Danıştay 8. Daire 2017/3536 Esas 2022/2887 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/3536
Karar No : 2022/2887

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...Evleri Sitesi Yöneticiliği Adına ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : ...Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...gün ve E:..., K:...sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava; ...Mah. ...Evleri Sitesi No: ......adresinde bulunan davacı sitenin bulunduğu Demirci Köy'ün tüzel kişiliğinin 6360 sayılı kanun ile kaldırılarak mahalle statüsüne dönüşmesi ve sitenin su aboneliğinin kullanım ücretlerinin aynı kanun gereği 30.03.2014 tarihinden başlayarak 5 yıl süreyle en düşük tarifenin % 25'ini geçmeyecek şekilde alınması gerektiği talebi ile 322.758,90.-TL'lık su kullanım bedelinin iadesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ...gün ve E:..., K:...sayılı kararıyla, davacının en son 28.08.2015 tarihli dilekçesiyle 6360 sayılı kanunun indirimli tarifeye ilişkin hükümlerini yürürlüğe girdiği tarih olan 30.03.2014 tarihinden itibaren indirimsiz tarifeden su kullanım bedeli ödemiş olduğu toplam 322.758,90 TL'nin iadesini talep etmişse de, 29.06.2015 tarih ve sonraki ödemeler için davanın esası incelenebileceğinden 29.06.2015 tarihinden önceki ödemeler yönünden süreaşımı bulunduğu, davanın süresinde olan kısmı yönünden ise 6360 sayılı Kanunla ilgili komisyon tutanakları, İski Tarifeleri Yönetmeliği hükümleri dikkate alındığında, davalı idarenin davacının 6360 sayılı kanunun indirimli tarifeye ilişkin hükümlerinden yararlanılmasına dair talebin reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın 29.06.2015 tarihinden önceki ödemeler yönünden süre yönünden reddine, diğer kısım yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, yasanın emredici kuralı karşısında tarifenin re'sen yasaya uygun olması gerektiği, meclis komisyonundaki tartışmalarının karara dayanak olamayacağı iddiasıyla Bölge İdare Mahkemesi kararının davacının istinaf başvurusunun reddine yönelik kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmiştir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, 6360 sayılı Kanundan önce de altyapı hizmetlerinden yararlananların herhangi bir hak kaybı olmadığı, davacı siteye 07.12.2016 tarihli sözleşme ile konut tarifesi üzerinden tahakkuk yapıldığı, kanunun amacı doğrultusunda Tarifeler Yönetmeliğinde yapılan değişiklik ile köy halkının mağdur edilmemesinin sağlandığı, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının kısmen bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Dava; ...Mah. ...Evleri Sitesi No: ...adresinde bulunan davacı sitenin bulunduğu Demirci Köy'ün tüzel kişiliğinin 6360 sayılı kanun ile kaldırılarak mahalle statüsüne dönüşmesi ve sitenin su aboneliğinin kullanım ücretlerinin aynı kanun gereği 30.03.2014 tarihinden başlayarak 5 yıl süreyle en düşük tarifenin % 25'ini geçmeyecek şekilde alınması gerektiği talebi ile 322.758,90.-TL'lık su kullanım bedelinin iadesine karar verilmesi talebiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7. maddesinde, su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, bunun için gerekli baraj ve diğer tesisleri kurmak, kurdurmak ve işletmek; derelerin ıslahını yapmak; kaynak suyu veya arıtma sonunda üretilen suları pazarlamak, Büyükşehir Belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunu'nun 2. maddesinde, "İSKİ'nin görev ve yetkileri şunlardır: a) İçme, kullanma ve endüstri suyu ihtiyaçlarının her türlü yeraltı ve yer üstü kaynaklarından sağlanması ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması için; kaynaklardan abonelere ulaşıncaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak, bu projelere göre tesisleri kurmak veya kurdurmak, kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek, b) Kullanılmış sular ile yağış sularının toplanması, yerleşim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması veya bu sulardan yeniden yararlanılması için abonelerden başlanarak bu suların toplanacakları veya bırakılacakları noktaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak; gerektiğinde bu projelere göre tesisleri kurmak ya da kurdurmak; kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek," hükmüne; 23. maddesinde, "Su satışı, kanalizasyon tesisi bulunan yerlerdeki kullanılmış suların uzaklaştırılması, septik çukurların boşaltılması giderleri için ayrı tarifeler yapılır. Bu tarifelerin tespitinde, yönetim ve işletme giderleri ile, amortismanları doğrudan gider yazılan (aktifleştirilmeyen) yenileme, ıslah ve tevsi masraflave bir kar oranı esas alınır. Tarifelerin tespiti ile tahsilatla ilgili usul ve esaslar bir yönetmelik ile belirlenir.
