MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesini ücret alacaklarının ödenmemesi nedeniyle haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ve bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddinde karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, toplanan delillere göre ve bilirkişi raporu doğrultusunda yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Taraflar arasında davacının asgari geçim indirimi alacağının hesaplanması konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta Mahkemece, davacının asgari geçim indirimi alacağının ödenmediğini iddia ettiği ancak talebinin hangi yıl veya ay ya da aylara ait olduğunu açıklamadığı, ibraz olunan bir kısım bordrolarda davacıya evli-eş çalışmaz, dört çocuklu bulunduğuna göre asgari geçim indirimlerinin bordrodaki alacaklarına ilave edilerek ödendiği gerekçesiyle davacının iş sözleşmesini feshettiği 2014 Temmuz ayı için asgari geçim indirimi alacağının bulunduğu kabul edilmiş ise de, varılan sonuç dosya içeriği ile örtüşmemektedir. Davacı 30.03.2016 tarihli dilekçesinde, asgari geçim indirimi alacağının 15.06.2007 tarihinden 16.07.2014 tarihine kadar ödenmediğini belirtmiştir. Bu durumda Mahkemece davacının anılan beyanı dikkate alınarak ve davalı tarafça dosyaya sunulan ücret bordrolarında davacının imzası bulunmadığından davacıya ait banka kayıtları getirtilip imzasız ücret bordroları ile banka kayıtları karşılaştırılarak sonucuna göre bir karar verilmelidir.
3- Diğer yandan mahkemece davacının haftalık 7.5 saat fazla çalışma yaptığı, 2012 Haziran-2013 Aralık arası dönemde her ay değişen miktarlarda mesai ücreti adı altında alacak tahakkuk ettirildiği, bu miktarların ihtirazı kayıtsız ödendiği, tahakkuk ve ödemenin yapıldığı bu dönemin fazla çalışma talebi açısından dışlanması gerektiği kabul edilmiş ise de, söz konusu döneme ilişkin ücret bordrolarında davacının imzası bulunmamaktadır. Bu durumda davacıya ait banka kayıtları getirtilerek, imzasız ücret bordroları ile banka kayıtlarının tarafların iddia ve savunmalarını karşılayacak şekilde yeniden bir değerlendirmeye tabi tutularak, imzasız ücret bordrolarında tahakkuk olup da banka kayıtları ile uyumlu olan ödemelerin ise mahsup edilerek fazla çalışma ücreti alacağının hesaplanarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmazlık, işçinin kullandırılmayan izin sürelerine ait alacağı bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı Kanun"un 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup, madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davalıya ait işyerinde 7 yıl 27 gün çalışması bulunan davacının kıdemine göre hak ettiği yıllık ücretli izin süresinin 110 gün olduğu ve hiç yıllık ücretli izin kullanmadan çalıştığı kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Davacının işe başladığı 15.06.2007 tarihinden iş sözleşmesinin son bulduğu 12.07.2014 tarihine kadar geçen çalışma süresi boyunca hiç ücretli izin kullanmamış olması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan, hakimin 6100 Sayılı HMK’nın 31. maddesinde düzenlenen davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde; Mahkemece, davacı asilin çalışma süresi boyunca ücretli izin kullanıp kullanmadığı, kullanmış ise kaç gün yıllık ücretli izin kullandığı konusunda beyanı alınmalı bundan sonra sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre bir karar verilmelidir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgililere iadesine, 04.12.2019 gününde oybirliği ile karar verildi.