Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/2930 Esas 2022/3157 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki davada Kalkandere Sulh Hukuk ile Rize 1. Sulh Hukuk Mahkemeleri’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
Kalkandere Sulh Hukuk Mahkemesi’nce, yargılama devam ederken HSYK Genel Kurulu’nun 12/06/2013 tarih ve 464 sayılı Kararı ile İkizdere İlçesi, Kalkandere Adliyesi yargı alanından çıkarılarak Rize Adliyesi yargı alanına bağlandığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Rize Sulh Hukuk Mahkemesi’nce, davanın reddine karar verilmiş, hükmün talep eden vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 14. Hukuk Dairesi 14.12.2020 tarihli, 2016/18104 E. - 2020/8362 K. sayılı kararıyla “..Somut olaya gelince; bir mahkemenin verdiği yetkiye dayanılarak açılan davalarda mahkemece mirasçılık belgesi istenen kişinin namı müstear veya hiç yaşamadığı belirlenmedikçe davanın reddine karar verilemeyeceği kuşkusuzdur. O halde davanın yetki belgesine dayanılarak ve ispat imkanı kısıtlı üçüncü kişi tarafından açılmış olduğu ve miras bırakan Hapeloğlu İbrahim’in nüfusta kayıtlı olmadığı gözönüne alınarak, mahkemece yetki verilen İkizdere Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2010/110 Esas sayılı dava dosyası, murisin adına kayıtlı olan taşınmaza ilişkin tapu kayıtları, kadastro tutanakları ile dayanağı belgelerin getirtilmesi gerekirken, mahkemece yalnızca nüfus kayıtlarına ilişkin araştırma yapıldığı ve tanık dinlendiği anlaşılmıştır. O halde mahkemece; murisin adına kayıtlı bulunan varsa taşınmazın denetime elverişli olarak tüm geldi ve gitti kayıtlarıyla birlikte tedavüllü tapu kayıtları, dayanak eski tapu kaydı varsa vergi kayıtları ilgili yerlerden getirtilmeli, yine taşınmazın kadastro tespiti esnasında bilirkişi ve muhtar olarak görev yapan kişilerin hayatta olup olmadıkları ilgili kolluk kuvveti aracılığıyla tespit edilmeli, hayatta olduklarının anlaşılması halinde yapılacak keşifte tanık olarak beyanlarına başvurulmalıdır. Bu kişilerin hayatta olmadıklarının anlaşılması halinde taşınmazın evveliyatını, kullanımını vs. bilen, görgüye ya da duyuma dayalı bilgisine başvurulabilecek yörenin yaşlı kişilerinin tespiti sağlanıp keşifte tanık olarak dinlenilmelidir. Bütün aramalara rağmen murisin mirasçısı bulunamaz ise TMK'nın 501. maddesi gereğince son mirasçının Hazine olduğu düşünülmelidir. Eksiklikler giderilmeksizin karar verilmiş olması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. “denilerek kararın bozulmasına hükmedilmiştir.
Rize 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nce, mirasçılık belgesinin verilmesi davalarında kesin yetki kuralı olmayıp tarafların yetki itirazı da olmadığına göre davanın açıldığı ilk mahkeme olan Kalkandere Sulh Hukuk Mahkemesi’nde görülmesi gerektiği,
İkizdere İlçesinin Kalkandere yetki alanından çıkarılmış olmasının yetkisizlik gerekçesi olamayacağı, zaten daha sonra da HSK Genel Kurulu’nun 20/12/2017 tarih ve 839 sayılı kararı ile İkizdere İlçesinin yeniden Kalkandere yargı alanına bağlandığı ve tüm dosyaların herhangi bir karar gerek kalmaksızın bulunduğu safhadan devam etmek üzere Kalkandere adliyesine gönderilmesine karar verildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 12/06/2013 tarih ve 464 sayılı kararı uyarınca İkizdere İlçesinin Kalkandere ilçesi yargı alanından çıkarılarak Rize il yargı alanına bağlandığı anlaşılmakta ise de davanın açıldığı ve İkizdere Adliyesinin kapatıldığı tarih gözetildiğinde Kalkandere Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yetkisinin devam ettiği, Rize Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yetkisinin idari nitelikteki kararın alındığı 12/06/2013 tarihinden sonra açılan davalar için söz konusu olduğu, kaldı ki 21.12.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 20.12.2017 gün ve 839 sayılı kararıyla İkizdere İlçesinin Rize Adliyesi yargı alanından çıkarılarak Kalkandere Adliyesi yargı alanına bağlanmasına ve İkizdere Adliyesi yargı alanı içinde kalan mahkemelerde bulunan dosyaların herhangi bir ek karara gerek bulunmaksızın Kalkandere Mahkemelerine gönderilmesine karar verildiği anlaşılmakla, uyuşmazlığın Kalkandere Sulh Hukuk Mahkemesi'nde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Kalkandere Sulh Hukuk Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 28/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.