Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/14414 Esas 2022/3745 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkidir.
Boyabat Asliye Hukuk Mahkesi'nde 27/03/2013 tarihinde açılan davanın; 08/10/2015 tarih ve 2013/562 E. - 2015/812 K. sayılı karar ile yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle usulden reddine karar verilmiş olup karar; tarafların kararı temyiz etmemesi üzerine 28/03/2016 tarihinde kesinleşmiştir.
Davacılar benzer talep ile ... 1. İdare Mahkemesi'ne dava açmış, davanın reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf talebi üzerine ... Bölge İdare Mahkemesi'nin 2. İdari Dava Dairesi'nce karar kaldırılarak ... 1. İdare Mahkeme'sine gönderilmiş olup, kaldırma kararı sonrasında ... 1. İdare Mahkemesi'nce adli yargının görevli olduğu kanaatiyle dosya görevli yargı yerinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmiştir.
Uyuşmazlık Mahkemesi tarafından yapılan inceleme neticesinde, 27/01/2020 tarih ve 2019/888 E. - 2020/72 K. sayılı ilam ile; Boyabat Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
Uyuşmazlık Mahkemesince görevsizlik kararının kaldırılması üzerine, yargılama görevli Boyabat Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından yürütülmüş, 10/10/2019 tarih ve 2020/216 E. - 2021/521 K. sayılı karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İş bu karara karşı, taraf vekilleri tarafından kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak amacıyla Dairemize gönderilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 373/4 maddesi; ''Yargıtay'ın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karar karşı temyiz yoluna başvurulabilir.'' hükmünü, geçici 3/2 maddesi; "Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanun'un 26/09/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ila 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilemez.'' hükmü içermektedir.
Yukarıda açıklanan yasa maddelerinin düzenleniş amacı, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtay yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktadır.
Diğer bir anlatımla, Yargıtay'ın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi, başka bir deyişle Yargıtay kararının istinaf yolu ile denetlenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta, Boyabat Asliye Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğu Uyuşmazlık Mahkemesi'nce belirlenmiş, bu aşamadan sonra, görevli mahkeme tarafından esasa ilişkin yargılama yapılıp, karar verilmiştir. Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, Boyabat Asliye Hukuk Mahkemesi'nin (esasa ilişkin) kararı olup, bu karar ile ilgili olarak Yargıtay'ın bir denetimi söz konusu değildir.
Bu itibarla, 03/08/2021 tarihinde verilen ve daha önce Yargıtay denetiminden geçmeyen kararın kanun yolu denetimi ''İstinaf'' olup, görevli merciinin karar tarihi itibariyle Bölge Adliye Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine İADESİNE, 07/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.