17. Hukuk Dairesi 2016/4019 E. , 2019/2295 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalılar ...vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 07/09/2013 tarihinde müvekkilleri ... ve ..."ın da içinde bulunduğu, ... idaresindeki araç ile seyir halinde iken karşı taraftan gelen araç ile çarpıştığını, kaza sonucu müvekkillerin yaralandığını, kazanın gece vakti olup kazanın meydana geldiği yolda yol çizgilerinin kaza tarihinde bulunmadığını,bu durumun kazanın meydana gelmesinde büyük etken olduğunu, bu nedenle davalı ... şirketlerinin müvekkillerin yaralanmaları nedeniyle uğradıkları zarardan sorumlu olduklarını, müvekkillerinin kazadan dolayı hem geçici hem de sürekli iş kaybına uğradıklarını, kazadan önce inşaatlarda çalıştıklarını, müvekkillerin uğradığı maddi zararın davalı ... şirketlerinin sorumluluğunda olduğunu, yine manevi zarar ve maddi zarardan diğer davalıların müştereken sorumluluklarının mevcut olduğunu, trafik kazası sonucu yaralanan müvekkillerin uğradıkları zararın tazmini olarak HMK m. 107 gereğince artırılmak üzere 100,00"er TL ile belirlenecek tazminat miktarının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, müvekkillerinin duyduğu derin üzüntü ve ızdırap sebebiyle her biri için 10.000,00"er TL manevi tazminatın birlikte kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak müvekkillerine verilmesini talep etmiştir.
Davacılar vekili 2013/227 Esas sayılı birleşen dosyada; 07/09/2013 tarihinde müvekkili ..."ın eşi ..."ın da bulunduğu, ... yönetimindeki aracın ...istikametinde seyir halinde iken karşı taraftan gelen araçla çarpıştığını ve müvekkillinin eşinin vefat ettiğini, bu nedenle ... için 40.000,00 TL ve çocukları için 20.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ... vekili; açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş vekili; davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş vekili; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl dosya yönünden davanın kısmen kabulüne, 4.947,20 TL’si davacı ..."a, 4.947,20 TL’si davacı ..."a ait olmak üzere toplam 9.894,40 TL geçici işgöremezlik tazminatının; 200,00-TL. sine davalılar ... ve ... ... yönünden kaza tarihi olan 07/09/2013 tarihinden itibaren, davalılar ... Sigorta A.Ş. ve ... Sigorta A.Ş. yönünden dava tarihi olan 26/09/2013 tarihinden itibaren, bakiye kalan 9.694,40 TL "lik kısmının ise ıslah tarihi olan 11/06/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, davacıların manevi tazminata yönelik davanın kısmen kabulü ile davacı ... için
1.000,00 TL manevi tazminatın ve davacı ... için 1.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 07/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, manevi tazminata yönelik fazlaya Ilişkin istemin reddine, davalı ... şirketleri manevi tazminattan sorumlu olmadığından sigorta şirketlerine yönelik manevi tazminat talebinin reddine, birleşen 2013/227 esas sayılı dosyası yönünden davanın kısmen kabulüne, davacıların maddi tazminata yönelik davalarının kabulü ile 138.383,47 TL"si davacı ..."a, 7.525,86 TL"si davacı ..."a, 9.324,75 TL"si davacı ..."a, 10.705,71 TL"si davacı ..."a ait olmak kaydıyla toplam 165.939,79 TL tazminatın, 400,00 TL’sine davalılar ... ve ... ... yönünden kaza tarihi olan 07/09/2013 tarihinden itibaren, davalılar ... Sigorta A.Ş. ve ... Sigorta A.Ş. yönünden dava tarihi olan 26/09/2013 tarihinden itibaren, bakiye kalan kısmının ise ıslah tarihi olan 17/10/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine, davacıların manevi tazminata yönelik davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 8.000,00 TL ve davacılar ... için ayrı ayrı 2.000,00 TL toplam 14.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 07/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... ..."dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine; manevi tazminata yönelik fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı ... şirketleri manevi tazminattan sorumlu olmadığından sigorta şirketlerine yönelik manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalılar ... ve ... ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırı 2.080,00 TL olup, asıl davada davacılar ...yönü ile hükmedilen manevi tazminat miktarı 1.000,00’er TL olduğundan karar tarihi itibariyle kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay"ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir. Açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... ... vekilinin temyiz istemlerinin mahkeme hükmünün kesin olması nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırı 2.080,00 TL olup, birleşen davada davacılar ... yönü ile hükmedilen manevi tazminat miktarı 2.000,00’er TL olduğundan karar tarihi itibariyle kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay"ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir. Açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... ... vekilinin temyiz istemlerinin mahkeme hükmünün kesin olması nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalılar ... ve ... ... vekilinin sair temyiz istemlerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
4-Asıl dava Borçlar Kanunu"nun 46. maddesi (6098 sayılı TBK md. 54) gereğince çalışma gücünün kaybı nedeniyle maddi tazminat ve 47. maddesi gereğince manevi tazminat, birleşen dava Borçlar Kanunu 45. maddesi gereğince destekten yoksun kalma tazminatı (6098 sayılı TBK md. 55) ve 47. maddesi gereğince manevi tazminat istemine ilişkindir.
