Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/3267 Esas 2022/3700 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-
Davacı tarafından ihtiyati tedbir talepli davalı aleyhine muris muvazaası hukuki sebebine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olarak 05/04/2019 tarihinde Siirt 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 31/05/2019 tarihli ara karar ile talebin kısmen kabul ve kısmen reddine ,davalı adına kayıtlı olduğu anlaşılan dava konusu Siirt İli, Merkez İlçesi, Yeni Mahalle Mahallesi, 407 ada, 22 parsel 1 nolu bağımsız bölüm B Blok'taki taşınmaza ilişkin ‘davalıdır' şerhi işlenilmesine, kararın Tapu Müdürlüğüne bildirilmesine, diğer taşınmazlar yönünden ve davalıdır şerhi işlenmesine karar verilen taşınmaz yönünden de talep edilen ihtiyati tedbir taleplerinin reddine karar verilmesi üzerine davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 10.12.2019 tarihli, 2019/1689 E-2019/1249 K.sayılı kararıyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 389 ve devamı maddeleri uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacılar vekilinin, Yalova İli,Merkez İlçesi, Bağlarbaşı Mahallesi, 1284 ada, 70 parsel sayılı taşınmazdaki 6 nolu bağımsız bölüme ve Siirt İli, Merkez İlçesi,Yeni Mahalle, 451 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 6 nolu bağımsız bölüme ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ilk derece mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine, davacılar vekilinin, Siirt İli, Merkez İlçesi, Yeni Mahalle, 407 ada 22 parsel sayılı taşınmazdaki B blok 1 nolu bağımsız bölüme yönelik ihtiyati tedbir isteminin kabulü ile, davaya konu taşınmazın tapu kaydına davalı ... adına kayıtlı olması koşulu ile 3. kişilere devir ve temlikinin önlenmesini temin yönünden, 6100 Sayılı HMK'nun 389. vd. maddeleri uyarınca ihtiyati tedbir konulmasına, davanın niteliği ve bu aşamada tedbir nedeni ile davalının uğrayacağı muhtemel bir zararın söz konusu olmayacağı kanaatine varılmakla teminat alınmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Davacılar tarafından Siirt 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 20.04.2021 tarihli ihtiyati tedbir talepli olarak muris muvazaası nedeniyle tapu iptal tescil istemli olarak açılan dava 22.04.2021 tarihinde Mahkemenin 2021/109 Esasına kayıtlı bu dosyanın Siirt 3.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/107 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
Devam eden yargılama neticesinde mahkemece asıl ve birleşen davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş olup kararın istinaf edilmesi üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi ile Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nce, somut olayda Daire’ce sadece geçici hukuki koruma niteliğindeki ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik inceleme yapıldığı, esas yönünden bir değerlendirme yapılmadığı, bu durumda kararın verildiği mahkemenin bağlı bulunduğu idari birim ve mahkemenin esasa ilişkin karar tarihi göz önünde bulundurulmak sureti ile istinaf kanun yoluna başvuru incelemesinin Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiği gerekçesiyle Daire’nin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi'nce, İlk Derece Mahkemesi’nin 31/05/2019 tarih ve 2019/414 Esas sayılı ara kararına karşı Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf başvurusunda bulunulduğu ve Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi’nin 10/12/2019 tarih, 2019/1689 E- 2019/1249 K. sayılı kararı ile davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne karar verildiği, 5235 sayılı yasanın Ek.1/1 maddesindeki "yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır" hükmü uyarınca; uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili Mahkeme’nin tayininde, İlk Derece Mahkemeleri için Bölge Adliye Mahkemelerine, Bölge Adliye Mahkemeleri için Yargıtay’a başvurulur. Aynı Kanunu’nun 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (İlk Derece) Mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanun'a ek 1. maddenin 1. fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. maddesi uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce İlk Derece Mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesi’nce sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında Siirt 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 31/05/2019 tarihli ara karar ile talebin kısmen kabul ve kısmen reddine davalı adına kayıtlı olduğu anlaşılan dava konusu Siirt İli ,Merkez İlçesi ,Yeni Mahalle Mahallesi, 407 ada, 22 parsel, 1 nolu bağımsız bölüm B Blok'taki taşınmaza ilişkin ‘davalıdır' şerhi işlenilmesine, kararın Tapu Müdürlüğüne bildirilmesine, diğer taşınmazlar yönünden ve davalıdır şerhi işlenmesine karar verilen taşınmaz yönünden de talep edilen ihtiyati tedbir taleplerinin reddine karar verilmesi üzerine davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi 10.12.2019 tarihli, 2019/1689 E-2019/1249 sayılı kararı ile K.-1-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 389 ve devamı maddeleri uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davacılar vekilinin, Yalova İli, Merkez İlçesi, Bağlarbaşı Mahallesi, 1284 ada, 70 parsel sayılı taşınmazdaki 6 nolu bağımsız bölüme ve Siirt İli, Merkez İlçesi, Yeni Mahalle, 451 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki 6 nolu bağımsız bölüme ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin ilk derece mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurusunun reddine, davacılar vekilinin, Siirt İli, Merkez İlçesi,Yeni Mahalle, 407 ada 22 parsel sayılı taşınmazdaki B blok 1 nolu bağımsız bölüme yönelik ihtiyati tedbir isteminin kabulü ile, davaya konu taşınmazın tapu kaydına davalı ... adına kayıtlı olması koşulu ile 3. kişilere devir ve temlikinin önlenmesini temin yönünden, 6100 Sayılı HMK'nun 389. vd. maddeleri uyarınca ihtiyati tedbir konulmasına, davanın niteliği ve bu aşamada tedbir nedeni ile davalının uğrayacağı muhtemel bir zararın söz konusu olmayacağı kanaatine varılmakla teminat alınmasına yer olmadığına karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 07/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.