MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalılar avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili avukat ... geldi. Karşı taraftan gelen olmadığından onun yokluğunda duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR
Davacı,....lçesi ... köyünde ...parsel nolu tarla niteliğinde bulunan taşınmazın bir kısım payının malik... adına kayıtlı olduğunu, 1991 yılında harici satım sözleşmesi ile 1400,00 Tl bedel ödeyerek taşınmazın bir kısmının zilyetliğini devir alıp üzerine ev ve kömürlük yaptığını, ... 2002 yılında vefat ettiğini taşınmazın tapusunun tarafına verilmediğini, ileri sürerek ödediği bedelin faizi ile tahsilini, yapıların ise gerçek değerlerinin tahsili için şimdilik 7.900,00 Tl"nin dava tarihinden işleyecek faizi ile tahsilini istemiş, birleşen ek dava ile asıl dosyada bilirkişi raporu ile belirlenen tutardan geriye kalan 42,629,92 TL"nin dava tarhinden işleyecek faizi ile tahsilini istemiştir.
Davalılar, asıl ve birleşen davada harici sözleşmeye rağmen bedelin ödenmediğini savunarak,davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece,bozma ilamına uyularak asıl davanın kabulü ile 7.900,00 TL"nin dava tarihi olan 22/02/2010 Tarihi"nden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,Birleşen ek davanın ise kısmen kabulü ile 38.478,36 TL"nin dava tarihi olan 04/04/2011 Tarihi"nden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya dair istemin reddine, karar verilmiş; hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapulu taşınmazın haricen devrinin vaad edilmesine rağmen, bu vaadin yerine getirilmemesi nedeniyle tapunun davacı adına tesciline veya taşınmazların rayiç değerinin tahsiline ilişkin alacak davasıdır.Mahkemece yapılan ilk yargılamada haritapu devri yapılmadığından harici satış sözleşmesine istinaden ödenen paranın iadesinin gerekeceği, aynı zamanda bu sözleşmeye güvenerek bina inşa eden davacının iyiniyetli olduğu dava tarihi itibariyle binanın yapım bedelininde kendisine ödenmesi gerektiği gerekçesi ile asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı tarafından yapılan temyizi üzerine, Dairemizin 2013/6380 esas,2013/15795 karar sayılı ilamı ile “1-... geçersiz sözleşmelerde taraflar aldıklarını iade ile yükümlüdürler. Öyle olunca mahkemece bu doğrultuda araştırma yapılarak davacının ödediği bedelin belirlenerek, ödediği bedelin dava tarihi itibariyle denkleştirici adalet ilkesi gereğince ulaştığı değerin bilirkişi marifeti ile belirlenerek, davacı talebi aşılmayacak şekilde karar verilmesi gerekirken taşınmazın rayiç bedeline hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma gerektirir.
3-Davacı, 1992 yılında yapılan taşınmazların rayiç bedelini talep etmiş olup, mahkemece bilirkişi tarafından dava tarihi itibariyle rayiç bedel tespit edilmiş, bu bedel esas alınarak bu davada istenilen bedele hükmedilmiştir. Taraflar arasında yapılan sözleşme geçersiz olup, taşınmazların yapım tarihi 1992 olarak belirtilmiştir. Hal böyle olunca, Mahkemece arz üzerinde davacı tarafından yapılan imalatın yapıldıkları tarihteki Bayındırlık birim fiyatlarına göre belirlenecek yapım bedelinin tesbiti ile belirlenen bedelin tahsiline karar verilmesi gerekirken dava tarihindeki rayiç bedele hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma gerektirir.“gerekçesi ile bozulmuş,bozma sonrası mahkemece, bozma kararına uyulmuş, ancak harici sözleşmeye istinaden ödenen bedelin ne kadar olduğu yönünde araştırma yapılmaksızın davacının beyanına itibar edilerek taşınmazın 1400 TL"ye satın alındığı kabul edilmiş, bu tutar üzerinden denkleştirici adalete göre hesaplama yapılmıştır. Ayrıca bozma ilamının 3 numaralı bendinde taşınmazın yapım tarihi olan 1992 yılı bayındırlık birim fiyatlarına göre binanın değerinin belirlenmesi yönündeki hükmede uyulmuş olmasına rağmen elde edilen değer güncelleştirilmiş, güncelleştirilen bu değer üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.Bozma ilamına uyulması halinde ,bozma doğrultusunda taraflar lehine usuli kazanılmış hak doğar,bu aşamadan sonra bozmanın gereklerinin yerine getirilmesi zorunludur.Hal böyle olunca bozma ilamına aykırı olarak yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı temyiz edilen hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan 792,50 TL harcın istek halinde davalılara iadesine, HUMK"nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/03/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.