Esas No: 2021/8371
Karar No: 2022/3167
Karar Tarihi: 28.02.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/8371 Esas 2022/3167 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasıyla ilgili yapılan yargılamada, ilk derece mahkemesinin verdiği ret kararının istinaf yoluyla kaldırılarak davanın kısmen kabulüne dair hüküm kurulduğunu belirtti. Ancak, kamulaştırma bedelinin ödenip ödenmediği konusunda belge bulunmadığı, murisin eşine çıkartılan noter tebligatının geçersiz olduğu ortaya çıktı. Bu nedenle, kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi için uygun bir rapor alınmasının gerektiği sonucuna varıldı ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin hükmü, ilgili kanun maddeleri gereğince bozuldu. İlgili kanun maddeleri, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen Ek madde 3, Geçici 15. madde ve Geçici 17. madde olarak belirlendi. Ek madde 3, idareler adına tescil edilen taşınmazlar için tespit edilen kamulaştırma bedellerinin eski maliklere ödenmesini düzenlerken, Geçici 15. madde ile daha önce açılmış olan davaların sonuçlandırılmasını sağlar. Geçici 17. madde ise, kanun yolu incelemesi devam eden davalar için ilgili hükümlerin uygulandığını belirtir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine ilişkin verilen ilk derece mahkemesinin kararına karşı, davacılar vekilinin istinaf başvurusu üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmak suretiyle esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava ve birleştirilen dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nce kabulü ile davanın kısmen kabulüne ilişkin yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre;.... Mahallesi, 259 parsel sayılı taşınmazın askeri alanda kalması sebebiyle Milli Savunma Bakanlığı tarafından kamulaştırılmasına karar verildiği, takdir edilen kamulaştırma bedelinin Ziraat Bankası Kadıköy Şubesi'ne bloke edildiğinin belirtildiği; ancak dosya kapsamında ödemeye ilişkin bir belge bulunmadığı gibi, ölü davacı murisi adına çıkartılan noter tebligatının murisin eşine tebliğ edildiğinden geçersiz olduğu, dava konusu taşınmazdaki davacı payının Bakırköy 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1987/93 Esas- 1988/415 Karar sayılı kararı ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca davalı idare adına tescil edildiği anlaşılmıştır21/12/2019 tarihinde kabul edilerek 24/12/2019 gün 30988 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanun'un 6. ve 7. maddesi ve 09/06/2021 tarihinde kabul edilerek 19/06/2021 gün 31516 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanun'un 20. ve 27. maddeleri ile 2942 sayılı Yasaya eklenen;
Ek madde 3 ile"Mülga 31/8/1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanunu'nun 16'ncı ve 17'nci maddeleri ile bu Kanun'un mülga 16'ncı ve 17'nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:09/06/2021- 7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “ Mülga 6830 sayılı Kanunun 16'ncı ve 17'nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, Ek-3 üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17. maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanun'la bu Kanun'un Ek-3'üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır” hükümleri getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan yasa hükmüne uygun rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden, bozmanın niteliğine göre sair yönler incelenmeksizin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi hükmünün HMK’nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacılardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 28/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
