....

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.04.2014 gününde verilen dilekçe ile mirası reddin iptali talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.06.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, mirası reddin iptali istemine ilişkindir.
Davacı, davalıların murisi..... aleyhine .... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/4446 Esas sayılı dosyasında hayati tehlike geçirecek derecede yaralanmadan dolayı maddi ve manevi tazminat davası açtığını, davada 70.298 TL. maddi, 20.000 TL. manevi tazminata hükmedildiğini, kararın kesinleştiğini, bu esnada murisin vefatı üzerine davalılar aleyhine..... Dairesi"nin 2013/6083 sayılı dosyasında ilama dayalı icra takibi başlatıldığını, davalıların .... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2013/943-1404 E.K. sayılı mirası gerçek reddine ilişkin kararı icra dosyasına sunduklarını, davalılardan ..."nın murise vasi tayin edilmeden önce, murise ait taşınmazı vekaletle üçüncü kişiye sattığını, .... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2009/4446 Esas sayılı dosyasının 28.12.2012 tarihli oturumunda murisin ölmeden önce birçok şeyi çocuklarına devrettiğinin beyan edildiğini, davalıların mirastan faydalandığını, kaldı ki murise ait olup resmiyette satılmış gibi gözüken evde davalıların bedelsiz olarak oturmaya devam ettiklerini ileri sürerek davalıların murisin mirasını kayıtsız şartsız reddettiğinin tesciline karar verilen .... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2013/943-1404 E.K. sayılı kararın iptalini talep etmiştir.


Davalılar vekili cevap dilekçesinde, davanın 6 aylık hak düşürücü süre içinde açılmadığından reddi gerektiğini, davalıların mirastan faydalanmadıklarını, murisin sağlığında malvarlığını satmış olabileceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece ilk olarak davanın TMK 617/1. maddesi uyarınca hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığından bahisle davanın usulden reddine karar verilmiş, davacı vekilinin temyiz talebi üzerine Dairemizin, 10.12.2015 tarih, 2015/3576-11415 E., K. sayılı ilamıyla hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Davacı, davalıların murisinin alacaklısıdır. Kanun koyucu murisin alacaklılarına mirasçıların mirası ret hakkından mahrum olduklarının tespiti davası açma imkanı tanımıştır. Ödemeden aciz bir murisin mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklarına karşı ölümünden önceki beş yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar (TMK m. 618 f.I). Murisin alacaklılarının korunması belirtilen koşulların gerçekleşmesine bağlıdır. Bunun için; Miras açılmış olmalıdır, ödemeden aciz bir muris bulunmalıdır. Miras süresinde reddedilmelidir. Reddeden mirasçıya kazandırma yapılmış olmalıdır. Mirasın kayıtsız şartsız reddi kararının iptali davası tüm mirasçılara yöneltilmelidir. Bu konuda açılacak dava herhangi bir süreye tabi değildir. Mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli olabileceği gibi resmen tespit edilmiş olabilir. Borç mirasbırakana ait olmalıdır. Mirasbırakanın ödemeden aczi her türlü delille ispatlanabilir. İspat yükü davacıdadır. Miras, mirasbırakanın ölümüyle açılır. Mirasbırakanın sağlığında yapmış olduğu mirasla ilgili kazandırmalar ve paylaştırmalar, terekenin ölüm anındaki durumuna göre değerlendirilir (TMK m 575).
Somut olayda, talep hakkında karar verilebilmesi için mirasbırakanın ölüm anında ödemeden aczinin tespit edilmesi gerekir. Mirasbırakanın ödemeden aczi ölüm tarihi itibariyle terekesinin aktif ve pasifini belirlemek suretiyle olur. Bu amaçla mirasbırakanın tüm taşınır ve taşınmaz mallarının ilgili yerlerden sorularak belirlenmesi malvarlığı değerlerinin tespit edilmesi mirasbırakanın borcunu karşılayabilecek yeterlilikte olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerekir. Mirasbırakanın borcundan dolayı mirasçıların mirası reddinin iptali istenebilmesi için diğer bir koşul da reddeden mirasçılara kazandırma yapılmış olduğunun saptanmasıdır. Mirasçının, mirasbırakanın ölümünden evvelki beş yıl içinde mirasbırakandan sağlar arası tasarrufla almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü oldukları değerler de belirlenip, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik araştırmayla davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.03.2018 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.