Danıştay 7. Daire 2021/2681 Esas 2022/1917 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2681
Karar No : 2022/1917


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı adına
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına 2016 ilâ 2018 yıllarında tescilli 7 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya için ödenen vergilerin eşyaya ait faturada gösterilen kıymete göre hesaplanan tutardan fazlasının 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesi uyarınca iadesi isteminin reddine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali ile fazladan ödenen tutarın tahsil tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte iadesine hükmedilmesi istemiyle dava açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla, davacının geri verme başvurusuna konu ettiği serbest dolaşıma giriş beyannameleri içeriği eşyaların bir kısmının ithalatta gözetim uygulaması kapsamında olduğu, bir kısmının ise herhangi bir gözetim uygulamasına tabi olmadığı anlaşıldığından ayrı ayrı inceleme yapılması gerektiği, gözetim önlemi uygulanmasına karar verilen eşyanın, belirlenen bir kıymetin altında ithal edilmek istenilmesi halinde, sadece ''gözetim belgesi'' ibrazı zorunluluğu getirildiğinden, bu zorunluluğa uyulmaması halinin, Gümrük Kanunu hükümlerine göre ek tahakkuk yapılmasını gerektirir bir durum olmadığı ve Gözetim Tebliğinde belirtilen birim kıymet, eşyanın Gümrük Kanunu hükümlerine göre belirlenmiş gerçek satış bedeli olmadığından, gözetim önlemlerinin yanlış uygulanması suretiyle ödenen vergilerin iadesi istemiyle Gümrük Kanunu'nun 211. maddesine uygun olarak süresinde yapılan başvurunun reddine dair işlemin muhteviyatı "kabuklu ceviz" cinsi eşya olan beyannamelere ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı; 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 07/11/2019 tarihinde yürürlüğe giren 7190 sayılı Kanun ile değişik 216. maddesi gereğince, iadesi istenen vergilerin idareye başvuru tarihinden itibaren aynı dönemde 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faiziyle birlikte iadesinin icap ettiği; olayda, davalı idarenin zorlaması sonucunda davacı tarafından serbest dolaşıma giriş beyannamelerinde yurt dışı gider kaleminin yüksek bir tutarda beyan edildiği hususunu destekler nitelikte herhangi bir genel düzenleyici işlem ya da bu iddiaları somut bir şekilde kanıtlayacak bilgi ve belgeye rastlanılmadığı, yurt dışı gider kaleminde beyan edilen tutarın gerçeği yansıtmadığı hususu ile gerçek satış bedelinin tespiti için inceleme, araştırma ve hukuki yorum yapılması gerektiğinden ve 4458 sayılı Kanun'un 211. maddesinde öngörülen koşulları taşımadığından, dava konusu işlemin muhteviyatı "pirinç ve karabiber" cinsi eşya olan beyannamelere ilişkin kısmında hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin kısmen iptaline, kısmen de davanın reddine, fazladan ödenen tutarın geri verilmesine karar verilen kısımının idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf istemine konu vergi mahkemesi kararının, dava konusu işlemin muhteviyatı "kabuklu ceviz" cinsi eşya olan beyannamelere ilişkin kısmının iptali ve fazla ödenen vergilerin idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine ilişkin hüküm fıkraları uygun görülmüş olup, davalı idarenin istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenlerin kararın bu kısmını kusurlandıracak nitelikte bulunmadığı; ithal edilen eşyanın gümrük kıymeti, eşyanın satış bedeli olduğundan, gümrük vergilerinin hesaplanmasında satış bedelinin esas alınması; satış bedelinin esas alınması için gerekli koşulların mevcut olmadığının tespit edilmesi halinde sırasıyla diğer yöntemlere başvurulması gerektiği, iade istemine konu gümrük ve katma değer vergilerinin davacının beyanına göre tahsil edildiği tartışmasız olmakla birlikte, beyannamede eşyaya ilişkin fatura kıymeti ile yurt dışı gider adı altında beyan olunan kıymet arasındaki farkın çok fazla olduğu, vergi tahakkuk ve tahsilinde fatura bedelinin gerçeği yansıtmadığı yönünde herhangi bir veri, emsal referans veya