12. Hukuk Dairesi 2014/23371 E. , 2014/31242 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından hakkında başlatılan ve kesinleşen kambiyo senetlerien özgü haciz yolu ile icra takibinde borçlu, 18.01.2013 tarihli muvafakati üzerine maaşının 500 TL"si üzerine haciz konduğunu, geçim sıkıntısı çektiğini belirterek, muvafakatinin iptalini talep etmiş, mahkemece; "maaş haciz işleminin icra işlemi olduğu, icra işleminin şikayete konu olabileceği, muvafakatin iptali halinde icra dairesince bağlayıcığı olmayacağı, muvafakatin iptalinde, davacı tarafın hukuki menfaati olmadığı" gerekeçesi ile şikayetin reddine karar verildiği görülmektedir.
6100 Sayılı HMK"nun 33. maddesi uyarınca hukuki tavsif hakime aittir. Bu nedenle borçlunun maaş haczine muvafakatinin iptalini talep etmiş olması sonuca etkili olmayıp, başvuru bu hali ile muvafakate dayalı olarak yapılan maaş haczinin kaldırılması talebi olarak değerlendirilmeli ve bu kapsamda incelenmelidir.
İİK"nun 83. maddesi gereğince kısmen haczi mümkün olan maaş ve ücretten borçlu ve ailesinin geçinmesi için icra müdürünce lüzumlu olarak takdir edilen miktar indirildikten sonra kalan kısmın haczi mümkündür. Ancak aynı maddenin 2.fıkrasında haczedilecek miktarın maaş ve ücretin 1/4"ünden az olamayacağı belirtilmiştir.
Ayrıca, kanun, borçlunun maaş veya ücretinin 1/4"ünün herhalde haczedebileceğini hükme bağlamıştır. Buna göre ücretin tamamı borçlu ve ailesinin geçinmeleri için yeterli olmasa bile, icra memuru bunun 1/4"ünü mutlaka haczetmek zorundadır. İcra memuru haczedeceği miktarın azami sınırını belirlerken borçlunun ve ailesinin ihtiyacını göz önünde bulunduracaktır. İcra memuru bu takdiri kendisi yapabileceği gibi bunun için bilirkişiye de başvurabilir.
Diğer yandan, İİK"nun 83/a maddesi gereğince borçlunun, hacizden önceki bir dönemde haczi mümkün olmayan bir mal veya hakkın haczedilebileceğine dair alacaklıyla yapmış olduğu anlaşma geçerli değildir. Anılan maddenin amacını açıklayan gerekçesinde de borçlunun, hacizden önce sonuçlarını tahmin edemeyeceği cihetle, bir mal veya maaş yahut ücretin haczedilemeyeceği yolunda şikayette bulunmayacağını bildirmesinin, lehine olan yasa hükmünün uygulanmasından feragat etmesinin hükümsüz sayılacağı, zira bu malın ne derece haczedilemez olduğunun borçlunun ve ailesinin haciz anındaki durumlarına göre saptanabileceği ifade olunmuştur.
Somut olayda .... Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde hemşire olarak görev yapan borçlunun 18.01.2013 tarihinde icra müdürlüğüne sunduğu dilekçesi ile maaşı üzerinde başka hacizler olsa dahi borç bitimine kadar aylık 500,00 TL"nin kesilmesine muvafakat ettiğini beyan ettiği, borçlunun muvafakati gereği aylık maaşının 500,00 TL"lik kısmının haczedildiği anlaşılmıştır. Bu haliyle, borçlunun icra dosyasındaki muvafakat beyanı maaş haczinden önce olduğundan geçersizdir.
O halde; mahkemece, yukarıda belirtilen ilkeler nazara alınmak suretiyle gerektiğinde bilirkişiden rapor alınarak İİK.nun 83.maddesine göre borçlunun maaşından geçimine yetecek kısmı ayrılarak haczedilecek miktarın belirlenmesi, belirlenen bu miktara göre, maaşın 500 TL"lik kısmına konulan haczin fazla bulunması halinde bu kısmın iptali gerekirken eksik inceleme ile şikayetin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK"nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.