" hükmüne; Ek-5. maddesinde ise "Bu kanun diğer Büyükşehir Belediyelerinde de uygulanır" kuralına yer verilmiştir.
06/12/2012 gün ve 328489 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6360 sayılı Yasanın 36. maddesinde "(1) Bu Kanunun; a) 1 inci maddesi; 2 nci maddesi; 3 üncü maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, altıncı, yedinci, sekizinci ve dokuzuncu fıkraları; 4 üncü maddesi; 5 inci maddesi; 6 ncı maddesi; 7 nci maddesiyle değiştirilen 5216 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi; 5216 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin son fıkrasının yürürlükten kaldırılmasına ilişkin hükmü hariç 13 üncü maddesi; 22 nci maddesi; 25 inci maddesi; 5779 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin değiştirilen ikinci fıkrası hariç 26 ncı maddesi; geçici 1 inci maddesinin altıncı, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu, onüçüncü, onbeşinci, onaltıncı, onyedinci ve yirmidördüncü fıkraları; geçici 2 nci maddesinin ikinci, üçüncü, dördüncü, altıncı, sekizinci ve dokuzuncu fıkraları ilk mahalli idareler genel seçiminde, b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde," yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 1. maddesinin 4. bendinde "İstanbul ve Kocaeli il mülki sınırları içerisinde bulunan köylerin tüzel kişiliği kaldırılarak bağlı bulundukları ilçe belediyesine mahalle olarak katılmıştır." ve geçici 1. maddesinin 15. bendinin işlem tarihinde yürürlükte olduğu haliyle "Bu Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde, bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ....... Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret beş yıl süreyle en düşük tarifenin % 25’ini geçmeyecek şekilde belirlenir. 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2 nci maddesi ile köy tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülen yerlerde de bu fıkra hükmü uygulanır." düzenlemelerine yer verilmiştir.
Yasa maddesinde atıf yapılan 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2 nci maddesinde de "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; büyükşehir belediye sınırları, İstanbul ve Kocaeli ilinde, il mülkî sınırıdır. Diğer büyükşehir belediyelerinde, mevcut valilik binası merkez kabul edilmek ve il mülkî sınırları içinde kalmak şartıyla, nüfusu birmilyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı yirmi kilometre, nüfusu birmilyondan ikimilyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı otuz kilometre, nüfusu ikimilyondan fazla olan büyükşehirlerde yarıçapı elli kilometre olan dairenin sınırı büyükşehir belediyesinin sınırını oluşturur. Bu sınırlar içinde kalan köylerin tüzel kişiliği sona ererek mahalleye dönüşür " hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın, davanın 29.06.2016 tarihinden önceki ödemeler yönünden verilen süre yönünden reddine yönelik kısmı usul ve hukuka uygun olup, ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

Temyize konu kararın, davanın reddine yönelik kısmının incelenmesi:
Dosyasının incelenmesinden, ...Mah. ...Evleri Sitesi No: ......adresinde bulunan davacı sitenin bulunduğu ...Köy'ün tüzel kişiliğinin 6360 sayılı kanun ile kaldırılarak mahalle statüsüne dönüştürüldüğü açıktır.
6360 sayılı Kanuna göre tüzel kişiliği kaldırılan köylerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret beş yıl süreyle en düşük tarifenin % 25’ini geçmeyecek şekilde belirleneceği belirtildiğinden ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerdeki içme ve kullanma suları aboneleri için mevzuatta herhangi bir ayrıma gidilmediği anlaşıldığından, ilgili Yasa maddesinin davacı site yönetimine de uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu nedenle, temyize konu kararın davanın reddine ilişkin kısmının bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin temyize konu kararının davanın reddine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Kararın süre yönünden redde ilişkin kısımının ONANMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 20/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.