Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
.

Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davalılar vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli karşılığı düzenlenen beş adet fatura bedelinin ödenmemesi nedeni ile fatura bedellerinin tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali, takibin devamı ve icra inkâr tazminatı istemlerine ilişkindir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne ve davalıların icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulmasına dair verilen karar, davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesi artık mümkün olmamasına göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-1086 sayılı HUMK"nın yürürlükte olduğu dönemde çıkarılan 09.05.1960 tarih, 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nda; Yargıtay bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına usulî kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için de zorunluluk doğacağı, usulî kazanılmış hakka ilişkin açık kanun hükmü olmasa da temyiz sonucu verilecek bozma kararının hakka ve usule uygun karar verilmesini sağlamaktan ibaret olan amacı ve muhakeme usulünün hakka varma ve hakkı bulma maksadıyla kabul edilmiş olması yanında hukuki alanda istikrar amacıyla kabul edilmiş bulunması bakımından usulî kazanılmış hak müessesesi usul hukukunun dayandığı ana esaslardan olup kamu düzeniyle de ilgili olduğu belirtilmiştir. 6100 sayılı HMK"da da usulî kazanılmış hakka ilişkin açık bir düzenleme bulunmamakta ise de bu ilkenin uygulanma gerekliliği HMK hükümleri karşısında da varlığını sürdürmektedir. Yargıtay"ın bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararı uyarınca işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, mahkemenin bozma kararına uyması ile, bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usulü müktesep hak doğmuştur.
Yargısal ve bilimsel içtihatlarda “usulî kazanılmış hak” ya da “usulî müktesep hak” olarak adlandırılan bu ilke Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 10.02.1998 tarih, 1987/2-520
Esas, 1988/89 Karar sayılı ilamında “Mahkemenin bozma kararına uymasıyla meydana gelen bozma gereğince işlem yapma ve hüküm verme durumu, taraflardan birisinin lehine ve diğeri aleyhine hüküm verme neticesini doğuracak bir durumdur ve buna usulî kazanılmış hak denilmektedir...” şeklinde tanımlanmaktadır.
Bu anlatımlar ışığında somut olay incelendiğinde; dairemizin yerleşik içtihatları uyarınca piyasa fiyatları içerisinde KDV ve müteahhitlik karı olduğundan piyasa fiyatları hesaplanırken ayrıca bu kalemler eklenmeden ve çıkartılmadan bir hesaplama yapılması gerekmektedir. Mahkemece bozma ilamından sonra alınan raporda; fatura bedelinden KDV ve müteahhit kârı çıkarılmış ve piyasa rayici olarak fatura bedelinin 14.798,40 TL olduğu belirtilmiştir. Her ne kadar bu hesaplama bozma ilamına uygun değil ise de; davacılar kararı temyiz etmemişlerdir. Ayrıca, KDV ve müteahhit kârsız bedel hesaplamasının davalılar lehine olduğu anlaşılmakla uyuşmazlık konusu faturanın bedeli usulî kazanılmış hak gereği 14.798,40 TL olarak kabul edilmelidir.
Takip tarihindeki faturaların toplam bedeli 213.153,81 TL’den kabul edilen ödeme miktarı 64.177,30 TL mahsup edildiğinde bakiye 148.976,51 TL alacak tespit edilip bundan itiraz edilmeyerek takipten sonra ödenen 35.178,99 TL çıkartıldığında ve başka ödemede iddia edilip kanıtlanamadığından davacının bakiye alacağının 113.797,52 TL olduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece, davanın kısmen kabul edilerek 113.797,52 TL üzerinden takibin devamına karar verilmesi gerekirken talep de aşılarak 148.976,51 TL üzerinden yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Bununla birlikte; bozma ilamında açıkça yargılama ile alacak tespit edileceğinden icra inkâr tazminatına hükmedilmemesi gerektiği belirtilmesine ve bozma ilamına uyulmasına rağmen usuli kazanılmış hakka ve ilama aykırı olarak icra inkâr tazminatına da hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş, davanın kısmen kabul edilerek takibin 113.797,52 TL üzerinden devamına ve icra inkâr tazminatının koşulları oluşmadığından reddine karar verilmesinden ibarettir. Hatalı değerlendirme ve eksik inceleme ile talep de aşılarak yazılı şekilde hüküm kurulması nedeni ile kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalıların diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bant uyarınca kabulü ile hükmün temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı Kolin İnş. Tur. San. ve Tic. A.Ş."ye, 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı Gülermak Ağır San. İnş. ve Taah. A.Ş."ye iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 18.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.