MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar ... ve ... vekili Avukat ... tarafından, davalı SS ... aleyhine 27/07/2010 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 11/06/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.Davacılar, yonca ve buğday ekimi yaptıkları tarlalarının sulama işini davalı kooperatif vasıtası ile yaptıklarını, 2010 yılına ilişkin sulamadan yararlanmak için davalı kooperatife müracaat ettiklerini, ancak borçları olduğu gerekçesiyle 2010 yılı Nisan ayının başından itibaren davalı kooperatif tarafından sulama yapmalarına izin verilmediğini, bu nedenle tarlalarını sulayamadıkları için verim kaybına uğradıklarını, verim kaybının tespiti için ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/76 D. İş sayılı dosyasıyla tespit yaptırdıklarını ileri sürerek, kazanç kayıplarına ilişkin tazminat isteminde bulunmuşlardır.
Davalı vekili, davacıların bir önceki yıla ilişkin borçlarını ödemedikleri gibi, 2010 yılı elektrik ücretlerini de peşin olarak ödememiş olduklarını, kooperatif ana sözleşmesi uyarınca su verilmemesi ön şartının bu şekilde gerçekleşmiş olduğunu ileri sürerek, davanın reddini savunmuştur Mahkemece, davalı kooperatifin ana sözleşmesindeki su verilmemesi ön şartının gerçekleşmediği, bilirkişiden alınan raporun içerik bakımından taraflar arasındaki ihtilafı çözümlemeye yeterli olduğu, ancak sonuç itibariyle belirlenen zarar miktarının doğru olmadığı, rapor hazırlanırken net gelir kaybının hesaplanması sırasında ... Valiliği İl Tarım Müdürlüğünden celbedilen ortalama ürün maliyet cetvelindeki girdi giderleri başlığı ile belirlenen buğday için dekara 45,00 TL yonca için dekara 80,00 TL maliyet giderinin raporda mahsup edildiği, cetvelde belirtilen bakım ve işçilik giderleri ile hasat ve pazarlama giderlerinin elde edilen gelirden indirilmediğinin tespit olunduğu, İl Tarım Müdürlüğü’nden getirtilen ortalama ürün maliyetleri cetvelindeki 1 dekar buğdaydaki ürün maliyetinin toplam 174,00 TL ve 1 dekar yoncadaki ürün maliyetinin toplam 201,06 TL olduğu açıkça belirtilmekle yargılamanın uzamaması için bilirkişiden ek rapor alınmasına gerek görülmeyerek, bilirkişi tarafından belirlenen toplam gelir miktarı olan 55.686,51 TL den buğday için (158,7 da x 174,06 = 27.623,32 TL) yonca için (106,3 da x 201,06 TL= 21.372,67 TL) olmak üzere toplam 48.995,99 TL maliyet giderinin mahsubundan sonra davacının gördüğü zarar miktarının (55.686,51 TL – 48.995,99 TL = 6.690,52 TL) olarak belirlendiği gerekçesiyle, ulaşılan bu miktar üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
09/04/2013 tarihli bilirkişi raporunun incelenmesinde, hesaplamalarda İl Tarım Müdürlüğü’nün 2010 yılı istatistiki raporlarının esas alındığı, 2010 yılında araziler sulanamadığı için kuru verim değerleri olarak bildirilen verimin alındığı, verim değerinin oluşmasında kullanılan maliyetlerin aynı olup, sadece dava konusuna uygun olarak sulama maliyetinin yapılmamış olacağı ve İl Tarım Müdürlüğü’nün 2010 yılı ortalama ürün maliyet cetvelinde belirtilen dekara buğdayda 45,00 TL yoncada 80 TL maliyet tasarrufunun yapılmış olacağı sonucuna varılmasına rağmen, toplam gelir kaybından yapılmayan sulama enerji giderinin düşülerek toplam net gelir kaybının hesaplandığı anlaşılmaktadır.Mahkemece bilirkişi raporu denetlenerek, raporda belirlenen zarar miktarının doğru olmadığı sonucuna varıldığı, ek rapor alınmasına gerek görülmeyerek ortalama ürün maliyet cetvelinde gösterilen sulama maliyeti yanında bakım ve işcilik giderleri ile hasat ve pazarlama giderlerinin de elde edilen toplam gelirden düşülmesi gerektiğinden bahisle, cetvelde yer alan sulu buğday değişken giderler toplamı olan 174,06 TL ile yonca (k.ot) değişken giderler toplamı olan 201,06 TL esas alınıp hesap yapılarak, bu miktarın toplam gelir kaybından düşülüp toplam net gelir kaybına ulaşıldığı anlaşılmaktadır.
2010 yılı ortalama ürün maliyet cetvelinin incelenmesinde; mahkemece toplam gelir kaybından düşülen değişken giderler toplamı içinde su bedeli kaleminin de bulunduğu görülmektedir. Bilirkişi raporunda sulama yapılmadığı ve sulama maliyetinden tasarruf edildiği tespiti yapılmasına rağmen, toplam gelir kaybından yapılmayan sulama maliyet bedelinin düşülerek net gelir kaybının hesaplanması doğru olmamıştır. Ayrıca, davalı kooperatifçe su verilmemesi nedeniyle sulu tarım yapılamadığı halde, mahkemece ek rapor alınmadan yapılan hesaplamaya 2010 yılı ortalama ürün maliyet cetvelinde yer alan kuru buğday yerine sulu buğday bakım ve işçilik ile yine kuru buğday yerine sulu buğday hasat ve pazarlama giderlerine ilişkin verilerin esas alınması da doğru olmamıştır. Şu halde, mahkemece her ne kadar bilirkişi raporu denetlenmiş ve rapordan farklı sonuca ulaşılarak hüküm tesis edilmiş ise de; hesaplamanın dosya kapsamıyla uyuşmadığı anlaşılmakla bilirkişiden az yukarıda açıklanan ilkeler de göz önünde tutularak hüküm kurmaya elverişli ve denetime açık olacak şekilde ek rapor alınarak varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı biçimde karar verilmiş olması doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 25/09/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.