Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/967 Esas 2022/1602 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/967
Karar No : 2022/1602


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …Sendikası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 28/09/2021 tarih ve E:2021/5678, K:2021/4639 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 05/01/2015 tarihli Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi'nin Ek-B'de düzenlenen tesis kategorisi çizelgesindeki (D) kategorisinde yer alan Devlet memuru karşısında tesis türü olarak belirtilen "Vardiya Yatakhanesi" ibaresinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onikinci Dairesinin 28/09/2021 tarih ve E:2021/5678, K:2021/4639 sayılı kararıyla;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7/1, 7/4, 14/3, 14/6 ve 15/1/(b) madde hükümlerine yer verildikten sonra;
İptali istenilen Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi'nin ilgili maddelerinin, 05/01/2015 tarihli Başemir Yazısı ile yürürlüğe girdiği görüldüğünden, anılan tarihten itibaren 60 gün içerisinde açılması gerekirken, bu süre geçirildikten çok sonra 27/10/2020 tarihinde kayda giren dilekçe ile açılan davanın esasının, anılan mevzuat uyarınca süre aşımı nedeniyle inceleme olanağının bulunmadığı,
Öte yandan, ilgililerce, davalı idareye yapılacak idari başvuru sonucunda, anılan Yönerge maddelerine dayalı olarak davalı idare tarafından tesis edilecek işlemle birlikte, Yönerge'nin ilgili kısımlarının iptali istemiyle 2577 sayılı Kanun'un 7. maddesinin 4. fıkrası uyarınca dava açma süresi içinde dava açılabileceğinin açık olduğu gerekçesiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Yönerge'nin 05/01/2015 tarihli Başemir yazısı ile yürürlüğe girdiği ve hâlen uygulanmaya devam ettiği; dava konusu Yönerge'nin sendikalarına üye bir kısım memur tarafından, Bakanlık ve bağlı kuruluşlarında görevli sivil personelin orduevi vb. sosyal tesislere girip giremeyeceği konusunda davalı idare Personel Genel Müdürlüğünde görevli memurlar ile şifai görüşmeler sonucunda öğrenildiği, bu görüşmelerde orduevlerine girmenin dava konusu Yönerge hükmü nedeniyle mümkün olmadığının bildirildiği, bunun üzerine 18/09/2020 tarihinde durumu tutanak altına aldığı ve Sendikalarına dava açılması başvurusunda bulundukları, bu sebeple Sendikalarının anılan yönergeyi öğrenme tarihinin 18/09/2020 tarihi olduğu, bu tarihten itibaren 60 gün içerisinde açıldığından davanın süresinde olduğu; ilanı gereken düzenleyici nitelikteki işlemlerde dava açma süresinin hesabında ilan tarihinin esas alınacağı, diğer işlemlere karşı ilgililerin yazılı bildirim veya bu işlemden haberdar oldukları tarihten itibaren dava açabileceği; düzenleyici işlemin idari davaya konu edilebilecek bir idari işlem olma zorunluluğunun bulunmadığı, kişilerin hukuki durumunu etkilemesinin düzenleyici işlemin uygulanması olarak kabul edilebileceği ve bu uygulamanın dayanağı olan düzenleyici işlemin, uygulamadan kişinin haberdar olduğu tarihten itibaren 60 gün içinde idari davaya konu edilebileceği; normlar hiyerarşisine aykırı düzenlemenin iptali gerektiği belirtilerek, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu Yönerge'nin yürürlük tarihi 05/01/2015 olmasına rağmen bu süre geçirildikten çok sonra 27/10/2020 tarihinde açıldığından davanın süresinde açılmadığı; Yönerge'nin Resmî Gazete'de yayımlanma zorunluluğu olmadığı, kurum çalışanlarının bilgisine yönelik intranette yayımlandığı dikkate alınarak, davacı Sendikanın temsil ettiği personel açısından Yönerge'den haberdar olmadığı iddiasının hem hayatın olağan akışına aykırı olduğu, hem de gerçeği yansıtmadığı belirtilerek temyiz başvurusunun reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ : Davalı idare tarafından, intranet ağı üzerinden ilan usulünün hukuki dayanağına ve söz konusu ilanın yapıldığı tarihe ya da dava konusu Yönerge'nin ilgili personele tebliğ edildiğine ilişkin somut bilgi ve belgelerin dosyaya sunulmadığı anlaşıldığından, dava açma süresinin başlangıcı olarak Başemir Yazısı tarihi temel alınmak suretiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda verilen temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı Sendika tarafından, 05/01/2015 tarihli Başemir Yazısı ile yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi'nin, 18/09/2020 tarihinde öğrenildiğinden bahisle anılan Yönerge'nin Ek-B'de düzenlenen tesis kategorisi çizelgesindeki (D) kategorisinde yer alan Devlet memuru karşısında tesis türü olarak belirtilen "Vardiya Yatakhanesi" ibaresinin iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinde; "1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.
2. Bu süreler;
a) İdari uyuşmazlıklarda; yazılı bildirimin yapıldığı, ...
Tarihi izleyen günden başlar.
...
4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz." hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
2577 sayılı Kanun'un yukarıda anılan 7. maddesi hükümlerinden; sürelerin idari uyuşmazlıklarda yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden başlayacağı; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava açma süresinin ilan tarihini izleyen günden başlayacağı, ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililerin, uygulama işlemine dayanak teşkil eden düzenleyici işlem için öngörülen dava açma süresi geçmiş olsa dahi, düzenleyici işlem veya uygulama işlemi yahut her ikisi aleyhine birden dava açabileceği belirtilmekte olup; kanun koyucunun, düzenleyici işlemlerin mümkün olduğu kadar dava konusu edilip, yargı yerlerince hukukilik denetiminin yapılabilmesini sağlama amacını taşıdığı açıktır.
Dava dosyasının incelenmesinden, dava konusu düzenlemeyi içeren "Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi"nin 05/01/2015 tarihli Başemir Yazısı ile yürürlüğe girdiğinde ihtilaf bulunmamaktadır. Ancak, davalı idarece anılan Yönerge'nin personele intranet ağı üzerinden ilan edildiği, davacı Sendika'nın temsil ettiği personel açısından bu husustan haberdar olunmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu ileri sürülmekte ise de, davalı idare tarafından intranet ağı üzerinden ilan usulünün hukuki dayanağına ve söz konusu ilanın yapıldığı tarihe ilişkin somut bilgi ve belgelerin dosyaya sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, düzenleyici işlemin ilan tarihine ilişkin somut herhangi bir veriye dayanılmaksızın, Başemir Yazısı tarihi ve davalı idarenin savunması temel alınmak suretiyle davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda verilen temyize konu Daire kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 28/09/2021 tarih ve E:2021/5678, K:2021/4639 sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Kesin olarak, 21/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.




KARŞI OY

X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka aykırı bulunmadığı, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile temyize konu kararın onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.