16. Hukuk Dairesi 2016/11226 E. , 2019/5821 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne, 20.04.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından vekalet ücreti ve yargılama giderlerine yönelik, davalı Hazine vekili ile ... Belediye Başkanlığı vekili tarafından esasa yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Dava, tescil harici taşınmazla ilgili olarak 4721 sayılı TMK"nın 713/1. maddesi gereğince açılan tescil davası olup mahkemece, çekişmeli taşınmaz üzerinde davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiştir. Dava, 17.01.2013 tarihinde Hazine ile ... Belediye Başkanlığı hasım gösterilerek açılmış olup, yargılama devam ederken 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın da yasal hasım olarak davada yer alması gerektiği mahkemece gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle davada taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilemez.
Öte yandan, davanın esasına ilişkin olarak yapılan araştırma ve inceleme de hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taşınmazların niteliğini ve üzerlerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini belirlemede en iyi yöntem hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde, mahkemece hava fotoğrafları üzerinde yöntemine uygun şekilde inceleme yaptırılmamış, Tarsus Orman İşletme Şefliği"nin 03.12.2014 tarihli yazısında çekişmeli bölümün 6831 sayılı Yasa"nın 1. maddesine göre orman niteliği taşıdığı belirtilmesine rağmen yöntemince orman araştırması yapılmamış, taşınmazın niteliğinin ne olduğu ve öncesinin imar-ihyayı gerektiren yerlerden olup olmadığı üzerinde durulmamış ve ... Kaymakamlığı tarafından davacı aleyhine verilen 17.12.2012 tarihli men kararının 26.12.2012 tarihinde infaz edilerek davacının taşınmazdan tahliye edilmesi gerekçeli kararda tartışılıp değerlendirilmemiştir. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmeli, taraf teşkilinin sağlanması halinde dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdiği takdirde delilleri toplanmalı, ayrıca Kadastro Müdürlüğünden çekişmeli taşınmazın hangi tarihte ve hangi sebeple tescil harici bırakıldığı hususu sorularak belirlenmeli, taşınmazın imar planı kapsamında olup olmadığı, imar planı kapsamında ise imar planının onay ve kesinleşme tarihleri ilgili mercilerden sorularak saptanmalı ve çekişmeli taşınmazın bulunduğu alana ilişkin imar planının bir örneği dosya arasına konulmalı, imar planının dava tarihinden önce kesinleşmiş olması durumunda bu tarihten, aksi halde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının en az üç adedi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Komutanlığından getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ile 3 kişilik orman bilirkişi kurulu heyetinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın evveliyatı itibarıyla niteliğinin ne olduğu, imar ve ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı beyanları arasındaki çelişkiler geretiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı, fen bilirkişisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmalı, dava konusu taşınmazın konumunun bilirkişiler tarafından hava fotoğrafı üzerinde gösterilmesi istenilmeli ve bilirkişilere keşfi izlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlettirilmeli ve bu şekilde hava fotoğraflarının çekildiği tarihler itibarıyla taşınmazın niteliğinin belirlenmesine çalışılmalı; çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamında olduğunun anlaşılması halinde 3402 sayılı Kanun"un 17. maddesi göz önüne alınarak imar planına alınma tarihinden önce 3402 sayılı Yasa"nın 14. ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşmiş olup olmadığı belirlenmeli; orman bilirkişi kurulundan, bölgede orman tahdidinin ne zaman yapılıp kesinleştiği, taşınmazın tahdit dışında bırakılıp bırakılmadığı, ormandan açılıp açılmadığı, orman sayılan yerlerden olup olmadığı hususunda ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; kadastroca tescil harici bırakılan yerler için açılan tescil davalarında TMK’nın 713/4. ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre gerekli ilanların yöntemine uygun bir biçimde yapılması, yasal 3 aylık sürenin dolmasının beklenilmesi ve ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanaklarının dosya arasına konulması gerektiği de göz önüne alınmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı ..."na iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.