Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/13991 Esas 2022/4557 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi


Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtay’ca incelenmesi bir kısım davalılar vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili ve yol olarak terkini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve bir kısım davalılar vekillerince yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'nce 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, bir kısım davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'nin esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra, Sürmene Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/184 Esas, 2021/22 Karar sayılı kararının incelenmesinde;
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere; Arsa niteliğindeki Sürmene İlçesi, Yeniay Mahallesi, 314 ada 7, 8, 21 ve 22 parsel sayılı taşınmazlara 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibariyle bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi 25.07.2016 olup, bilirkişi kurulu raporunda emsal kabul edilen 118 ada 15 parsel sayılı taşınmazın değerlendirmeye esas alınan satış tarihi ise 20.09.1999 olması nedeniyle eski tarihli bu satışı emsal olarak değer biçen bilirkişi kurulu raporu hüküm kurmaya elverişli değildir.
Kamulaştırma Kanunu'nun kıymet takdir esaslarını belirten 11. maddesinin 1. fıkrasının arsalara ilişkin (g) bendi uyarınca arsaların değerinin, değerlendirme gününden önceki özel amacı olmayan, zaruret olmadıkça yakın bölgelerde bulunan ve değerlendirme tarihine yakın emsal satışlara göre hesaplanması zorunludur.
Bu itibarla, emsal satışların değerlendirme tarihindeki karşılıklarının fiyat artış endekslerinin uygulanması suretiyle tespiti, bundan sonra emsal ile dava konusu taşınmazın eksik ve üstün yönlerinin neler olduğu ve oranları açıklanmak suretiyle değer biçilmesi gerekir.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re'sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğü'nden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların re'sen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle, yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2-Dava konusu taşınmazlardan 314 ada 21 parsel sayılı taşınmazın, kamulaştırmadan arta kalan 90,23 m2'lik kısmının bedeline hükmedilmesinde bir isabetsizlik görülmemiş ise de, arta kalan kısmın bedelinin mükerrer hesaplama yapılmak suretiyle fazlaya hükmedilmesi,
Doğru görülmemiştir.
Bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan Sürmene Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/184 E - 2021/22 K sayılı hükmünün açıklanan nedenlerle HMK’nın 371.maddesi gereğince BOZULMASINA, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'ne GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 14/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.