Abaküs Yazılım
3. Hukuk Dairesi
Esas No: 2016/6678
Karar No: 2018/323
Karar Tarihi: 18.01.2018

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2016/6678 Esas 2018/323 Karar Sayılı İlamı

3. Hukuk Dairesi         2016/6678 E.  ,  2018/323 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : ...TİCARET MAHKEMESİ

    Taraflar arasındaki ... davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

    Y A R G I T A Y K A R A R I

    Davacı, dava dilekçesinde; şirketin halen ...de makine üretim sektöründe faaliyet gösterdiğini, davalı firmadan ... ve... tesisat numarasıyla ... satın aldığı elektriği sanayi üretiminin bir parçası olarak kullandığını, ancak kullandığı elektriğin bedeline kayıp kaçak, dağıtım ve iletim bedeli kalemi adı altında bir miktar daha bedel ilave edildiğini ve faturalara yansıtılan ..., dağıtım ve iletim bedellerini ödemek zorunda bırakıldığını, ... enerjisinin nakli esnasında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle kullanılan ... bedellerinin, kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmesinin hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmadığını, ... kaybını ve hırsızlıkları engelleme veya hırsızı takip edip bedeli ondan tahsil etme görevinin de bizzat enerjinin sahibi olan devlete ait olduğunu, yine dağıtım ve iletim bedelinin faturalara ilave edilmesinin ve tahsil edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafça tahsil edilmek istenen kaçak ... kullanımı ile ilgili bir tutanak ya da belge mevcut olmadığını, davalının davacıdan tahsil ettiği kaçak kayıp ücretinin üçüncü kişilerin kaçak olarak kullandığı ... zararının abone olarak sözleşme yaparak ... kullanan kişilere yansıtılan bir ücret olduğunu, üçüncü bir kişinin haksız fiilinin muhatabı kabul edilerek oluşan zarardan sorumlu tutulamayacağını, bu sebeplerle davacı şirketin ... abonesi olarak haksız bir biçimde davalı firmaya ..., dağıtım ve iletim bedeli olarak ödediği miktarın tespiti ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı şirketin ..., dağıtım ve iletim bedeli olarak ödediği bedelin şimdilik 1.000 TL"lik kısmının hakkın doğum tarihinden itibaren işleyecek faizinin geri ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, talebini 18.11.2015 tarihli ıslah dilekçesiyle 39.092,09 TL’ye yükseltilmiştir.
    Davalı, cevap dilekçesinde; davanın süresinde olmadığını, alacağın zamanaşımına uğramış olduğundan davanın reddinin gerektiğini, davanın belirli ... davası olup kısmi dava şartlarını taşımadığını, şirketin taraf sıfatının olmadığını, dava konusu uygulamanın..."nın idari düzenlemesine dayalı olup bu düzenlenmenin idari yargı denetimine tabi olduğunu, ilgili kurul kararının iptali için Danıştay"da açılan ve devam eden davaların bekletici mesele olarak kabul edilmesi gerektiğini, ... tüketicilerine gönderilen faturayı oluşturan bileşenler ve bu bileşenlerin birim fiyatlarının... tarafından belirlendiğini, perakende satış şirketlerinin, bu kalemlerin ve birim fiyatlarının belirlenmesinde hiç bir rollerinin olmadığını,... tarafından onaylanan tarifelerin hüküm ve şartlarının, bu tarifelere tabi olan tüm gerçek ve tüzel kişileri bağladığını, ülkemizde yasa gereği "ulusal tarife" ve "fiyat eşitleme mekanizması" uygulandığını, elektriğin tüketildiği noktaya kadar taşınması ve tüketiciye sunulması esnasında dağıtım sisteminde oluşan kayıp-kaçağın... tarafından fiyata dâhil edilmesinin mevzuatın gereği olduğunu, ihtirazı kayıt olmadan yapılan ödemenin istirdadının mümkün olmadığını, Danıştay’ın kayıp/kaçak bedelinin alınmasının yasal olduğuna hükmettiğini, dava konusuna ilişkin yasa tasarısının meclis genel kuruluna sunulduğunu, tasarının bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, abone, lisans sahibi şirket ile imzaladığı sözleşme gereğince ilgili mevzuat hükümlerine uymak zorunda olduğunu, öncelikle davanın...’ya ihbarına, şirketin taraf sıfatı taşımaması, ... faturasında yer alan kalemlerin ve bu kalemlerin birim fiyatlarının 4628 ve 6446 sayılı yasaların verdiği yetkiye dayalı olarak... tarafından belirlenmiş olması, adı geçen yasalar ve idari işlemler yürüklükte kaldıkları sürece ilgili tüm tarafları bağlayıcı nitelikte olması nedenleriyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkemece, hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporunu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile; 35.979,85 TL kayıp kaçak, dağıtım ve iletim bedeli toplam alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin taleplerinin (bilirkişinin işlemiş faiz hesaplamasında belirttiği tutara ilişkin olduğu anlaşılan 3.112,24 TL lik kısım) reddine karar verilmiş, hüküm; süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    1-) Dava, ... abonelerinden tahsil edilen ... vb. bedellerin istirdatı istemine ilişkindir.
    Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarih ve 2013/7-2454 Esas 2014/679 K. Sayılı kararı ve Dairemiz kararları ile Anayasanın Vergi ödevi Başlıklı 73. maddesindeki “... Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır..." şeklindeki düzenlemeye göre; ..., sayaç okuma, dağıtım, perakende hizmet ve iletim bedeli uygulamasının... Kararları ve tebliğleri çerçevesinde uygulama arz eden kanunlar ve ikincil mevzuat hükümleri çerçevesinde... tarafından belirlenerek uygulandığı, bu tarihteki mevcut hukuki düzenlemenin..."na sınırsız bir fiyatlandırma ve tarife unsuru belirleme hak ve yetkisi vermediği, özellikle kaçak (... enerjisinin hırsızlanması) bedellerinin kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmenin hukuk devleti ve adalet düşünceleri ile bağdaşmadığı, bu faturalara yansıtılan diğer kalemlere ilişkin bedel miktarlarının şeffaflık ilkesi ile denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında ne bedel ödendiğinin bilinmesininde şeffaf hukuk devletinin vazgeçilmez unsuru olduğu,... kararları ile bu bedellerin mevcut mevzuat kapsamında tüketicilerden alınmasının hukuka uygun olmadığı kabul edilmiştir.
    Ne var ki, uyuşmazlığın temyiz yolu ile Dairemize geldiği aşamada 17.06.2016 Tarih 29745 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren geçmişede etkili 6719 sayılı kanunun 21. maddesi ile 6446 Sayılı kanunun 17. maddesinin birinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile altıncı fıkrasının (a), (ç), (d) ve (f) bentleri değiştirilmiş ve aynı maddeye eklenen 10. bend ile; "Kurum tarafından gelir ve tarife düzenlemeleri kapsamında belirlenen bedellere ilişkin olarak yapılan başvurularda ve açılan davalarda; tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi, bu bedellerin, Kurumun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır." hükmü getirilerek Tüketici Hakem Heyetlerinin ve Mahkemelerin bu konularda açılacak davalarda inceleme ve araştırma yetkileri geçmişe de etkili olarak sadece bu dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve ... bedellerinin Kurumun bu konulardaki düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlanmış, bu bedellerin alınmasında esas olan ilgili tarifelerin düzenlenmesinde....nun Kanundaki yetkileri genişletilerek yukarıda sözü edilen bedeller maliyet unsuru kapsamına dahil edilmiştir.
    Yine, 6719 sayılı kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı ... Piyasası Kanunu"na eklenen;
    Geçici madde 19; "Bu maddeyi ihdas eden Kanunla öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar, Kurul tarafından yürürlüğe konulan mevcut yönetmelik, tebliğ ve Kurul kararlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur." hükmünü,
    Geçici madde 20; "Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve ... bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17 nci madde hükümleri uygulanır." hükmünü içermektedir.
    Hal böyle olunca, karar tarihinden sonra yürürlüğe girmiş bulunan bu yasa değişikliklerinin, yürürlük tarihi öncesi dönemde geçerli olan ... kararlarına dayanılarak alınmış olan ve dava konusu yapılan ... vb. bedellerle ilgili olarak açılan ve halen devam eden davalarda da geçmişe etkili olacak şekilde (bu yasa değişikliği öncesinde açılan ve halen görülmekte olan davalar da) uygulanması gereken hükümler içerdiğinden, 6446 sayılı ... Piyasası Kanunu"nun 17., geçici 19. ile 20. maddelerinin, somut olaya etkisinin bulunup bulunmadığının yerel mahkemece tartışılıp değerlendirildikten sonra sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekmektedir.
    2-) Bozma nedenlerine göre, davalının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
    SONUÇ: Yukarıda birinci bendde açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, ikinci bendde açıklanan nedenle davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.01.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi