19. Hukuk Dairesi 2016/12470 E. , 2017/7225 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Tic. Mah. Sıf.)
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, dava dışı... A.Ş."nin aralarındaki ticari ilişkiye istinaden dava konusu çeki ciro ve teslim yolu ile müvekkiline teslim ettiğini, davacının çek vadesinden önce kaybetmesi nedeniyle ... 4.Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/253 E.2013/457Karar sayılı ilamı ile çekin zayii nedeni ile iptaline karar verildiğini, iptal kararı ile çekin yasal hamili olduğu tespit edilen davacının sebebsiz zenginleşen davalıdan borcunu ödenmesini talep etme hakkının bulunduğunu,davalının borca itiraz dilekçesinde takibe dayanak gösterilen çeke ve çekteki imzasına herhangi bir itirazının bulunmadığını ileri sürerek davalının icra takibine haksız itirazının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili,dava konusu çek fotokopisinde çekin ciro edildiğine dair herhangi bir ciranta imzası olmadığını,davacı ..."ün bu çekin yetkili hamili olduğuunun belli olmadığını, müvekkilinin icra takibi konu olan bu çeki mal satın almak için sözleşme yaptığı dava dışı ... AŞ"ye 28/12/2012 tarihli sözleşme ile verdiğini, ancak daha sonra bu şirket davalıya vermeyi taahhüt ettiği malları verdiği için menfi tespit, alacak, çekin iptali davası açtığını, yapılan yargılama sonucunda çekin iptaline karar verildiği ve kararın kesinleştiğini,... 1.İcra Müdürlüğünün 2013/4312 E.sayılı icra takibine konu olan çekin mahkeme kararı ile iptal edilmiş olduğununu savunarak itirazın iptali davasının hiç bir hukuki dayanağının bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda,davacının dava konusu çeki kaybettiğini ileri sürerek ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesi"nden çekin zayii nedeniyle iptali kararı aldığı, davacının zayi nedeniyle iptal kararına dayanarak keşideci olan davalıdan TTK 644 maddesi uyarınca talepte bulunduğu, davalının davacının meşru hamil olmadığı iddiası ile ödeme yapmadığı,iptal kararının olumlu sonucu dikkate alındığında senette mündemiç bulunan ve iptal ile artık senetten ayrılan hakkın sahibi olduğuna ilişkin karinenin aksi davalı tarafça ispat olunamadığı, davacının çeki ciro yolu ile eline geçirdiği,uyuşmazlığın TTTK.nun 644.maddesinde düzenlenen ( yeni TTK.732.madde ) sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiği, davalı keşidecinin sebepsiz senginleşmediğini kanıtlamakla yükümlü olduğu her ne kadar dava dışı...Aş. ile davalı arasında ... 2 .Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde Menfi Tespit davası açılmış ve karara bağlanmış ise de iptal kararı aldıran davacı tarafın iptal kararına istinaden meşru hamil sayıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş,hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı hamili olduğunu iddia ettiği çeki kaybettiğini ileri sürerek iş bu davayı açmıştır.Davalı ise davacının gerçek alacaklı olmadığını savunmuştur. Yerel mahkemenin zayi nedeniyle iptal kararının hüküm ve sonuçları itibariyle 6762 sayılı TTK"nın 644(6102 sayılı TTK 732 md.)maddesi hükmü ile ilgili açıkladığı gerekçelerde bir isabetsizlik yoksa da sebepsiz zenginleşmediğinin keşideci tarafından ispatlanmadığı ve davacı tarafın iptal kararına istinaden meşru hamil sayılması gerektiği yönündeki gerekçesi isabetsiz olup bu gerekçeye istinaden davanın kabulü yerinde görülmemiştir.Zira zayi nedeniyle iptal kararı alan kişi alacağını senetsiz olarak talep etme veya zayi edilen senet yerine yeni bir senet düzenlenmesini isteme hakkına sahiptir. Davalı borçlu zayi nedeniyle iptal kararı alan kişinin gerçekten alacaklı olmadığı savunmasında bulunabilir. Somut olayda da henüz bankaya ibraz edilmeden zayi edilen bir çekten söz edilmektedir. İbraz edilmeyen çekler yönünden hamil olduğunu iddia eden kişi ancak sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak talepte bulunabilir. Bu durumda yerel mahkemece kabul edildiği gibi keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince; davacı keşideci çekin lehtarı aleyhine açmış oldığu... 2.Asliye Hukuk Mahkemesindeki menfi tespit davasında da borçlu olmadığını iddia etmiş ve bu iddiası kanıtlandığından mahkemece borçlu olmadığına karar verilmiş ve verilen karar kesinleşmiştir. Bu durumda mahkemece davalının dava konusu çek nedeniyle sebepsiz zenginleşmediği sözü edilen kesinleşmiş mahkeme kararıyla kanıtlanmış olduğunun kabulüyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken somut olaya uygun olmayan bir takım gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 24/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.