Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2022/276 Esas 2022/1636 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2022/276
Karar No : 2022/1636

TEMYİZ EDENLER :1- (DAVACI): ...Müessesesi (...Genel Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

2- (DAVALILAR): I- ...Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

II- ...Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU :Danıştay Sekizinci Dairesinin 06/10/2021 tarih ve E:2021/1669, K:2021/4347 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 28/08/1996 tarih ve 22741 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Havaalanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi ile bu Yönetmelik maddesine dayanılarak çıkarılan 24/07/2009 tarih, 2009/KUGM-23/YOLCU sayı ve "Havayolu+Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelge'nin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 06/10/2021 tarih ve E:2021/1669, K:2021/4347 sayılı kararıyla;
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 05/11/2020 tarih ve E:2019/908, K:2020/2064 sayılı kısmen bozma kararına uyularak;
5216 sayılı Kanun'un 7/p, 10 ve 26. maddeleri ile 5393 sayılı Kanun'un 15/f ve 67. maddeleri uyarınca, büyükşehir belediyelerinin belediye sınırları içerisinde toplu taşıma hizmetlerini yürütmek, bu amaçla otobüs, deniz ve su ulaşım araçları, tünel, raylı sistem dahil her türlü toplu taşıma sistemlerini kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek hususunda yetkili oldukları, toplu taşıma ve ulaşım hizmetlerini bizzat kendileri yürütebilecekleri gibi, söz konusu hizmetlerin işletilmesini belediye veya bağlı kuruluşlarının %50'sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin %50'sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere de devredebileceği ya da bu hizmetlerin işletilmesini ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebileceği, dolayısıyla büyükşehir belediyelerinin toplu taşıma ve ulaşım hizmetlerinin ifası hususunda takdir haklarının bulunduğu,

Bu itibarla, toplu taşıma ve ulaşım hizmetlerinin yürütülmesi hususunda 5216 ve 5393 sayılı Kanun'lar ile büyükşehir belediyelerine tanınan yetki ve imtiyazlara aykırı biçimde, belediye sınırları içindeki uçak+otobüs ile yapılacak tarifeli kombine yolcu taşımacılığının, büyükşehir belediyeleri tarafından işletilen ve bu belediyelere ait özmal toplu taşıma araçları ile yapılacağı yolundaki dava konusu düzenlemede hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle, 24/07/2009 tarih, 2009/KUGM-23/YOLCU sayı ve "Havayolu+ Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelge'nin 1. maddesinin (a) bendinin iptaline,
276,20-TL yargılama gideri ile 3.600,00-TL vekâlet ücretinin davalı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından alınarak davacıya verilmesine, 552,40-TL yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.


TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından; 5216 ve 5393 sayılı Kanun'lar ile, havaalanı-şehir merkezi arasında yapılacak yolcu taşımacılığı hususunda belediyelerin görevli ve yetkili kılındığı, 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu'nun 3. ve 44. maddeleri ile, davalı Bakanlığa yalnızca havaalanları ile sınırlı olarak yetki verildiği, buna rağmen dava konusu Yönetmeliğin 11/c maddesindeki düzenleme ile bu sınırın aşıldığı ve havaalanı ile şehir terminalleri arasındaki taşımacılık faaliyetlerini kapsayacak biçimde düzenlemeler yapıldığı, anılan Kanunlara aykırı olan dava konusu Yönetmeliğin 11/c maddesindeki düzenlemenin iptaline karar verilmesi gerekirken anılan düzenleme yönünden davanın reddi yolunda verilen Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından, dava konusu Yönetmelik kuralının 23/08/2016 tarihinde, Genelge'nin ise 17/12/2018 tarihinde yürürlükten kaldırıldığı, bu nedenle temyize konu kararın bozulması gerektiği, diğer davalı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından, dava konusu Genelge'nin 17/12/2018 tarihinde yürürlükten kaldırıldığı, bu nedenle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi ve idareleri aleyhine yargılama gideri ve avukatlık ücretine hükmedilmemesi gerektiği, ayrıca DHMİ'nin de davalı konumunda olmasına rağmen yargılama gideri ve avukatlık ücretinden yalnızca idarelerinin sorumlu tutulmasının da hukuka aykırı olduğu, temyize konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
Davacı ve davalı idarelerden Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın lehlerine olan kısımlarının usul ve hukuka uygun bulunduğu ve karşı tarafın temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın lehe kısımlarının bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuş, diğer davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.


DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Davacı tarafın temyiz isteminin incelenmeksizin reddine, davalıların temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalıların temyiz istemleri yönünden;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 2. fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulmasının;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerine uyulmamış olunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkün olduğu belirtilmiş; 4. fıkrasında, "Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümleri kıyasen uygulanır." denilmiş; 50. maddesinin 4. fıkrasında ise Danıştayın bozma kararına uyulduğu takdirde, bu kararın temyiz incelemesinin, bozma kararına uygunlukla sınırlı olarak yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu kararı; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 05/11/2020 tarih ve E:2019/908, K:2020/2064 sayılı kısmen bozma kararında belirtilen gerekçeler göz önüne alınarak verilmiş bir karar olduğundan, usul ve hukuka uygun bulunmakta ve bozulmasını gerektirecek bir hukuka aykırılık taşımamaktadır.
Davacının temyiz istemi yönünden;
Davacı tarafından sunulan temyiz dilekçesinde, Daire kararının davanın reddine yönelik kısmının bozulması istenilmiş ise de; bu kısmın, temyiz kanun yolundan geçmek suretiyle kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, davanın reddine yönelik kısım açısından, davacının temyiz isteminin incelenmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz isteminin reddine,
2. Danıştay Sekizinci Dairesinin 06/10/2021 tarih ve E:2021/1669, K:2021/4347 sayılı kararının, … tarih, … sayı ve "Havayolu+ Karayolu Kombine Yolcu Taşımaları" konulu Genelge'nin 1. maddesinin (a) bendinin iptaline ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Davacının, Daire kararının kesinleşen kısmına yönelik temyiz isteminin İNCELENMEKSİZİN REDDİNE,
4. Kesin olarak, 25/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.