Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/2513 Esas 2022/3142 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin olarak açılan davada Alaca Asliye Hukuk ile Ankara 17.Asliye Hukuk Mahkemeleri’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar Bölge Adliye Mahkemeleri’nin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresinde kalan Mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan Adlî Yargı İlk Derece Hukuk Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -

Dava, nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
Alaca Asliye Hukuk Mahkemesi’nce, nüfus kaydının düzeltilmesi istenilen ...'ın 23.10.1972 tarihinde Almanya'da doğduğu, 06.01.2019'da Almanya'da vefat ettiği, Türk vatandaşı olup, Türkiye'de kayıtlı yerleşim yerinin bulunmadığı ,bu durumda dava konusu uyuşmazlıkta kesin yetki kuralı gereği yetkili mahkeme Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden biri yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Ankara 17.Asliye Hukuk Mahkemesi’nce, nüfus kaydının düzeltilmesi istenen ...'ın, Çorum Alaca Akçaköy nüfusuna kayıtlı olduğu, müteveffanın nüfus kayıtlarında yerleşim yerinin Dortmund Almanya Federal Cumhuriyeti gözüktüğü, Alaca Belediye Başkanlığı yazılarından ve davacı tarafça sunulan kayıt ve belgelerden açıkça anlaşılacağı üzere murisin Alaca'da defnedildiği, davacı tarafın da bu düşüncelerle davayı Alaca Asliye Hukuk Mahkemesi'ne açtığı, şahsın kabrinin ve davanın sonuçlandırılması için gereken kayıt ve belgelerin ve dinlenmesi muhtemel tanıkların Alaca'da bulunduğu, bu durumda hadisede 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk Usul Kanunu’nun 41. maddesi hükümlerinin uygulanmasının hukuken olanaklı olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Somut olayda, davacı, kızı ...'ın Almanya'daki nüfus kayıtları ile Türkiye'deki nüfus kayıtları arasında çelişki bulunduğu, bu nedenle ...'ın nüfus kayıtlarındaki doğum yerinin Dortmund ve doğum tarihinin 23.10.1972 olarak düzeltilmesi ve akabinde nüfusta ölüm tescil işleminin yerine getirilmesi istenilmiştir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet Savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılması gerekir. Bu yer mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus mahkemece resen gözetilir.
Dosya kapsamından, nüfus kaydının düzeltilmesi istenilen ...'ın yerleşim yeri ve mernis adresinin “Dortmund/Almanya Federal Cumhuriyeti” olduğu , nüfusa kayıtlı olduğu yerin ise Alaca/Çorum olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle davanın Alaca Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddesi ve 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince Alaca Asliye Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 28/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.