tespitin bulunmadığı, dolayısıyla beyan ile fatura bedeli arasındaki yüksek farkın serbest iradeyle beyan edildiğinin kabulünün hayatın olağan akışı ve ticari hayatın gerçekleriyle bağdaşmayacağı, bu bakımdan; davacıdan tahsil edilen vergilerin, eşyaya ait faturada gösterilen kıymete göre hesaplanan tutardan fazlasının iade edilmemesinin, yukarıda açıklanan hukuki duruma aykırılık oluşturacağı anlaşıldığından, dava konusu işlemin bu kısmında da hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf isteminin kabulü ile kararın, dava konusu işlemin muhteviyatı "pirinç ve karabiber" cinsi eşya olan beyannamelere ilişkin kısmının kaldırılmasına, işlemin bu kısmının iptali ile bu kısma isabet eden vergilerin idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle birlikte iadesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Olayda hataen alınmış bir verginin söz konusu olmadığı, davacının beyanı doğrultusunda işlem yapıldığı, gözetim belgesi ibraz etmek yerine eşyanın kıymetini gözetim belgesinde yazılı tutara yükseltmek suretiyle yapılan ithalatın bu kapsamda olduğu, davacının bilerek bu şekilde beyanda bulunup kıymet araştırmasına gidilmesini engellediği, kanunu dolanma kastının olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen kabulü ile kararın faize ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan bölge idare mahkemesi kararının, dava konusu işlemin iptaline ve fazladan ödenen vergilerin iadesine ilişkin kısmı ile idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanmak üzere iadesine hükmedilen tecil faizinin yasal faize isabet eden kısmı aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun görülmüş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, anılan hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmamıştır.
Temyize konu kararın faiz istemine ilişkin hüküm fıkrasının yasal faiz oranını aşan kısmına gelince;
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 216. maddesinin 07/11/2019 tarih ve 30941 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 24/10/2019 tarih ve 7190 sayılı Kanun'un 8. maddesiyle değişik 1. fıkrasında, gümrük vergileri ile bunların ödenmelerine bağlı olarak tahsil edilmiş gecikme faizinin veya gecikme zammının geri verilmesinde, geri vermeye konu fazla tahsilatın yükümlüden kaynaklanması durumunda geri verme başvurusunun yapıldığı tarihten, diğer durumlarda ise tahsilat tarihinden geri verme kararının tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için geri verilecek tutar üzerinden, aynı dönemde 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faizin ödeneceği hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, yurt dışı giderin artırılması suretiyle gözetim kıymeti üzerinden beyan edilen eşyaya ilişkin serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 2016 ilâ 2018 yıllarında tescil edildiği, vergilerin geri verilmesinde 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen tecil faiziyle iade edilmesine ilişkin yasal değişikliğin ise 07/11/2019 tarihinde yürürlüğe girdiği anlaşılmaktadır. Buna göre fazla ödemeye konu serbest dolaşıma giriş beyannamelerinin 07/11/2019 tarihinden önce tescil edilmiş olması karşısında, gümrük yükümlülüğünün başladığı beyannamelerin tescil tarihi itibarıyla 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'da öngörülen yasal faiz oranında hesaplanacak faiziyle iade edilmesi gerekmekte olup, anılan tarihte yürürlükte olmayan hükme dayanılarak tecil faiziyle iadeye ilişkin hüküm fıkrasının yasal faiz oranını aşan kısmında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının dava konusu işlemin iptaline ve fazladan ödenen vergilerin iadesine ilişkin kısmı ile idareye başvuru tarihinden itibaren hesaplanacak tecil faiziyle iadesine ilişkin hüküm fıkrasının yasal faize isabet eden kısmının ONANMASINA,
3. Kararın, faize ilişkin hüküm fıkrasının yasal faiz oranını aşan kısmının ise BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
5. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 26/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.