MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında müdahil ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davacı ...’ın davasının kabulüne, 25.06.2015 tarihli fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen bölümün davacı adına tesciline, müdahil ...’ın davasının reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine ve ... vekili ile müdahil ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazla ilgili olarak 4721 sayılı TMK 713/1 maddesi gereğince açılan tescil davası olup, bu nitelikteki davalarda husumetin aynı Kanun"un 713/3. maddesi gereğince Hazine ve ilgili kamu tüzel kişiliklerine birlikte yöneltilmesi zorunludur. Eldeki dava 24.06.2011 tarihinde Hazine ile ... Köy Tüzel Kişiliği hasım gösterilerek açılmış, yargılama sırasında da 6360 sayılı Kanun hükümleri gereğince tüzel kişiliği kaldırılan köyü yerine bağlı bulunduğu ... davaya dahil edilmiştir. Ne var ki anılan yasa gereğince ilgili kamu tüzel kişiliği olarak davada yer alması gereken ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın da davaya dahil edilmesi gerektiği gözden kaçırılmıştır. Bu nedenle davada, taraf teşkilinin sağlandığından söz edilemez. Taraf teşkilinin sağlanması dava şartlarından olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esasına girilemez.
Öte yandan mahkemece, davanın esasına ilişkin olarak yapılan araştırma ve inceleme de hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taşınmazların niteliğini ve üzerlerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini belirlemede en iyi yöntem hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde, mahkemece hava fotoğrafları üzerinde yöntemine uygun şekilde inceleme yaptırılmamış, taşınmazın niteliğinin ne olduğu öncesinin imar-ihyayı gerektiren yerlerden olup olmadığı belirlenmemiştir. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak karar verilemez.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmeli, taraf teşkilinin sağlanması halinde dahili davalıdan savunma ve delilleri sorulmalı, bildirmesi halinde tüm delilleri toplanmalı, bundan sonra çekişmeli taşınmazın hangi tarihte ve hangi sebeple tescil harici bırakıldığı hususu Kadastro Müdürlüğünden sorularak belirlenmeli, taşınmazın imar planı kapsamında olup olmadığı ve imar planı kapsamında ise imar planının onay ve kesinleşme tarihleri ilgili mercilerden sorularak saptanmalı, çekişmeli taşınmazın bulunduğu alana ilişkin imar planının bir örneği dosya arasına konulmalı, imar planı dava tarihinden önce kesinleşmiş ise bu tarihten, aksi halde dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının tarihleri açıkça yazılmak suretiyle en az üç tanesi Harita Genel Komutanlığından getirtilmeli, dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ile yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı beyanları arasında çelişki doğması halinde çelişkiler yöntemince giderilmeye çalışılmalı; fen bilirkişisi ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmak suretiyle, dava konusu taşınmazın konumu hava fotoğrafı üzerinde gösterilmeli, taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin ve arazi üzerinde ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesi ve keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlemeleri istenilmeli; çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamında olduğunun anlaşılması halinde 3402 sayılı Kanun"un 17. maddesi göz önüne alınarak imar planının onay tarihinden önce 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşmiş olup olmadığı belirlenmeli ve iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de, tescil davalarında Hazine ve ilgili kamu tüzel kişilerinin yasal hasım oldukları gözetilmeksizin, davalılar aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi dahi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.