece yapılan inceleme araştırma uyuşmazlığı çözmeye, sağlıklı sonuçlara ulaşmaya yeterli değildir. Mahkemece tanık olarak sadece davacının eşi dinlenmiş, başkaca hiç bir araştırma yapmadan karar verilmiştir. Mahkemece yukarıda değinilen ilkelere göre tarafların gösterdikleri ve gösterecekleri tanıklar dinlenmek, tüm deliller değerlendirilmek suretiyle, mecra irtifakının gerekli olup olmadığı açıklığa kavuşturulmalı ve ondan sonra işin esası hakkında bir hüküm kurulmalıdır.
Değinilen yönler gözetilmeden eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
09.04.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.