...
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 12.06.2014 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, paydaşı olduğu 210 ada 3 parsel sayılı taşınmazın dava dışı önceki paydaşının 3/4 payını 28.10.2013 tarihli satışla dava dışı Ayten Kurnaz"a devrettiğini ve 20.03.2014 günlü satışla da bu payın davalıya devredildiğini; ancak, bildirim yapılmadığını ileri sürerek, önalım nedeniyle payın adına tescilini istemiştir.
Davalı, önalım hakkının ilk satışta kullanılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Bir davada hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır. Bu talebin azına karar verilebilmesine rağmen daha fazlasına veya talepten başka bir şeye karar verilemez. Nitekim, “Taleple bağlılık ilkesi” başlıklı HMK’nın 26. maddesi gereğince; “Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.

Hakimin, tarafların talepleriyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır”
Somut uyuşmazlıkta, davacı vekili dava dilekçesinde; çekişme konusu taşınmazın tapu satış senedinde bedelinin düşük gösterildiğini, keşifte belirlenen değerini ödemeye hazır olduklarını belirterek davacı adına tescil talep etmiştir. Mahkemece; son satış işlemindeki dava konusu payın tapu senedindeki satış bedeli ile tapu harç ve masraflarından oluşan önalım bedeli depo ettirilerek davanın kabulüne karar verilmişse de davacı ve davalı tarafın istekleri dikkate alınarak depo edilmesi gereken bedelin açıklığa kavuşturulması, gerekirse eksik harcın da yatırılması sağlanarak sonucuna göre işin esası hakkında karar verilmesi gerekir.
Kabule göre de; davanın kabulüne karar verildiğine göre depo edilen bedelin davalıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken davacıya ödenmesine karar verilmesi doğru değildir.
Mahkemece, yukarıda yapılan açıklamalar gözetilmeden yazılı gerekçeyle hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere
29.03.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.