Danıştay 13. Daire 2017/285 Esas 2022/1759 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/285
Karar No:2022/1759

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Satınalma Daire Başkanlığı Mal Alımları Şube Müdürlüğü'nce 20/07/2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı "Aydınlatma Malzemesi Alımı" ihalesine ilişkin olarak davacı tarafından yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine dair 03/08/2016 tarih ve 2016/UM.III-1979 sayılı Kamu İhale Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; ihalelere yönelik olarak yapılacak olan şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularında diğer hususların yanısıra başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin açıkça belirtilmesi gerektiği, uyuşmazlık konusu olayda ise davacı tarafından ihaleye ait herhangi bir kısma yönelik somut bir aykırılığın ileri sürülmediği, bunun yerine genel nitelikte olan ve ihaleye ait Teknik Şartname'nin tümünün yeniden incelenmesi sonucunu doğuran aykırılık iddialarının dile getirildiği, bunun ise mevzuata öngörülen usule uygun olmadığı anlaşıldığından, davacının itirazen şikâyet başvurusunun şekil yönünden reddine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, başvuruda şekil açısından eksiklik olsa dahi Kanun'a aykırı uygulamayı bir şekilde öğrenen idarelerin işlemi iptal etmesi gerektiği, ihaleye ait Teknik Şartname'de tanımlayıcı şemaların olduğu, başvuru ekinde dayanak tüm belgelerin sunulduğu, Teknik Şartname'deki aykırılıkların belirtildiği, basit bir incelemeyle görülebileceği, esasın da en az usul kadar önemli olduğu, başvuru formuna sığabilecek şekilde şikâyetlerin davalıya iletildiği, dilekçe ekinde ayrıntılı şekilde belge sunulduğu, itirazen şikâyet dilekçesi ekinde yer alan dokümanın incelenmediği, dava konusu Kurul kararının ve temyiz istemine konu Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacının itirazen şikâyet başvurusundaki iddialarının her bir kısma ait Teknik Şartname'nin bütün maddelerinin baştan sona değerlendirilmesi gerektiği şeklinde olduğu, Şartname'nin hangi maddesinin hangi yönden belirtilen markaları işaret ettiği gibi unsurlara yer verilmediği, iddiaların Teknik Şartname'nin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği, şikâyet ve itirazen şikâyet dilekçesinde, idarenin işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun belirtilmediği, ihale dokümanında belli bir markanın işaret edildiği şeklinde ve genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içeren başvurularda Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, re'sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığı, dava konusu Kurul kararının ve temyiz istemine konu Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İzmir Büyükşehir Belediyesi Satınalma Daire Başkanlığı Mal Alımları Şube Müdürlüğü tarafından 20/07/2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı "Aydınlatma Malzemesi Alımı" ihalesinin dokümanı davacı tarafından satın alındıktan sonra ihaleyi yapan idareye "ihaleye konu aydınlatma malzemelerinin teknik tanımlarının, çizimlerinin, ölçülerinin tek bir markayı işaret ettiği, ihalede her bir kısım için tek bir markaya yönlendirici unsurlar olduğu ve bu hususun ihalede rekabeti önleyici bir unsur oluşturduğu" iddialarıyla şikâyet başvurusunda bulunulmuş, şikâyetin reddi üzerine aynı iddialarla davalı Kuruma yapılan itirazen şikâyet başvurusu, Kurul tarafından 03/08/2016 tarih ve 2016/UM.III-1979 sayılı kararla; davacının iddialarının, her bir kısma ait Teknik Şartname'nin bütün maddelerinin baştan sona değerlendirilmesi gerektiği şeklinde olduğu, Şartname'nin hangi maddesinin hangi yönden belirtilen markaları işaret ettiği gibi unsurlara yer vermediği, iddiaların Teknik Şartname'nin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği, genel nitelikli hukuka aykırılık ifadelerini içeren başvurularda Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçerek re'sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığı gerekçesiyle şekil yönünden reddedilmiş; anılan Kurul kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "İhalelere Yönelik Başvurular" başlıklı 54. maddesinin 1. fıkrasında, "İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanun'da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler."; 11. fıkrasında, "Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak; ... c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikâyete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikâyet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hâllerinde başvurunun reddine ... karar verilir." kurallarına yer verilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik'in "Başvuruların şekil unsurları" başlıklı 8. maddesinin 2. fıkrasında, " Dilekçelerde aşağıdaki hususlara yer verilir;
a) Başvuru sahibinin, varsa vekil ya da temsilcisinin; adı, soyadı veya unvanı ve adresi ile (…) faks numarası.
b) İhaleyi yapan idarenin ve ihalenin adı veya ihale kayıt numarası.
c) Başvuruya konu olan durumun farkına varıldığı veya bildirildiği tarih.
ç) Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı deliller.
d) İtirazen şikâyet başvurularında ayrıca idareye yapılan şikâyetin tarihi ve varsa şikâyete ilişkin idare kararının bildirim tarihi..." kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından uyuşmazlık konusu ihaleye yönelik olarak yapılan şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru dilekçelerinin ekinde Teknik Şartname'nin ilgili maddelerinin yanında, "ihaleye konu aydınlatma malzemelerinin teknik tanımlarının, çizimlerinin, ölçülerinin tek bir markayı işaret ettiği, ihalede her bir kısım için tek bir markaya yönlendirici unsurlar olduğu ve bu hususun ihalede rekabeti önleyici bir unsur oluşturduğu" iddialarını ispatlayan, üretici firmalara ait kataloglardan alınan belge ve çizimlerin de sunulduğu görülmektedir.
Davacı tarafından dava ve temyiz dilekçelerinde, itirazen şikâyet dilekçelerinin basit birer form şeklinde olduğu, dolayısıyla başvuru formuna sığabilecek kadar kısa ifadelerle iddiaların dile getirildiği, fakat dilekçe ekinde ayrıntılı şekilde belge sunulduğu bu nedenle şekil yönünden redde ilişkin dava konusu Kurul kararının iptali gerektiği ileri sürülmektedir.
İhale süreçlerinde isteklilerin itirazen şikâyet başvurularında ileri sürülen iddialarının sebepleri ve dayandığı deliller açısından konunun geniş yorumlanması gerekmekte olup aksi hâlde, Kanun'da zorunlu idarî başvuru yolu olarak öngörülen itirazen şikâyet başvurusunun işlevini yerine getiremeyeceği; davacı tarafından yapılan şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularında dilekçeler idare tarafından teslim alındığı sırada ek olarak gösterilen belgelerin bulunup bulunmadığını denetleme görevinin de idarede olduğu açıktır.
Bu itibarla, davacının itirazen şikâyet başvurusunun 4734 sayılı Kanun'un 54. maddesinin 11. fıkrasının (c) bendi uyarınca itirazen şekil yönünden reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca …İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı …-TL ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın ve istemi hâlinde ilk derece aşamasında kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 20/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.