Somut olayda uyuşmazlık, haksız eylemden kaynaklanmaktadır. Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.
Ancak, trafik kazaları esas itibariyle haksız eylem sayılan hallerden olmakla birlikte ZMSS"nı yapan sigortacı bakımından temerrüdün bu tarihte oluştuğunun kabulü mümkün değildir. Zira, sigortacının tazminat giderim yükümlülüğünü düzenleyen KTK.nun 98/I. maddesi hükmü uyarınca, sigortacı maddede belirtilen belgelerin iletildiği tarihten itibaren 8 iş günü sonrasında temerrüde düşer. Davadan önce böyle bir başvurunun bulunmaması halinde ise dava tarihinde temerrüde düşmüş sayılır.
O halde, asıl dava ve birleşen davada davalılar araç maliki ve sürücü yönünden faiz başlangıcının asıl ve ıslah edilen kısım yönünden kaza tarihi olarak, davalılar sigorta şirketleri yönünden dava tarihi olarak kabulü gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"nin 13. maddesi “(1) Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, (yedinci maddenin ikinci fıkrası, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile onuncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla,) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir. (2) Ancak hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
Asıl davada davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı, aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda da esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak her bir davacı yönünden lehine hükmedilen tazminat miktarına göre kendisini vekille temsil ettiren davacı lehine vekalet ücreti taktir edilmesi gerekmektedir.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi"nin 10/IV. maddesi “Manevi tazminat davasının, maddi tazminat veya parayla değerlendirilmesi mümkün diğer taleplerle birlikte açılması durumunda; manevi tazminat açısından vekalet ücreti ayrı bir kalem olarak hükmedilir” hükmünü içermektedir. Buna göre mahkemece asıl davada davacılar ... ve ... yönü ile cismani zarar nedeni ile iş göremezlik tazminatı yanında manevi tazminat talep edilmesi ve bu kalemler yönünden davanın kabulüne karar verilmiş olması bakımından maddi ve manevi tazminat taleplerinin kabul edilen miktarları için AAÜT"nin 3. kısmına göre ayrı ayrı nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
Ne var ki, yukarıda (2 ve 3) numaralı bentlerde açıklanan nedenler bozma nedeni ise de; bu yanılgıların giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirir nitelikte görülmediğinden, hükmün, 6100 sayılı HMK"nın geçici 3/II. maddesi delaletiyle 1086 sayılı HMUK’nın 438/7 maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ :Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... ... vekilinin temyiz istemlerinin mahkeme hükmünün kesin olması nedeni REDDİNE, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... ... vekilinin sair temyiz istemlerinin reddine, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz istemlerinin kabulü ile hüküm fıkrasının 1-a bendinin 2. satırındaki “200,00 TL’sine” ibaresi ile 5. satırındaki ”bakiye kalan 9.694,40 TL"lik kısmına ise ıslah tarihi olan 11/06/2015 tarihinden itibaren” ibaresinin hükümden çıkarılmasına, (5) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasına 10. bent olarak “Asıl davada maddi tazminat yönünden davacılar kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesine göre ayrı ayrı 1.500,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılar ... ve ...’a verilmesine”, “Manevi tazminat yönünden davacılar kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesine göre ayrı ayrı 1.000,00 TL ücreti vekaletin davalılar ... ve ... ...’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılar ... ve ...’a verilmesine” ibaresinin eklenmesine ve hükmün bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılar ...ve ... ..."a geri verilmesine 28/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.