Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/3768 Esas 2022/4539 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi ile Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı tarafından İİK 72. maddesi uyarınca kambiyo takibine konu edilen bono nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ile ihtiyati tedbir istemine ilişkin olarak 22/11/2018 tarihinde Sivas 1. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi’nde dava açılmış ve mahkemece 22/01/2019 tarihli ara karar ile açılan davanın icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olması nedeniyle, İİK'nin 72/3.maddesi gereğince davacılar vekilinin tedbir talebinin reddine karar verilmesi üzerine davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurmuş, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.Hukuk Dairesi 11/07/2019 tarihli, 2019/1008 E. 2019/1222 K.sayılı kararıyla ihtiyati tedbir isteyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, Sivas 1.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/602 Esas sayılı, 22/01/2019 tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddi kararının kaldırılmasına, davacının ihtiyati tedbir talebinin HMK'nın 209 ve 389., 390. v.d. maddeleri gereğince kabulü ile, Sivas 2.İcra Müdürlüğü'nün 2018/6513 takip sayılı icra takibinin durdurulmasına, asıl alacak olan 300.000,00TL'nin %20 teminat karşılığı olan 60.000,00TL'nin nakit veya süresiz banka teminatı yatırıldığında kararın ilgili icra dairesine gönderilmesine karar verilmiştir. Mahkemece 24/01/2020 tarihli ara kararıyla ise; davacı tarafın 300.000 TL teminatla araç ve hesaplar üzerindeki hacizlerin kaldırılması talebinin mahkeme görevinde olmadığından reddine karar verilmesi üzerine davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.Hukuk Dairesi 06.03.2020 tarihli, 2020/241E. 2020/334K.sayılı kararıyla davacı yanın “hacizlerin kaldırılması” yönündeki talebinin istinaf istemine konu edilemeyeceği gerekçesiyle davacı yanın istinaf isteminin Kanun yolu kapalı olduğundan reddine karar verilmiştir.
Devam eden yargılama neticesinde mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş olup kararın istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi ile Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi’nce ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile oluşan olumsuz yetki uyuşmazlığının çözümü için dosya Dairemize gelmiştir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.Hukuk Dairesi’nce, Dairece verilen söz konusu karar, uyuşmazlığı nihai olarak sonuçlandıran usul ya da esasa ilişkin bir karar niteliğinde olmadığı, geçici koruma tedbirine yönelik olarak verilmiş olan kararlar yönünden, koruma tedbiri kararının verildiği tarih itibariyle yetkili olunması hali hariç, 5235 sayılı Kanun'un Ek madde 1 hükmünün uygulama yeri bulunmadığı, bu durumda 5235 sayılı Kanun'un Ek 1.maddesi ve 28/06/2019 tarihli ve 30815 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hakimler ve Savcılar Kurulu' nun 26/06/2019 gün ve 230 sayılı kararı uyarınca Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 02/09/2019 tarihinde faaliyete geçtiği dikkate alındığında, yerel mahkemece verilen 19/10/2021 tarihli kararın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemeleri'nce yapılması gerektiği gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi'nce, dosyanın dairenin görevinin başladığı 02/09/2019 tarihinden önce yani ilk derece mahkemesince yargılamada verilmiş olan ara kararın istinafı nedeniyle Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nce istinaf incelemesinden geçtiği ve HMK'nın 353/1-b-2 maddesine göre istinaf başvurusunun esastan incelenerek kabulü ile düzeltilmek suretiyle yeniden ihtiyati tedbir kararı verilmesine dair karar verildiği, bu nedenlerle 5235 sayılı Kanun'un Ek 1. maddesi gereğince, en son verilen 19/10/2021 tarihli nihai karara karşı yapılmış yeni istinaf başvurusunu incelemek yetkisi dosyada ilk istinaf incelemesini yapmış olan Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'ne ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK'nın 22. maddesi uyarınca yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili Mahkeme’nin tayininde, İlk Derece Mahkemeleri için Bölge Adliye Mahkemelerine, Bölge Adliye Mahkemeleri için Yargıtay’a başvurulur. Aynı Kanun’un 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (İlk Derece) Mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK'nın 341/1. maddesinde ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanun'a ek 1. maddenin 1. fıkrasında Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete'de belirlenen tarihten önce İlk Derece Mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili Bölge Adliye Mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesi’nce sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında Sivas 1. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi 22/01/2019 tarihli ara karar ile açılan davanın icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası olması nedeniyle, İİK'nin 72/3.maddesi gereğince davacılar vekilinin tedbir talebinin reddine karar verilmesi üzerine davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurmuş, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 11/07/2019 tarihli, 2019/1008 E. 2019/1222 K.sayılı kararıyla ihtiyati tedbir isteyen davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, Sivas 1.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2018/602 Esas sayılı, 22/01/2019 tarihli ihtiyati tedbir talebinin reddi kararının kaldırılmasına, davacının ihtiyati tedbir talebinin HMK'nın 209 ve 389., 390. v.d. maddeleri gereğince kabulü ile, Sivas 2.İcra Müdürlüğü'nün 2018/6513 takip sayılı icra takibinin durudurulmasına, asıl alacak olan 300.000,00TL'nin %20 teminat karşılığı olan 60.000,00TL'nin nakit veya süresiz banka teminatı yatırıldığında kararın ilgili icra dairesine gönderilmesine karar verilmiştir. Mahkemece 24/01/2020 tarihli ara kararıyla ise; davacı tarafın 300.000 TL teminatla araç ve hesaplar üzerindeki hacizlerin kaldırılması talebinin mahkeme görevinde olmadığından reddine karar verilmesi üzerine davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 06.03.2020 tarihli, 2020/241E. 2020/334K.sayılı kararıyla davacı yanın “hacizlerin kaldırılması” yönündeki talebinin istinaf istemine konu edilemeyeceği gerekçesiyle davacı yanın istinaf isteminin kanun yolu kapalı olduğundan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nce görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22.Hukuk Dairesi’nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 14/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.