Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2022/4116 Esas 2022/4963 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Nüfus kaydında yaşının düzeltilmesine ilişkin olarak açılan davada Taşlıçay Asliye Hukuk ile İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -
Dava, nüfus kaydında yaşının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
Taşlıçay Asliye Hukuk Mahkemesi'nce, davacının mernis adresinin “Batı Mah. Erol Kaya Cad. No:119 İç Kapı No:1 Pendik/İstanbul” olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce ise, davacının yabancı olduğu, nüfusa kayıtlı olduğu ve sakin olduğu yerin Taşlıçay/Ağrı olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Davacı dava dilekçesi ile birlikte, nüfus kayıtlarında 01/07/1967 olarak kaydedilen doğum tarihinin 04/069/1962 olarak düzeltilmesini ve nüfusa kaydedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dosya kapsamından, davacının İçişleri Bakanlığı'nın 30/11/2003 tarih ve 2003/09 sayılı kararı ile Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verildiği, Almanya Federal Cumhuriyet Vatandaşlığı'na geçtiğinden Türk Vatandaşlığını kaybettiği anlaşılmaktadır. Yabancı unsur ihtiva eden davalarda Türk Mahkemelerinin milletlerarası yetkisini, iç hukukun yer itibarıyla yetki kuralları tayin eder. (5718 sayılı MÖHUK m. 40) İç hukuk, bir davada yer itibarıyla hangi mahkemeyi (veya mahkemeleri) yetkili göstermiş ise bu mahkeme, o davada milletlerarası yetkiye de sahiptir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesinin 1/a bendine göre nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmi dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılması gerekir. Bu yer mahkemesinin yetkisi itiraza tabi olmayıp kamu düzenine ilişkin kesin yetkidir. Dolayısıyla mahkemece itiraz olup olmadığına bakılmaksızın bu husus mahkemece re'sen gözetilir.
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilen kişinin yerleşim yerinin “Pendik/İstanbul” olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri ile 5235 sayılı Kanun'un 36/3. maddesi gereğince İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 21/03/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.