Danıştay 4. Daire 2018/5913 Esas 2022/2748 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/5913
Karar No : 2022/2748


TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- ...
VEKİLİ : Av. ...

2- ... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan hüküm fıkralarının bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, ... San. Dış Tic. Ltd. Şti.nin ödenmeyen kamu alacakları için şirket ortağı sıfatıyla adına düzenlenen ... tarih ve ..., ..., ..., ...,..., ...,..., ..., sayılı sayılı ödeme emirlerinin iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; dava konusu ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... (2,3,taksit), ..., ...,..., ...,..., ...,..., ..., (2, 3. taksit), ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımlarına ilişkin kamu alacaklarının asıl borçlu şirket adına kesinleştirilmesine ilişkin olarak şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinin şirket müdürünün adresinde eşine tebliğ edildiği, ancak, şirketin kanuni temsilcisinin ikamet adresinde şirket adına yapılacak tebliğin bizzat ilgilisine yapılması gerektiği ve böyle bir tebliğ o adreste bulunanı değil şirketi ilgilendirir nitelikte olduğundan, bahse konu kamu alacaklarının asıl borçlu şirket adına usulüne uygun bir şekilde ödeme emri tebliğ edilerek şirketten tahsili yoluna gidilmiş olunduğu davalı idarece ispat edilemediğinden; ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ... takip dosya numaralı kısımları haricindeki kamu alacakları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ..., takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ... (4,7,8,taksit), ..., ..., ..., (4,7,8,.taksit), ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ... takip dosya numaralı kısımları ... sayılı ödeme emrinin ... (1,2,3,4,5,6 7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit)/ ... (1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit) takip dosya numaralı kısımları için; söz konusu kamu alacaklarının asıl borçlu şirketten tahsili için düzenlenen herhangi bir ödeme emri ve tebliğ alındısının Mahkemelerinin ara kararlarıyla istenilmesine rağmen dosyaya ibraz edilmediği görüldüğünden kamu alacaklarının öncelikle asıl borçlu şirketten usulüne uygun bir şekilde ödeme emri tanzim ve tebliğ edilerek tahsili cihetine gidilmiş olunduğu hususu davalı idarece ispat edilemediğinden dava konusu ödeme emirlerinin söz konusu kısımlarında hukuka uyarlık, ... sayılı ödeme emrinin ... takip dosya numaralı kısmı, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ... (1, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ... (5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ... (12.taksit) takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin 2...(8.taksit), ... (8.taksit) takip dosya numaralı kısımlarına için ise; anılan kamu alacaklarının asıl borçlu şirketten tahsili için düzenlenen ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... ödeme emirlerinin şirket müdürü ...'ün kendi imzasına, ... şirkette çalışan sıfatıyla ... imzasına, ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... sayılı ödeme emirlerinin şirketin iş yeri adresinde şirket müdürünün eşine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ve ilerleyen süreçte şirket hakkında yapılan malvarlığı araştırması sonucunda ise kamu alacağının şirketten tahsil edilemeyeceğinin idare tarafından ortaya konulduğu görülmekte olup ilgili dönemlerde şirketin ortağı olan davacıdan, ortaklık payı dikkate alınmak suretiyle, kamu alacaklarının ortak sıfatıyla takip ve tahsili için düzenlenen ödeme emirlerinin anılan kısımlarında açıklanan gerekçe ile hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının dava konusu ödeme emirlerinin iptaline ilişkin hüküm fıkraları ile dava konusu 26 sayılı ödeme emrinin ... takip numaralı kısmı ile (1, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18. taksit), ... takip numaralı (5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18. taksit) kısımları dışında kalan reddedilen kısımları ve diğer iptali istemi reddedilen ödeme emirlerinin dayandığı hukuki ve kanuni nedenler Dairelerince de yerinde görüldüğünden istinaf aşamasında taraflarca ileri sürülen iddialar belirtilen hüküm fıkralarının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği; Vergi Mahkemesi kararının, dava konusu 26 sayılı ödeme emrinin ... takip numaralı (1, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18. taksit), ... takip numaralı (5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18. taksit) kısımlarına ilişkin davanın reddi yönündeki hüküm fıkraları için; asıl borçlu şirketteki karşılığı olan ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... sayılı ödeme emirlerinin 25/11/2015 tarihinde tebliğ alındısında işyeri adresi sütununda görünen " ... Mah. ... Sok.No:... D.No:... Bahçelievler/İSTANBUL" adresinde şirket müdürünün eşi ...'e tebliğ edildiği, oysa aynı adreste, işyeri çalışanı ... adlı şahsa farklı tarihlerde başka tebligatların da yapıldığının görüldüğü dikkate alındığında işyeri çalışanı olmayan şirket müdürünün eşine yapılan tebligatın geçerli olmadığı, bu nedenle ... sayılı ödeme emrinin belirtilen kısımlarında hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığı belirtilerek davacı istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, davalı idare tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Yapılan işlemin hukuka aykırı olduğu, verilen kararın aleyhe hükümlerinin bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALININ İDDİALARI : Yapılan işlemin yasal mevzuat gereği olduğu, verilen kararın aleyhe hükümlerinin bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVACININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

DAVALININ SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un mükerrer 35. maddesinde; tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacaklarının kanuni temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından bu Kanun hükümlerine göre tahsil edileceği hükme bağlanmış, 55. maddesinde; amme alacağını vadesinde ödemeyenlere 7 gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun bir “ödeme emri” ile tebliğ olunacağı ve 58. maddesinde; ödeme emrine karşı böyle bir borcun bulunmadığı veya kısmen ödendiği veya zamanaşımına uğradığı iddialarıyla 7 gün içinde dava açılabileceği öngörülmüş, 62. maddesinde de; borçlunun, mal bildiriminde gösterilen veya tahsil dairesince tespit edilen borçlu veya üçüncü şahıslar elindeki menkul malları ile gayrimenkullerinden, alacak ve haklarından amme alacağına yetecek miktarının tahsil dairesince haczolunacağı hükmüne yer verilmiştir.
Türk vergi sisteminde, vergi ve benzeri mali yükümlülüklerin tarh ve tahakkuk usulleri 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda, tahsil usulleri ise 6183 sayılı Kanunda düzenlenmiştir. Bir kamu alacağının tahsil edilebilmesi için öncelikle 213 sayılı Kanuna göre tarh ve tahakkuk usulleri ile 6183 sayılı Kanuna göre tahsil usullerinin sırasıyla denenmiş olması zorunludur. Bu zorunluluğun doğal sonucu olarak, sistematiğin içinde yer alan bir idari işlemin bu amaçla tesis edilebilmesi için bir önceki hukuki durumun tekemmül etmiş olması hali aranmalıdır. Dolayısıyla bir önceki safha tekemmül etmeksizin bir sonraki safhaya ilişkin idari işlem tesis edilemeyeceği gibi, sistematik içinde yer alan herhangi bir işleme karşı dava açılması durumunda ise önceden kesinleşmiş hukuki durumların yeniden incelenmesi de yasal olarak mümkün değildir.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden; şirket borçlarından dolayı ortaklara başvurulabilmesi için öncelikle şirket adına kesinleştirilmesi ve usulüne uygun tüm takip yollarının tüketilmesine karşın, borcun şirketin malvarlığından kısmen ya da tamamen tahsil edilememesi veya edilemeyeceğinin ortaya konulması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Davacının temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar, temyiz konusu kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar, temyiz konusu kararın ... sayılı ödeme emrinin ... ve ... takip dosya numaralı kısımları ile ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Davalı idarenin, temyiz konusu Kararın geri kalan ödeme emirlerinin iptaline ilişkin kısmına yönelik temyiz istemine gelince;
Dosyanın incelenmesinden; davacı adına düzenlenen ... sayılı ödeme emrinin ... ve ... takip dosya numaralı haricindeki kısımlar, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ... (4,7,8,taksit), ..., ... (4,7,8. taksit), ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ...., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ... (1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit)/ ... (1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16, 17,18.taksit) takip dosya numaralı kısımları için her ne kadar dava dosyasında şirkete düzenlenen ödeme emirlerine ilişkin bilgi belgeler yer almasa da söz konusu ödeme emirlerinin belirtilen takip numaralarına ilişkin Danıştay 4. Dairesinin E:2018/9291 esas sayılı dosyasında asıl amme borçlusu şirkete ödeme emri gönderildiği ve bu ödeme emirlerinin ilgili şirket çalışanları veya yetkililerine imzası karşılığında muhtelif zamanlarda tebliğ edildiği davalı idarece dosyaya ibraz edilen tebliğ alındılarından anlaşılmaktadır.
