MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın davalı ...Ş. yönünden reddine, diğer davalı yönünden kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili,... Şubesine ait ...seri nolu 200.000,00 TL tutarlı 10/11/2013 keşide tarihli çekin davalı...A.Ş"ye 09/04/2013 tarihli satış sözleşmesine istinaden müvekkili şirkete alınacak mobilya ve ofis malzemelerinin bedeli olarak teslim edildiğini, ancak mobilyaların süresinde teslim edilmemesi nedeniyle sözleşme fesh edilmiş olmasına rağmen çekin iade edilmediğini ileri sürerek davalılara borçlu olmadığının tespiti ile çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...vekili,6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi gereğince davacının diğer davalı ile arasındaki ikili ilişkisinden kaynaklanan defii kambiyo senedinden dolayı kendilerine yöneltilemeyeceğini,müvekkilinin alacağı temlik alırken yasaların ve yargıtay içtihatlarının kendisine yüklediği, yükümlülüklerini yerine getirerek çeki teslim aldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı...A.Ş usulüne uygun tebligata ragmen davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporları sonucunda, davacı tarafça, davalı...A.Ş ile yapılan alım satım sözleşmesine istinaden satın alınan büro mobilyalarına karşılık olmak üzere davalıya avans olarak 200.000,00 TL lik çek verdiği ancak mobilyaların davalı bürosan tarafından teslim edilmemesi üzerine sözleşmenin fesh edildiği, 200.000,00 TL lik çekten dolayı davalı ...A.Ş"ye her hangi bir borcunun olmadığına,davalı ...nin diğer davalı... tarafından usulüne uygun düzenlenmiş faturaya istinaden bu davalıya sağlandığı ön finansman karşılığında davaya konu 200.000,00 TL lik çeki temlik aldığı,işlemlerinin 6361 sayılı yasa ve öncesindeki yönetmelik ve KHK"ya uygun olarak yürütüldüğü,6361 sayılı yasanın gerek 9/3 gerekse yönetmelik 22. hükümleri uyarınca bu davalının kötü niyetli olarak bile bile davacının aleyhine hareket ettiğinin davacı tarafça ispatlanamadığı gerekçesiyle bu davalı yönündeki davasının reddine ,davacının tazminat talebi yönünden davası kabul edilen...A.Ş tarafından davacıya yönelik yapılmış her hangi bir takip bulunmadığından tazminat talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık faktoring ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Uyuşmazlığın çözümünde dava tarihinde yürürlükte bulunan 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu"nun 9/2 ve 9/3 maddesi hükümlerinin tartışılması gerekmektedir. Anılan Yasanın 9/2 maddesine göre; "" faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez."" Aynı Yasanın 9/3 maddesinde ise; ""Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri halinde kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def"ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğer ki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun."" hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, dava konusu edilen çeklerde davacı keşideci, davalı... Ltd. Şti. lehdar, ...A.Ş. ise lehdarın cirosu ile çekte hamil olan tüzel kişi olup, alacağın mal satışı ile ilişkili olduğu ekli faturalarla tevsik edilmiş olduğundan ve çekleri ciro eden... Ltd. Şti. ile temlik alan... A.Ş. arasında faktoring sözleşmesi bulunduğundan 6361 sayılı Yasanın 9/2. maddesine uygun bir faktoring işlemi gerçekleştirildiği dosya içeriğinden anlaşılmaktadır.
Yurtiçi faktoringde, faktoring işleminin üçlü bir ilişki olduğu doktrinde ve Yargıtay uygulamasında tartışmasız kabul edilmektedir. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 03.11.2010 tarih, 2010/19-488 E, 2010/557 K. sayılı kararında da faktoring işleminin müşteri (firma), faktoring şirketi (faktor) ve borçlu olmak üzere üç tarafının bulunduğu açıkça belirtilmiştir. Faktoring işleminin tarafları yönünden alacağın devri hükümlerinin uygulanacağı da sözü edilen Yargıtay içtihadında ve Yargıtay"ın bu konudaki istikrarlı içtihatlarında vurgulanmıştır. Daha açık bir anlatımla faktoring işleminin tarafları olan müşteri (firma), faktoring şirketi (faktor) ve borçlu arasındaki ilişkiler açısından 6361 sayılı Kanun"un 9/2 ve buna bağlı olarak 6098 sayılı TBK"nın 188/1. maddeleri hükmünün uygulanması gerekmektedir. 6098 sayılı TBK"nun 188/1 maddesine göre, ""Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir."" Somut olayda mahkemece ...Ltd.Şti. dava konusu çek karşılığında davacıya mal teslim edilmediğini böylece çekin karşılıksız kaldığını kabul etmiştir.Davalı ...Ltd.Şti.tarafından hüküm temyiz edilmemiş böylece davacının önceki alacaklı olan ...Ltd. Şti."den alacaklı olmadığı kesinleşmiştir. 6098 sayılı TBK"nun 188/1. maddesi uyarınca, borçlu malların teslim edilmediği savunmasını temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürebilir. 6361 sayılı Kanun"un 9/3 maddesi hükmü, faktoring işleminin yukarıda belirtilen tarafları dışındaki kambiyo borçluları bakımından uygulanacak bir hükümdür. Somut olayda ise, taraflar faktoring işleminin içinde yer aldıklarından ve faktoring işleminin tarafları dışında kalan sırf kambiyo borçlusu durumunda herhangi bir kişi mevcut olmadığından olayda 6361 sayılı Kanun"un 9/3 maddesi hükmünün uygulanabilirliği bulunmamaktadır. O halde mahkemece, davanın davalı ... şirketi bakımından da kabulü gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 24/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.