21. Hukuk Dairesi 2016/3229 E. , 2017/5223 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava; davacının, 25.04.2006 – 27.07.2011 tarihleri arasında davalı işyerinde geçen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 14.03.2006 – 05.05.2006 tarihleri arasında dava dışı işyerinden, 07.09.2007 – 09.08.2011 ve 02.04.2012 – 30.07.2012 tarihleri arasında da davalı işyerinden davalı Kurum"a çalışmalarının bildirildiği, 2009/2-8-9-11. aylar, 2010/1-4-5-9-10-12. aylar ve 2011/2-6-7. aylarda davacının 30 günün altında hizmet bildirimleri bulunmakta ise de bu aylar için davalı Kurum"a eksik gün bildirim formu ve ekinde davacının imzaları olan puantaj kayıtları verildiği, davalı işveren tarafından davalı Kurum"a verilen 28.09.2007 tarihli dilekçe ile işyerinin 15.09.2007 tarihinden itibaren taşındığının bildirildiği, dinlenilen bordro tanıklarından bir kısmı davacının talep ettiği dönemde davalı işyerinde çalıştığını beyan ettikleri halde bir kısım bordro tanıkları tarafından; davacının çalışmalarının işyeri taşındıktan sonra başladığını beyan ettikleri, fakat bu yönde beyanda bulunan bordro tanıklarının beyanları alındığı sırada davalı işyerinde çalışmakta oldukları, bir kısım tanıklar tarafından davacının bekçilik yaptığının da beyan edildiği, davacının 30.09.2009 tarihinde davalı şirkete ait işyerinde kaza geçirdiği, davalı Kurum denetmeni tarafından olayın iş kazası olduğunun bildirildiği, ancak davacının hizmet cetvelinde 2009/9. ay çalışmasına ilişkin iptal kaydı göründüğü, davacı tarafından iş kazası ile ilgili inceleme yapan davalı Kurum denetmenine verilen ifadede; 25.08.2006 tarihinde işyerinde hamal olarak çalışmaya başladığının, bir yıl sonra 2007/Eylül ayından itibaren örgü makine operatörü olarak çalışmaya başladığının, örgü makinesine geçene kadar sigortasız çalıştırıldığının, işveren tarafından sigortasının 07.09.2007 tarihinden sonra yatırılmaya başlanıldığının beyan edildiği,
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda ise; yeterli araştırma ve inceleme yapılmadan, ayrıca bordro tanıklarının beyanları arasındaki çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davacıdan, davalı işyerinde geçen çalışmalarının kapsam ve mahiyetini detaylı olarak sormak, dosyada mevcut bordrolarda isimleri bulunan bordro tanıkları arasından re"sen ( daha önce dinlenilen tanıklar dışında ve mümkün ise halihazırda çalışması bulunmayan ) başkaca tanıklar belirleyerek dinlemek, tanıklar davacının davalı işyerinde çalıştığı yönünde beyanda bulunur iseler tanıklardan özellikle; davacının davalı şirkete ait işyerinin taşınmasından önce mi sonra mı çalışmaya başladığını sormak, davacının davalı Kurum denetmenine verdiği ifadede 2006/8. aydan itibaren davalı işyerinde çalışmaya başladığı yönündeki beyanını, imzalı puantajları ve dava dışı işyerindeki bildirimi de dikkate alarak varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 12.06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.