Davacı adına düzenlenen ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımlarının tahsili için Vergi Dava Dairesi tarafından her ne kadar şirket adına düzenlenen ödeme emirlerinin şirket müdürünün adresinde eşine tebliğ edildiği, ancak, şirketin kanuni temsilcisinin ikamet adresinde şirket adına yapılacak tebliğ, bizzat ilgilisine yapılması gerektiği ve böyle bir tebliğ o adreste bulunanı değil şirketi ilgilendirir nitelikte olduğundan, bahse konu kamu alacaklarının asıl borçlu şirket adına usulüne uygun bir şekilde ödeme emri tebliğ edilerek şirketten tahsili yoluna gidilmiş olunduğu davalı idarece ispat edilemediğinden kabul kararı verilmiş olsa da, yapılan araştırmada şirket adresinin ... Mahallesi ... Cad. ... Sok. No:... olduğu, kanuni temsilcinin adresi ile şirket adresinin aynı apartmanda olduğu ve bu nedenle kanuni temsilcinin eşine tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
Öte yandan davacı adına düzenlenen ... sayılı ödeme emri içeriği amme alacaklarından ..., ...,..., ...,..., ...,..., ... (1, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ... (5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ..., ..., ..., takip dosya numaralı kısımlarının tahsili için Vergi Dava Dairesi tarafından her ne kadar asıl borçlu şirketteki karşılığı olan ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... sayılı ödeme emirlerinin 25/11/2015 tarihinde tebliğ alındısında işyeri adresi sütununda görünen "... Mah. ... Cad. ... Sok.No:... D.No:... Bahçelievler/İSTANBUL" adresinde şirket müdürünün eşi ...'e tebliğ edildiği, oysa aynı adreste, işyeri çalışanı ... adlı şahsa farklı tarihlerde başka tebligatların da yapıldığının görüldüğü dikkate alındığında işyeri çalışanı olmayan şirket müdürünün eşine yapılan şirketi ilgilendiren tebligatın geçerli olduğundan bahsetme olanağı bulunmadığından kabul kararı verilmiş olsa da, yapılan araştırmada şirket adresinin ... Mahallesi ... Cad. ... Sok. No:... olduğu, kanuni temsilcinin adresi ile şirket adresinin aynı apartmanda olduğu ve bu nedenle kanuni temsilcinin eşine tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları ile ... sayılı ödeme emri içeriği amme alacaklarından ..., ...,..., ...,..., ... (1, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ... (5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ..., ..., ..., takip dosya numaralı kısımlarının tebliğinin usulüne uygun olduğu sonucuna varıldığından, davacı adına düzenlenen ... sayılı ödeme emrinin ... ve ... takip dosya numaralı haricindeki kısımlar, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ... (4,7,8,taksit), ..., ... (4,7,8. taksit), ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ...(1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit), ... 1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit) takip dosya numaralı kısımları için asıl amme borçlusu şirkete ödeme emrinde usulsüzlük bulunmadığı anlaşılmış olup, davacı adına ortak sıfatıyla düzenlenen bu ödeme emirlerinde hukuka aykırılık, aksi yönde verilen Vergi Dava Dairesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin (kısmen) reddine, (kısmen) kabulüne, davalı idarenin temyiz isteminin (kısmen) reddine, (kısmen) kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının, ... sayılı ödeme emrinin ... ve ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ... (12.taksit) takip dosya numaralı kısımları ve ... sayılı ödeme emrinin ... (8.taksit), ... (8.taksit) takip dosya numaralı kısımlarının ONANMASINA,
3. Anılan Vergi Dava Dairesi kararının ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ... takip dosya numaralı kısımları haricindeki kısımları, ... sayılı ödeme emrinin ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları, ... sayılı ödeme emri, ... sayılı ödeme emrinin ..., ... takip dosya numaralı kısımları ve ... sayılı ödeme emrinin ... (1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit), ... (1,2,3,4,5,6,7,9,10,11,12,13,14,15,16,17,18.taksit) takip dosya numaralı kısımlarına ilişkin kısmının BOZULMASINA,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, ... TL maktu karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 20/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu Mahkeme kararının, dava konusu ... sayılı ödeme emri içeriği ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... takip dosya numaralı kısımları ile ... sayılı ödeme emri içeriği amme alacaklarından ..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ...,..., ... (1, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ... (5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.taksit), ..., ...,..., ..., takip dosya numaralı kısımlarının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, bu kısmın onanması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararının buna ilişkin kısmına katılmıyorum.