Danıştay 12. Daire 2021/7140 Esas 2022/2067 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/7140
Karar No : 2022/2067

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …'yi temsilen … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı idarede görev yapan davacı tarafından, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile yetkili sendika olan … Sendikası arasında imzalanan 01/01/2020-31/12/2020 dönemi Toplu İş Sözleşmesinin 5. maddesinin (B) bendinin (f) alt bendinde yer alan, sözleşmenin tarafı olan sendikaya üye olmayanların sözleşmeden yararlanmasının, memur taban aylığının %1,5 katı kadar aidat ödemeleri koşuluna bağlı olduğuna dair Toplu İş Sözleşmesi hükmünün iptali ile yapılan kesintilerin kesinti tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; sendika üyesi olan ve sendika üyesi olmayan kamu görevlileri arasında ayrım yapılamayacağı, bu yönde sözleşmelere konulan hükümlerin kanuni bir dayanağının bulunmadığı, esasen aksine bir yorumun adaletli bir ücret dağılımı yoluyla ekonomik ve sosyal barışı sağlama amacı ve Anayasanın eşitlik ilkesine de aykırı olduğu, bu bakımdan sendika üyesi olan yada sendika üyesi olmayan ile başka bir sendikaya üye olanlar arasında bir ayrıma gidilemeyeceği, bu durumda, sözleşmeye taraf olan sendikanın dışında kalan sendikaların üyesi olan veya hiç bir sendikaya üye olmayan kamu görevlilerinden dayanışma aidatı veya başka adlar altında ödenti (aidat) alınmasına ilişkin hükümlerin, kanuni bir dayanağının bulunmadığından bahisle, davalı idare ile yetkili sendika olan Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (Tüm Bel-Sen) arasında imzalanan ve 01/01/2020-31/12/2020 dönemine ilişkin Toplu İş Sözleşmesinin yararlanma koşullarını düzenleyen 5. maddesinin (B) bendinin (f) alt bendinde hukuka uygunluk bulunmadığı, hukuka aykırılığı tespit edilen Toplu İş Sözleşmesinin ilgili hükmü sebebi ile davacıdan aidat ödemesi maksadıyla yapılan kesintilerin, kesinti tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile davacıya iade edilmesi gerektiği gerekçesiyle dava konusu Toplu İş Sözleşmesinin 5. maddesinin (B) bendinin (f) alt bendiniin iptaline, tazmin isteminin kabulüne, söz konusu Sözleşme hükmü nedeniyle davacıdan kesilen tutarların, her bir kesinti tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davacıya ödenmesine, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 2.040,00-TL vekalet ücretinin davalı idare tarafından davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun 43. maddesi ile yollamada bulunduğu 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 61. maddesi uyarınca anılan aidatın kesilerek Sendikaya verilmesinin Kanunun amir hükmü gereği olduğu, dayanışma aidatı ödemek suretiyle ya da sendikaya üye olarak toplu iş sözleşmesinden yararlanmanın çalışanların insiyatifinde olduğu, bu tercihlerin doğuracağı sonuçlardan idarelerinin sorumlu tutulmasının haksızlık olduğu belirtilerek, istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın esasa ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Mahkeme kararının, davacı lehine 2.040,00-TL vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmına gelince;
24/11/2020 tarih ve 31314 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin "Seri davalarda ücret" başlıklı 22. maddesinde, "İhtiyari dava arkadaşlığının bir türü olan seri davalar ister ayrı dava konusu yapılsın ister bir davada birleştirilsin toplamda on dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam avukatlık ücretine, toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %50’si oranında avukatlık ücretine, toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %40’ı oranında avukatlık ücretine, toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda her bir dosya için ayrı ayrı tam ücretin %25’i oranında avukatlık ücretine hükmedilir. Duruşmalı işlerde bu şekilde avukatlık ücretine hükmedilmesi için dosyaya ilişkin tüm duruşmaların aynı gün aynı mahkemede yapılması gerekir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, aynı Sendika vekillerince farklı davacıları temsilen, aynı hukuki sebepten kaynaklanan çok sayıda (yüzden fazla) aynı nitelikte davanın açıldığı ve bu davaların Dairemizce temyiz incelemesinin yapıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, konuya ilişkin dava sayısı ile avukatın harcadığı emek ve mesai dikkate alınarak, davacı lehine, karar tarihinde yürürlükte bulunan 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin, seri davalarda ücreti düzenleyen 22. maddesi uyarınca takdiren 510,00-TL vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinden, Bölge İdare Mahkemesince; "istinaf başvurusunun reddine," şeklinde hüküm kurulmasında hukuka ve Danıştay içtihatlarına uygunluk bulunmamakta ise de; bu yanlışlık 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan eksiklik ve yanlışlık kapsamında olduğundan; kararın, " Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 510,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine" şeklinde düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Mahkeme kararının, yapılan kesintilerin, her bir kesinti tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davacıya iade edilmesine ilişkin kısmına gelince;
İdare Mahkemesince, davacının aylığından kesilen tutarların "yasal faiz başlangıç tarihi"nin dava tarihi esas alınarak bu tarihten itibaren işletilecek yasal faiziyle ödenmesine karar verilmesi gerekirken, "...söz konusu Sözleşme hükmü nedeniyle davacının aylığından kesilen tutarların her bir kesinti tarihinden işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine" şeklinde hüküm kurulmasında hukuka ve Danıştay içtihatlarına uygunluk bulunmamakta ise de; bu yanlışlık 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan eksiklik ve yanlışlık kapsamında olduğundan; kararın, "...söz konusu Sözleşme hükmü nedeniyle davacının aylığından kesilen tutarların, dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine" şeklinde düzeltilerek onanması gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, dava konusu Toplu İş Sözleşmesinin 5. maddesinin (B) bendinin (f) alt bendinin iptali ile tazminat isteminin kabulü ve söz konusu Sözleşme hükmü uyarınca davacıdan kesilen tutarların, her bir kesinti tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, hüküm fıkrasında yer alan ".....istinaf isteminin reddine...." ibaresinin "... istinaf başvurusunun esasa ilişkin olarak reddine; söz konusu Sözleşme hükmü uyarınca davacının aylığından kesilen tutarların, dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 510,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine "şeklinde düzeltilerek ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 18/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.