3. Hukuk Dairesi 2016/6092 E. , 2018/324 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...ASLİYE HUKUK (TİCARET)MAHKEMESİ VEK AV. ...
Taraflar arasındaki ... davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından istenilmiş ise de, temyize konu edilen kararda dava değeri, duruşma sınırının altında olduğundan, duruşma isteğinin miktar yönünden reddiyle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz isteğinin incelemesinin evrak üzerinde yapılmasına karar verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, dava dilekçesinde; abonesi olduğu ... ... ... sözleşme numaralı tarımsal sulama sistemlerinde kullandığı ... tüketim miktarlarına göre faturaları ödediğini, bu faturalarda hizmet karşılığı olmayan kayıp-... bedeli alındığını tespit ettiğini, davalı ... şirketine yaptığı başvurunun sonuçsuz kaldığını, davalı şirketin geçmişe dönük olarak kendisinden fazladan ve yersiz olarak alınan kayıp-... bedellerinin tüm dökümünü vermekten kaçındığını, sistemi çalıştırmaya başladığı tarihten itibaren tahakkuk eden faturalarda, bir hizmet bedeli karşılığı olmadığı açıkça belli olan ... kullanımı ve tedarikçi ... dağıtım firmasının ağır ihmal ve kusurları ile alt yapısının eksikliklerinden kaynaklanan kayıt ve ... tüketimleri bedeli karşılığı olarak faturaya yansıtılmasının kabul edilemez olduğunu, kayıp ve ... oranlarının bölgeler arasında oransal farklılık gösterdiğini, bu nedenle ... faturalarına yansıtılan oranlarda bile bir tutarsızlık görülebileceğini, bir başkasının işlemiş olduğun suçun, diğer taraftan dürüst tüketiciye yansıtılmakta olduğunu, faturada kayıp ... bedeli bölümünün yer alması ile işlemediği bir suç ile kişisel onurunun zedelenmekte olduğunu, bölgelerinde ... faturalarına kayıp-... bedeli adı altında yaklaşık % 15 oranında veya daha üzeri oranlarda bir ücret yansıtıldığını, fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla; abonelik süresi içinde açıktan veya faturada gizli olarak, kayıp ... bedeli adı altında tahsil edilen 100 TL’ nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, talebini 14.09.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile 11.976,58 TL’ye yükselmiştir.
Davalı, cevap dilekçesinde; davanın belirsiz ... davası olarak açılamayacağı gibi kısmi dava olarak da açılamayacağını, davanın idari yargıda açılması gerektiğini, yargı yolu itirazı olduğunu, sözleşmede faturaya itiraz usulünün düzenlenmiş olduğunu, davacının kabul etmediği faturalara son ödeme tarihine kadar itiraz edebileceğini, uyuşmazlığa konu edilen tüm fatura kalemlerinin gerek adını, gerekse tüketicilere aynı oranda yansıtılacağı hususunun belirleme ve karar verme yetkisinin ... Piyasası Düzenleme Kurumuna ait olduğunu, ... tarafından düzenlenmiş olan tarife kalemleri dışında bir unsur tüketiciye yansıtılamayacağı gibi ... tarafından belirlenmiş bir tarife uygulanmaması seçeneğinin de olmadığını, kayıp ... kavramının salt ... hırsızlığı sonucu ortaya çıkan tahakkuk kaybı olarak görmenin doğru olmayacağını, elektriğin üretimden, tüketime doğru gidişinde üretim, iletim ve dağıtım kayıpları oluşmakta olduğunu, sadece dağıtım düzeyindeki teknik kayıp oranlarının % 15 seviyelerine geldiği yıllar yaşandığını, davacının her ay tahsil edilen tutarlar yönünden ayrı ayrı hesaplanacak yasal faiz talebinde bulunduğunu davanın kabulü halinde faiz başlangıç tarihinin dava tarihi olacağını, davanın ıslah edilmesi halinde dava miktarını aşan tutar için faiz başlangıç tarihinin ıslah tarihi olması gerektiğini belirterek davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddini, kabul edilmezse esasa ilişkin açıklamalar doğrultusunda esastan reddini istemiştir.
