MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-

Davacı, davalı kooperatifin 1999 yılından beri ortağı olduğunu, 2011 yılında yapılan yıllık olağan genel kurul toplantısının hazirun listesinde isminin olmasına rağmen .... tarihinde yapılan yıllık olağan genel kurul toplantısına davet edilmediği gibi kooperatif yönetim kurulu hazirun listesine isminin yazılmadığını, bu durumu yazılı olarak sorduğunda ortaklık şartını kaybettiğinden dolayı ortaklıktan çıkarıldığına ilişkin imzasız şekilde yazı gönderildiğini ileri sürerek, ... tarihinde yapılan yıllık olağan genel kurulun iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının kooperatif ortaklık şartlarını yerine getirmemesi nedeni ile kooperatif ortaklığından çıkarıldığını, ortaklık sıfatının iptal davasının dinlenme koşulu olduğunu, kooperatif üyesi kabul edilmesi halinde ise genel kurul kararının iptalini gerektirecek bir hususun bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalı kooperatifin ... tarihli genel kurul kararlarının yasa, anasözleşme veya iyiniyet kurallarına aykırı bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karar, davacının temyiz istemi üzerine Dairemizin ... tarih ve ... E., ... K. sayılı ilamıyla; davacının diğer temyiz itirazlarının reddiyle, genel kurul kararının iptali davasını 1163 sayılı Kooperatif Kanunu"nun 53. maddesi uyarınca ancak kooperatif ortağının açabileceği, dava koşulu olan üyelik sıfatının kararın kesinleşmesine kadar devam etmesi gerektiği, aksi halde davacının dava açmakta hukuki yararı kalmayacağından davanın bu sebeple reddi gerektiği, ihraç kararının tebliğini kanıt yükünün davalı kooperatifte olup kararın davacıya tebliğ edildiği kanıtlanırsa, bu kararın iptali için dava açıp açmadığı davacıdan sorulup, açmamış ise davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığının gözetilmesi, açmış ise davanın sonucu beklenmesi, davanın kabul edilip kesinleşmesi halinde üyelik sıfatı devam edeceğinden bundan sonra işbu davanın esasına girilmesi, davanın reddedilip kesinleşmesi halinde işbu davanın da hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, mahkemece, bu yön üzerinde durulmamasının doğru olmadığı gerekçesiyle, bozulmuştur.
Mahkemece, bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacı bozma öncesi kooperatif ortaklığından ihraç edildiğine ilişkin kararın kendisine tebliğ edilmediğini ileri sürmüş ise de bozmadan sonraki ... tarihli 1 nolu celsede davalı vekilinin ilgili ihraç kararını ... tarihinde posta yolu ile davacıya tebliğ edildiğine ilişkin belgeleri sunduğu, ihraç kararının davacıya tebliğ edildiğinin anlaşıldığı, bu nedenle davacıya kooperatif ihraç kararının iptaline ilişkin dava açıp açmadığı, açmış ise buna ilişkin belgeleri sunması için verilen iki haftalık kesin süre içerisinde davacının ilgili belgeleri sunmadığı, kooperatif ihraç kararına karşı dava açmayarak kooperatif ortaklığı iptal edilen davacının işbu davayı açmakta hukuki yararı kalmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı temyiz etmiştir.
1-Dava, genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16. ve anasözleşmenin 14. maddesinde çıkma kararının onaylı bir örneğinin ortağa tebliğinin zorunlu olduğu, tebliğinden itibaren üç ay içerisinde genel kurula itiraz edilebileceği ya da mahkemeye dava açılabileceği, aksi halde ihraç kararının kesinleşeceği düzenlenmiştir. Çıkarma kararının onaylı örneğinin tebliği ile kararın niteliğinin ve üyenin hangi gerekçelerle ihraç edildiğinin öğrenilmesi sağlanmış olur. Dava açılmasına ilişkin bu süre hak düşürücü nitelikte olup, mahkemece de re"sen dikkate alınması gerekir. Ortağın ihraç kararının tüm unsurları ile içeriğini bildiğini kanıt yükü davalı kooperatiftedir. İhraç kararının sadece varlığını, ortağın haricen öğrenmesi tebliğ zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Davacı sadece ihraç kararının varlığını öğrenmiş ise, bu öğrenmede ihraç kararının tüm unsurları yer almadığından ve ihraç kararının sadece varlığından davacı haberdar olduğundan ihraç kararının yasanın aradığı şekilde öğrenildiğinden söz edilemez.
Ne var ki, somut olayda davalı vekilince... tarihli duruşmada ihraç kararının tebliğine ilişkin posta evrakının sunulduğu, mahkemece, davacıya ihraç kararının iptaline ilişkin dava açıp açmadığını bildirmesi için süre verildiği, davacı tarafça bu konuda açmış olduğu herhangi bir dava olmadığı ancak ..."a müracaatta bulunduğu hususunda açıklama yapıldığı anlaşılmıştır. Davacı tarafça ihraç kararının kendisine tebliğ edilmediği hususunda gerek yargılama aşamasında gerekse temyiz aşamasında herhangi bir iddia ileri sürülmemiştir.
Bu açıklamalara ve dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davacının temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Mahkemece, davacının dava açmakta hukuki yararı kalmadığı tespit edildiğine göre, HMK"nın 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış ve ...olan dava tarihinin gerekçeli karar başlığında ... olarak yazılmış olması hatalı olmuş ise de yapılan yanlışlığın giderilmesi, yeniden yargılamaya gereksinim göstermediğinden, HUMK’nın 438/7. maddesi uyarınca hükmün, aşağıda yazılı olduğu şekilde düzeltilerek onanması, gerekçeli karar başlığındaki dava tarihinin aşağıda yazılı olduğu şekilde düzeltilmesi gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, kararın "HÜKÜM" fıkrasının 1. bendindeki “Davacının davasının” ibaresinden sonra, “HMK"nın 114/1-h ve 115/2. maddeleri uyarınca usulden” ibaresi eklenmek suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, gerekçeli karar başlığındaki dava tarihinin... olarak düzeltilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ... tarihinde oybirliğiyle karar verildi.