Danıştay 3. Daire 2019/1659 Esas 2022/1952 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/1659
Karar No : 2022/1952


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının aleyhe olan hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, bir dönem ortağı ve kanuni temsilcisi olduğu … Hediyelik Eşya Reklam Tanıtım Organizasyon Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketine ait faturaların adi ortaklık şeklinde komisyon karşılığı düzenlendiği ve elde edilen ortaklık gelirinin kayıt ve beyan dışı bırakıldığı yolundaki saptamaları içeren vergi tekniği raporunun done alındığı takdir komisyonu kararına dayanılarak adına ortaklıktaki payı esas alınarak 2011 yılı için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı gelir vergileri ve aynı yılın tüm dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı geçici vergiler ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355. maddesi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezalarının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Hediyelik Eşya Reklam Tanıtım Organizasyon Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkındaki vergi tekniği raporunda yer alan saptamaların, düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığını göstermediğinden ve adına geçmişe dönük olarak mükellefiyet tesis edilen davacıdan süresinde beyanname vermesi beklenemeyeceğinden, dava konusu tarhiyatta ve özel usulsüzlük cezalarında hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu vergi ve cezalar kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti:
Davacı adına kesilen özel usulsüzlük cezalarının, dava açıldıktan sonra düzeltme fişleri ile terkin edildiği anlaşıldığından, işin esasının incelenmesi suretiyle hükme varılmasında usul hükümlerine uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle kararın, özel usulsüzlük cezalarına ilişkin hüküm fıkrası yöneltilen istinaf başvurusu kabul edilerek sözü edilen hüküm fıkrası kaldırıldıktan özel usulsüzlük cezaları hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
… Hediyelik Eşya Reklam Tanıtım Organizasyon Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkındaki vergi tekniği raporunda yer alan saptamalar, düzenlediği faturaların gerçeği yansıtmadığını ortaya koyacak mahiyette olduğu ancak davacının uyuşmazlık konusu dönemde şirketin ortağı ve yöneticisi olmadığı ayrıca davacı hakkında, kurum adına sahte fatura düzenlediği yolunda somut bir tespit bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatın kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusu reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Takdir komisyonu kararına done alınan vergi tekniği raporunda yer alan saptamalar, düzenlenen tüm faturaların sahte olduğunu somut olarak ortaya koyduğundan yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Uyuşmazlık konusu dönemde şirket yetkilisi veya ortağı olunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının, bir dönem ortağı ve kanuni temsilcisi olduğu … Hediyelik Eşya Reklam Tanıtım Organizasyon Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporunda, düzenlediği faturaların komisyon karşılığı sahte faturalar olduğunun saptandığı, elde edilen komisyon gelirine ilişkin olarak uyuşmazlık konusu dönemde şirket yetkilileri olduğu ileri sürülen davacı ile Turan Emrah adlı şahıs hakkında adi ortaklık tesis edilmesi ve takdir komisyonunca belirlenen matrah üzerinden adi ortaklık payı gözetilerek bu kişiler adına tarhiyat yapılmasının önerilmesi üzerine adına, şirket hakkında düzenlenen vergi tekniği raporu done alınmak suretiyle dava konusu tarhiyatın yapıldığı ve özel usulsüzlük cezalarının kesildiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 8. maddesinde mükellef, vergi kanunlarına göre kendisine vergi borcu düşen gerçek ve tüzel kişi olarak tanımlanmış, 344. maddesinin ilk fıkrasında 341. maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği, ikinci fıkrasında vergi ziyaına 359. maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde, bu cezanın üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Aynı Kanun'un 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, bu
ödevlerin yerine getirilmemesi yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen vergi ve buna bağlı alacakların kanuni ödevlerini yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı düzenlenmiştir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 35. maddesinde, limited şirket ortaklarının şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olacakları hüküm altına alınmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 588. maddesinde, şirketlerin ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanacağı hükmüne yer verilmiş, 636. maddesinde, limited şirketin sona ereceği haller sayılmak suretiyle belirlenmiş, 637. maddesinde, sona ermenin ticaret siciline tescil ve ilan ettirileceği düzenlenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Şirket tüzel kişiliklerinin, alış ve satışlarının tamamının gerçek bir emtia teslimi ve hizmet ifasına dayanmayan faturalarla belgelendirildiği yani gerçekte faaliyetlerinin olmadığının kabul edildiği durumlarda söz konusu faturaların komisyon karşılığı düzenlenerek elde edilen gelirin kayıt ve beyan dışı bırakıldığından bahisle yapılacak tarhiyatların muhatabı kabul edilmesi, bu tarhiyatlardan kaynaklanıp şirket malvarlığından tahsil edilemeyen alacaklarla ilgili olarak ise şirketin kanuni temsilci ve ortakların sorumluluğuna gidilmesi yukarıda belirtilen düzenlemelerin gereğidir.
Davacının kanuni temsilcisi olduğu şirketin 2010 ila 2012 yıllarına ait hesaplarının incelenerek şirkete ait faturaların davacı ile … isimli kişi tarafından adi ortaklık şeklinde komisyon karşılığı düzenlendiği sonucuna ulaşılan vergi tekniği raporu doğrultusunda mükellefiyet tesis edilmiş olan adi ortaklığın ortağı kabul edilen davacı adına bakılan davaya konusu olan tarhiyat yapılmış ise de şirket tüzel kişiliğine ait faturaların %2 komisyon karşılığı düzenlenmesi karşılığında elde edilen gelirin şirkete ait olduğu ve bu nedenle tarhiyatın da şirket adına yapılması gerektiği uyuşmazlıkta, komisyon gelirinin şirketin kanuni temsilcisi ve ortağının şahsi geliri olduğunun kabulü suretiyle tarhiyat yapılmasında hukuka uygunluk görülmediğinden, Vergi Mahkemesi kararının, tarhiyatın yazılı gerekçeyle kaldırılması yolundaki hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf başvurusunun yazılı gerekçeyle reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Vergi Dava Dairesi kararının, tarhiyata ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 20/04/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.