Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/9674 Esas 2022/3806 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi

Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 12/6. maddesine dayanan baraj için yapılan kamulaştırma sonucu kamulaştırmadan arta kalan taşınmazdan ekonomik ve sosyal yönden yararlanma olanağı kalmadığı iddiasına dayanan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın reddine ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi'nce ilk derece mahkeme kararının gerekçe bölümü düzeltilerek 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca davanın esastan reddine karar verilmiş, hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere kararın dayandığı gerekçelere göre; Bursa İli, Kestel İlçesi, Babasultan Mahallesi, kök 7 parsel sayılı taşınmazın davalı idare tarafından yapılan Babasultan barajı nedeniyle kısmen kamulaştırıldığı, kamulaştırma sonrası taşınmazın ifraz edildiği 1450 ada 49 parselin kamulaştırma sebebiyle idare adına tescil edildiği, 48 nolu dava konusu parselin ise kamulaştırma sahası dışında kalarak davacı adına tescil edildiği, davacı tarafından; kısmi kamulaştırmadan arta kalan bölümünün baraj yapımı sırasında toprak alımı ve yol yapımı nedeniyle dik bayır haline gelip, kullanılamayacak hale geldiğini ileri sürülerek eldeki davanın açıldığı, ilk derece mahkemesince yapılan keşif sonrası, hükme esas alınan raporda dava konusu taşınmazın evveliyatında da meyilli yapıya sahip olduğu ve ağaçlık olarak bulunduğundan tarımsal faaliyet yapılmadığı, kamulaştırma öncesi hali ile farklı bir durum bulunmadığından, kamulaştırmasız el atma tazminatı talep etme koşullarının oluşmadığı kanaatiyle davanın reddine karar verildiği,bu karara karşı, davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvuru talebinin, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi'nce ilk derece mahkeme kararının gerekçe bölümü düzeltilerek, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 12/6
maddesine göre kamulaştırma işleminin tamamlandığına ilişkin ilan tarihinden itibaren 1 yıl içinde idareye başvuru yapılması şartıyla açılması gerektiğinden eldeki davanın ise 1 yıllık başvuru süresinin dolmasından sonra açıldığı anlaşıldığından davanın usulden reddi gerekirken esastan reddine karar verilmesi sonucu itibari doğru bulunarak davacı tarafın istinaf başvuru talebinin esastan reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Öncelikle;
1) 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2 bendinde "Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında duruşma yapılmadan karar verileceği düzenlenmiştir.
Bu itibarla; Bölge Adliye Mahkemesince, İlk derece mahkemesinden verilen kararın gerekçe bölümünün ilk derece mahkemesinden farklı değerlendirildiği anlaşıldığına göre HMK'nın 353/1-b-2 bendi uyarınca yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle yapılması gerektiği gözetilmeden, yazılı şekilde farklı ret gerekçesi yazılarak esastan ret yönünde hüküm kurulması,
2) Kabule göre de;
Bursa Bölge Adliye Mahkemesince; 7103 sayılı Kanun ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 12. maddesinin 6. fıkrası ve geçici 13. maddesi uyarınca "kamulaştırma işleminin tamamlandığına ilişkin ilanın indirildiği tarihten itibaren bir yıl içinde valilik komisyonuna başvurulmasına ilişkin dava şartıdır." hükmü uyarınca, eldeki davanın 1 yıllık başvuru süresinin dolmasından sonra açıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş ise de; 07.05.2021 tarih ve 31477 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi'nin 03.03.2021 tarih 2018/99 E. - 2021/14 K. sayılı kararı ile 27.03.2018 tarihli ve 7103 sayılı Kanun'un 28. maddesiyle 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na eklenen geçici 13. maddesinin Anayasaya aykırı olduğuna ve iptaline karar verildiğinden, bu hükmün 29.06.2017 tarihinde açılan eldeki davada uygulanma imkanı kalmamıştır.
Bu itibarla; Bölge Adliye Mahkemesince işin esasına girilerek hüküm kurulması gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi'nin hükmünün açıklanan nedenlerle HMK'nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davacıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 08/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.