Esas No: 2022/3113
Karar No: 2022/3094
Karar Tarihi: 28.02.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/3113 Esas 2022/3094 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davanın konusu, devremülk sözleşmesinden cayma nedeniyle sözleşmenin feshi ve verilenlerin iadesi istemidir. Davacı tüketicinin yerleşim yeri ve davalı şirketlerin adresleri İstanbul'da olduğundan Ankara 1. Tüketici Mahkemesi yetkisizlik kararı vermiştir. İstanbul 11. Tüketici Mahkemesi ise taşınmazın Yalova'da yer aldığı için Yalova Asliye Hukuk Mahkemesi'nin yetkili olduğunu belirtmiştir. Ancak Yalova 4. Asliye Hukuk Mahkemesi de taşınmazın aynına ilişkin olmadığına dair kararı nedeniyle İstanbul 11. Tüketici Mahkemesi'nin yetkili olduğunu belirtmiştir. Mahkeme, devremülk hakkının tüketici mahkemesinde görülmesi gerektiğini belirtmiş ve davacının yerleşim yeri olan İstanbul'da yetkili olan 11. Tüketici Mahkemesi'nde görülmeli olduğuna karar vermiştir. Kanun maddeleri ise 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 73. maddesinin 5. fıkrasıdır.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla)
Taraflar arasındaki davada Ankara 1. Tüketici, İstanbul 11. Tüketici ile Yalova 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanun’un 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, devremülk sözleşmesinden cayma nedeniyle sözleşmenin feshi, verilenlerin iadesi istemine ilişkindir.
Ankara 1. Tüketici Mahkemesi'nce, davacı tüketicinin yerleşim yerinin İstanbul olduğu, davalı şirketlerin adreslerinin de İstanbul olduğu, yasal süre içerisinde davalı vekillerinin yetki itirazında bulunduğu, bu nedenle açılan davada yetkili mahkemenin İstanbul Tüketici Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
İstanbul 11. Tüketici Mahkemesi'nce, devremülk satış sözleşmesinin feshinin koşullarının oluştuğunun anlaşılması halinde davacı üzerinde yer alan tapunun sözleşmenin feshinin doğal sonucu olarak davalıya iadesi gerekeceği, iadesi gereken taşınmazın Yalova ilinde yer alması nedeniyle taşınmazın aynına ilişkin davalarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemelerinin HMK'nın 12/1. maddesi gereğince kesin yetkili olduğundan davada Yalova Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Yalova 4. Asliye Hukuk (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nce ise, davanın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı bu sebeple kesin yetkinin de söz konusu olmayacağından İstanbul 11. Tüketici Mahkemesi’nin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Devremülk hakkı Kat Mülkiyeti Kanununda düzenlenen taşınmazın müşterek mülkiyet payına bağlı bir haktır. Mevcut uyuşmazlığın tüketici mahkemelerinde görülmesi için davaya konu sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesi gerekli olmayıp, şekil şartına uyulup uyulmadığı hususunun tüketici mahkemesince tartışılarak bir karara varılması gerektiğinden, 6502 sayılı Kanun kapsamındaki uyuşmazlığın tüketici mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 73. maddesinin beşinci fıkrasında "Tüketici davaları, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilir" denilmekte ise de bu kural 6100 sayılı HMK’nın yetkiye ilişkin kurallarının yanında bir ek yetki kuralıdır.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, dava taraflar arasındaki devremülk sözleşmesinin cayma hakkı kullanıldığından bahisle sözleşmenin feshi ve verilenin iadesi istemine ilişkin olup, dava dilekçesi ve dosya kapsamından taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı, dava tarihinde yerleşim yeri olan Kağıthane/İstanbul olan davacı tüketicinin yetkisiz olan Ankara 1. Tüketici Mahkemesi’nde dava açtığı, seçme hakkının davalılara geçtiği ve dava tarihinde yerleşim yeri Şişli/İstanbul olan davalı ...’nin süresinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın, İstanbul 11. Tüketici Mahkemesi’nde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince İstanbul 11. Tüketici Mahkemesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 28/02/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.