MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesat aidiyetinin tespiti

... ile Hazine ve müşterekleri aralarındaki muhdesat aidiyetinin tespiti davasının kabulüne dair . Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 24.05.2013 gün ve 141/463 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi bir kısım davalılar ... ve müşterekleri vekili ile davalı Hazine vekili ve davalı... Genel Müdürlüğü vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, 228 nolu parsel üzerinde ayrı bir parça halinde kullanılan 7610 m2 alanlı yerdeki yer altında bulunan 4 adet tank ile yer üstündeki 2 adet sayaç ve yönetim binası ile birlikte ...isimli akaryakıt istasyonu tesisleri, 600 m2 kapalı alanı olan havuç yıkama ve paketleme tesisi, 1 adet su kuyusu, 238 adet gemlik cinsi zeytin ağacı, 3 adet okaliptüs ağacı, 1 adet portakal ve 1 adet incir ağacının mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne, 228 parsel sayılı taşınmazda fen bilirkişinin 05.11.2012 havale tarihli raporuna ekli krokide A harfi ile gösterilen kısımda, ziraatci bilirkişinin 08.02.2013 havale tarihli ek raporunda ve inşaatçı bilirkişinin 26.11.2012 havale tarihli raporunda bulunan muhdesatların mülkiyetlerinin davacı ..."ye ait olduğunun tespiti ile tapu kütüğü beyanlar hanesine tesciline karar verilmiş, karar davalı hazine vekili, davalı ...Genel Müdürlüğü vekili ve davalı ... ... ve diğerlerinin vekili tarafından ayrı, ayrı temyiz edilmiştir.
Muhdesatın tespiti davaları kendine özgü davalardan olup ilamın icra uygulama alanı sınırlıdır. Kural olarak, tespit davalarında tespit davası açanın hukuki yararının varlığı gerekir. 6100 sayılı HMK"nun 106. maddesinin 2. fıkrasında “tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı olması bulunmalıdır.” denilmektedir. Bu nedenle taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatlar yönünden derdest ortaklığın giderilmesi davası ya da kamulaştırma işlemi bulunmadığı takdirde bu dava görülemez. Öğretide ve yerleşik Yargıtay uygulamasında eda davası açılmasının mümkün olduğu hallerde, tespit davası açılmasında hukuki bir yararın bulunmadığı kabul edilmiştir. Bu hukuksal olguların ışığı altında duraksamasız belirtmek gerekirse hukuki yarar dava koşuludur.
Hal böyle olunca; dava konusu taşınmaz hakkında yapılan bir kamulaştırma işlemi veya kentsel dönüşüm projesi ve açılmış derdest bir ortaklığın giderilmesi davası bulunmadığı, tespit davası açılabilmesine imkan tanıyan HUMK"nun 567 ve Kamulaştırma Kanunu"nun 19. maddesi hükmünün somut olayda uygulanmasına imkan olmadığı gözetildiğinde, davacının tespit davası açmakta hukuki yararının olmadığı kuşkusuzdur. Bu durumda Mahkemece, muhdesatın aidiyetinin tespiti talebine ilişkin olarak hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.

Davalı ... Genel Müdürlüğü vekilinin temyiz itirazları açıklanan bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, bozma sebebine göre hazine ve bir kısım davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine şimdilik yer olmadığına, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 24,30 TL peşin harcın istek halinde temypiz eden davalı..."ye ve 4.466,25 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... ve müştereklerine ayrı ayrı iadesine, 10.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.