Danıştay 6. Daire 2017/8067 Esas 2022/5005 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/8067
Karar No : 2022/5005

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : ...(Müteveffa)
VEKİLLERİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALI) : 1- ...Elektrik İletim A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Elektrik Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 03/10/2016 tarih ve E:2016/7570, K:2016/4952 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara İli, Mamak İlçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmazın, enerji nakit hattı koruma bandında kalması nedeniyle imar planında "park alanı" olarak planlanmasına rağmen uzun süredir kamulaştırılmaması nedeniyle mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlandığından bahisle taşınmaz bedeline karşılık olarak 129.870,00-TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesince; .... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin E:...sayılı dosyasında yaptırılan bilirkişi raporunda belirlenen 129.870,00 TL'nin anılan Mahkemede ilk davanın açıldığı 09/04/2012 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne, davacının hissesi karşılığı olan 129.870,00 TL'nın ilk davanın açıldığı tarih olan 09/04/2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı idarelerce Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş, Türkiye Elektrik İletim A.Ş hesaplanarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Tarafların temyiz başvuruları üzerine Danıştay Altıncı Daire since, temyize konu karar hukuk ve usule aykırı bulunmuş ve beş yıllık sürenin 2942 sayılı Kanuna 6745 sayılı Kanunun 34. maddesiyle eklenen Geçici 11. maddesi uyarınca, Ek-1. madde kapsamında kalan ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce tasarruf hakkı kısıtlanan taşınmazlar hakkında da bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlayacağı ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılan, ancak henüz karara bağlanmayan veya kesinleşmeyen davalara da bu madde hükümlerinin uygulanması gerektiğinden uyuşmazlığın esası hakkında karar verme olanağının bulunmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.


KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa, 20.08.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi İle Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanununun 34. maddesi ile eklenen Geçici 11. maddenin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine yapılmış bir başvuru olduğu, bu başvurunun sonucunun beklenmesi gerektiği belirtilerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

DAVALI İDARELERDEN ...ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş'NİN SAVUNMASININ ÖZETİ: Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DAVALI İDARELERDEN ...ELEKTRİK İLETİM A.Ş'NİN SAVUNMASININ ÖZETİ: Düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 03/10/2016 tarih ve E:2016/7570, K:2016/4952 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Ankara İli, Mamak İlçesi, ...Mahallesi, ...ada, ...parsel sayılı taşınmazın, enerji nakit hattı koruma bandında kalması nedeniyle imar planında "park alanı" olarak planlanmasına rağmen uzun süredir kamulaştırılmaması nedeniyle mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlandığından bahisle taşınmaz bedeline karşılık olarak 129.870,00-TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.


İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasının (c) bendinde; dava dilekçesinin, davacının dava açma ehliyetinin olup olmadığı yönünden inceleneceği; "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde de, davacının, dava açma ehliyetinin bulunmadığı anlaşıldığında davanın reddine karar verileceği kuralına yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un 31. maddesinin "ehliyet" konusunda yollamada bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "Taraf ehliyeti" başlıklı 50. maddesinde, "Medenî haklardan yararlanma ehliyetine sahip olan, davada taraf ehliyetine de sahiptir." hükmüne; "Dava ehliyeti" başlıklı 51. maddesinde, "Dava ehliyeti, medenî hakları kullanma ehliyetine göre belirlenir.
" hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 8. maddesinde, "Her insanın hak ehliyeti vardır. Buna göre bütün insanlar, hukuk düzeninin sınırları içinde, haklara ve borçlara ehil olmada eşittirler." hükmü; 9. maddesinde, "Fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiilleriyle hak edinebilir ve borç altına girebilir." hükmü; 28. maddesinde, "Kişilik, çocuğun sağ olarak tamamıyla doğduğu anda başlar ve ölümle sona erer." hükmü yer almıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 513. maddesinde ise; "Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça sözleşme, vekilin veya vekâlet verenin ölümü, ehliyetini kaybetmesi ya da iflası ile kendiliğinden sona ermiş olur." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca, medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olan gerçek ve tüzel kişiler davada taraf ehliyetine sahip olup, ölüm ile kişiliği son bulan gerçek kişilerin taraf ehliyetleri olmadığından dava tarihinden önce ölmüş olan kişiler adına dava açılması mümkün olmadığı gibi dava açılmadan önce vefat etmiş oldukları yargılama devam ederken anlaşılan kişilerin mirasçıları davaya dahil edilmek suretiyle yargılamaya devam edilmesi de mümkün değildir.
Diğer taraftan, ölümle kişiliğin sona ermesi nedeniyle vekalet ilişkisi kendiliğinden sona ereceğinden davacının sağlığında düzenlediği vekâletname ile vefatından sonra onun adına dava açılmasına da imkan bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından ilk olarak 09/04/2012 tarihinde dava konusu taşınmazın mülkiyet hakkının kısıtlandığından bahisle adli yargıda açılan davanın görev yönünden reddi yolundaki .... Asliye Hukuk Mahkemesinin ...tarihli, E: ...sayılı ara kararının 13/12/2013 tarihinde kesinleştiği, bakılan davanın 03/01/2014 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Dairemizin 30/12/2021 tarihli ara kararına cevaben Mamak Tapu Müdürlüğü tarafından sunulan tapu kaydı ekindeki veraset ilamının ve UYAP ortamında davacıya ait MERNİS kaydının incelenmesinden davacı ...'in (T.C. Kimlik No: ...) bakılan dava açılmadan önce 21/12/2012 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı ...'in davanın açıldığı tarih itibarıyla hak ehliyeti ve davacı sıfatıyla taraf ehliyeti olmadığından, İdare Mahkemesince davanın objektif ehliyet yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kabulüne ilişkin, .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 20/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.