Mahkemece, usul ve yasaya uygun bulunan bilirkişi raporuna göre toplam kayıp/... bedelinin 11.975,56 TL olduğunu, davacı vekilince ilk bilirkişi raporu doğrultusunda davanın ıslah ettiğini; söz konusu bedellerin ... Piyasası Kanunu ve Tarifeler Yönetmeliğinde doğrudan yer almadığı, bir hizmet karşılığı tahsil edilmediğini, davalının denetim, bakım yetkisi ve görevini eksik yerine getirmesinin bedelinin davacıya yüklenemeyeceği değerlendirilmekle Yargıtay uygulamaları doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm; süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-)Dava, ... abonelerinden tahsil edilen kayıp-... bedelinin istirdatı istemine ilişkindir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarih ve 2013/7-2454 Esas 2014/679 K. Sayılı kararı ve Dairemiz kararları ile Anayasanın Vergi ödevi Başlıklı 73. maddesindeki “... Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır..." şeklindeki düzenlemeye göre; kayıp-..., sayaç okuma, dağıtım, perakende hizmet ve iletim bedeli uygulamasının ... Kararları ve tebliğleri çerçevesinde uygulama arz eden kanunlar ve ikincil mevzuat hükümleri çerçevesinde ... tarafından belirlenerek uygulandığı, bu tarihteki mevcut hukuki düzenlemenin ..."na sınırsız bir fiyatlandırma ve tarife unsuru belirleme hak ve yetkisi vermediği, özellikle ... (... ...sinin hırsızlanması) bedellerinin kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmenin hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmadığı, bu faturalara yansıtılan diğer kalemlere ilişkin bedel miktarlarının şeffaflık ilkesi ile denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında ne bedel ödendiğinin bilinmesininde şeffaf hukuk devletinin vazgeçilmez unsuru olduğu, ... kararları ile bu bedellerin mevcut mevzuat kapsamında tüketicilerden alınmasının hukuka uygun olmadığı kabul edilmiştir.
Ne var ki, uyuşmazlığın temyiz yolu ile Dairemize geldiği aşamada 17.06.2016 Tarih 29745 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren geçmişede etkili 6719 sayılı kanunun 21. maddesi ile 6446 Sayılı kanunun 17. maddesinin birinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile altıncı fıkrasının (a), (ç), (d) ve (f) bentleri değiştirilmiş ve aynı maddeye eklenen 10. bend ile; "Kurum tarafından gelir ve tarife düzenlemeleri kapsamında belirlenen bedellere ilişkin olarak yapılan başvurularda ve açılan davalarda; tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi, bu bedellerin, Kurumun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır." hükmü getirilerek Tüketici Hakem Heyetlerinin ve Mahkemelerin bu konularda açılacak davalarda inceleme ve araştırma yetkileri geçmişe de etkili olarak sadece bu dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-... bedellerinin Kurumun bu konulardaki düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlanmış, bu bedellerin alınmasında esas olan ilgili tarifelerin düzenlenmesinde ....nun Kanundaki yetkileri genişletilerek yukarıda sözü edilen bedeller maliyet unsuru kapsamına dahil edilmiştir.
Yine, 6719 sayılı kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı ... Piyasası Kanunu"na eklenen;
Geçici madde 19; "Bu maddeyi ihdas eden Kanunla öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar, Kurul tarafından yürürlüğe konulan mevcut yönetmelik, tebliğ ve Kurul kararlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur." hükmünü,
Geçici madde 20; "Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-... bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17 nci madde hükümleri uygulanır." hükmünü içermektedir.
Hal böyle olunca, karar tarihinden sonra yürürlüğe girmiş bulunan bu yasa değişikliklerinin, yürürlük tarihi öncesi dönemde geçerli olan ... kararlarına dayanılarak alınmış olan ve dava konusu yapılan kayıp-... bedeli ile ilgili olarak açılan ve halen devam eden davalarda da geçmişe etkili olacak şekilde (bu yasa değişikliği öncesinde açılan ve halen görülmekte olan davalar da) uygulanması gereken hükümler içerdiğinden, 6446 sayılı ... Piyasası Kanunu"nun 17., geçici 19. ile 20. maddelerinin, somut olaya etkisinin bulunup bulunmadığının yerel mahkemece tartışılıp değerlendirildikten sonra sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekmektedir.
2-)Bozma nedenlerine göre, davalının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bendde açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, ikinci bendde açıklanan nedenle davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,18.01.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.