Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/1543 Esas 2022/2646 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı tarafından boşanma, tazminat, nafaka istemine ilişkin olarak 28/12/2017 tarihinde ... Aile Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 2017/795 E. - 2019/98 K. sayılı kararıyla yetkisizlik kararı verilmesi üzerine davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 24/01/2020 tarih, 2020/115 E. - 2020/209 K. sayılı karar ile davacı koca vekilininin istinaf isteminin kabulü ile, esası incelenmeksizin kararın, HMK'nın 353/1-a-3 maddesi gereğince kaldırılmasına, dava dosyasının; gerekçede belirtilen hususlar gözetilerek bir karar verilmek üzere HMK'nın 353/1-a-3 maddesi gereğince mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Ayrıca davalı tarafından davacıya karşı boşanma, tazminat, nafaka istemine ilişkin olarak 10.10.2018 tarihlinde ... 1. Aile Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 27.02.2020 tarihinde ... Aile Mahkemesi’nin dosyası ile HMK'nın 166. maddesi uyarınca birleştirilmesine karar verilmiştir.
Dosya ... Aile Mahkemesi 2020/98 E. sayısını alarak yargılamaya devam edilmiş ve 10.03.2020 tarihli celsede taraflarca takip edilmeyen dava dosyasının HMK'nın 150. maddesi gereğince yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verilmiş, 05/11/2020 tarihli celsede de asıl davanın açılmamış sayılmasına, birleşen davanın dosyadan tefriki ile ayrı bir esasa kaydedilmesine ve yargılamanın tefrik edilen esas üzerinden devamına karar verilmiş, davanın Mahkeme’nin 2020/98 Esas sayılı dosyasından tefrik edilerek 2020/655 Esasına kaydedilmiştir.
... Aile Mahkemesi 16.09.2021 tarih 2020/655 E. - 2021/598 K. sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekilince kararın istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 4.Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce, ... Bölge Adliye Mahkemesi’nin faaliyete geçtiği tarih olan 02/09/2019 gününden önce, eldeki dosyaya ilişkin ... Aile Mahkemesi’nin 2017/795 E. - 2019/98 K. sayılı kararı ile yetkisizlik kararı verildiği, bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu, ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'nin 24/01/2020 tarih ve 2020/115 Esas - 2020/209 Karar sayılı ilamı ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına karar verildiği, kaldırma kararı sonrasında yine ... Aile Mahkemesi’nin 16/09/2021 tarih, 2020/655 Esas - 2021/598 Karar sayılı dosyasından verilen kararının istinaf edildiği gözetildiğinde Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 26/06/2019 tarihli 230 sayılı kararı ve 5235 sayılı Kanun’un Ek 1. maddesi uyarınca ilk derece mahkeme kararının istinaf başvuru incelemesinin ... Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılması gerektiğinden, 6100 sayılı HMK’nın 352/1-a maddesi uyarınca dava dosyasının ... Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi’ne gönderilmek üzere İlk Derece Mahkemesi’ne geri çevrilmesine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nce, istinaf incelemesine konu dosya, Daire incelemesinden geçen, ancak ne var ki Daire’nin kaldırma kararı sonrası açılmamış sayılma kararı verilen, koca tarafından açılmış boşanma dosyası ile birleştirilen, kadın tarafından açılan boşanma davasına ilişkin olup, söz konusu dosyanın, yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen bir dosya olmadığı, her ne kadar daha önce Daire incelemesinden geçen dosya ile birleştirilmesine karar verilmiş ise de, Daire’nin incelemesinden geçen dosyanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi üzerine, incelemeye konu bu dosyanın mahkemenin yeni bir esasına kaydedildiği, Daire incelemesinden geçen dosya ile ilgili bir istinaf nedeni olmadığı gibi istinaf istemine konu dosyanın da mahkemenin bağımsız bir esasına kaydedilmekle, Daire’nin incelemesinden geçen dosyayla bir bağlantısının kalmadığı, yeniden istinaf incelemesine konu edilmeyip, ilk kez istinafa konu edilen bir dosya olduğu gibi, karar tarihinin, ... Bölge Adliye Mahkemesi'nin faaliyete geçmesinden sonra olduğu ve kararı veren ilk derece mahkemesinin de ... Bölge Adliye Mahkemesi'nin yargı çevresinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nin 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili Mahkeme’nin tayininde, İlk Derece Mahkemeleri için Bölge Adliye Mahkemelerine, Bölge Adliye Mahkemeleri için Yargıtay’a başvurulur. Aynı Kanunu’nun 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (İlk Derece) Mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nin 341/1. maddesinde ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce İlk Derece Mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesi’nce sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında ... Aile Mahkemesi’nce 2017/795 E. - 2019/98 K. sayılı kararıyla yetkisizlik kararı verilmesi üzerine davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 24/01/2020 tarih, 2020/115 E. - 2020/209 K. sayılı karar ile davacı koca vekilininin istinaf isteminin kabulü ile, esası incelenmeksizin kararın, HMK'nın 353/1-a-3 maddesi gereğince kaldırılmasına, dava dosyasının; gerekçede belirtilen hususlar gözetilerek bir karar verilmek üzere HMK.'nın 353/1-a-3 maddesi gereğince mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Ayrıca davalı tarafından davacıya karşı boşanma, tazminat, nafaka istemine ilişkin olarak 10.10.2018 tarihlinde ... 1. Aile Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 27.02.2020 tarihinde ... Aile Mahkemesi’nin dosyası ile HMK'nın 166. maddesi uyarınca birleştirilmesine karar verilmiştir. Dosya ... Aile Mahkemesi 2020/98 E. sayısını alarak yargılamaya devam edilmiş ve 10.03.2020 tarihli celsede taraflarca takip edilmeyen dava dosyasının HMK'nın 150. maddesi gereğince yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar verilmiş, 05/11/2020 tarihli cese de de asıl davanın açılmamış sayılmasına, birleşen davanın dosyadan tefriki ile ayrı bir esasa kaydedilmesine ve yargılamanın tefrik edilen esas üzerinden devamına karar verilmiş, davanın mahkemenin 2020/98 Esas sayılı dosyasından tefrik edilerek 2020/655 Esasına kaydedilmiştir. ... Aile Mahkemesi 16.09.2021 tarih 2020/655 E. - 2021/598 K. sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekilince kararın istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi arasında olumsuz yetki uyuşmazlığı söz konusu olmuştur.
... Aile Mahkemesi’nce 2017/795 E. - 2019/98 K. sayılı yetkisizlik kararının istinaf incelemesi ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi 24/01/2020 tarih, 2020/115 E. - 2020/209 K. sayılı karar ile yapılmış olup olumsuz yetki uyuşmazlığına sebep olan dosyanın ise ... Aile Mahkemesi’nde davalı olan tarafın ... Aile Mahkemesi’nde açtığı boşanma davası olduğu bu davanın ... Aile Mahkemesi’ndeki dosya ile İstinaf incelemesişne konu olduktan sonra birleştirildiği sonrasında tefrik edilerek ... Aile Mahkemesi 2020/655 Esas sayısını aldığı ve yapılan yargılama sonucunda 16.09.2021 tarih 2020/655 E. - 2021/598 K. sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verildiği, dolayısıyla anılan kararın İstinaf incelemesine konu olmadığı ve karar tarihi itibari ile ... ilinin ... Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde olduğu anlaşılmakla uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 21/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.