Danıştay 6. Daire 2022/1030 Esas 2022/5207 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2022/1030
Karar No : 2022/5207

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı - ANKARA
VEKİLİ : …, Hukuk Müşaviri …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan …, … ve … YİBF nolu yapıların 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun hükümleri doğrultusunda denetlenmediği gerekçesiyle anılan yapı denetim şirketine üç idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı davacının, aynı Kanunun 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin Bakanlık Makamının 03/07/2019 tarih ve 154274 sayılı Oluru'nun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; … Yapı Denetim Ltd. Şti.'ne … YİBF, … YİBF numaralı yapılara ilişkin idari para cezası verilmesine dair söz konusu işlemin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla iptal edildiği, iptal kararının gerekçeleri gözetilerek yeniden verilen bir idari para cezasının bulunmadığı, davacının sebep olduğu başka bir idari para cezasının da mevcut olmadığının anlaşıldığı, bu nedenle görev yaptığı yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu yönünde bir tespit bulunmayan davacının, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olamayacağı yönünde kaydının tutulmasına dair işlemin hukuka aykırı bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının belirtilen gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin denetim sorumluluğunda bulunan …, … ve … YİBF nolu yapıların 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkındaki Kanun hükümleri doğrultusunda denetlenmediği gerekçesiyle anılan yapı denetim şirketine üç idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı davacının, aynı Kanunun 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin … tarih ve … sayılı davalı idare işlemi tesis edilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun "Yapı denetim kuruluşları ve görevleri" başlıklı 2. maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, "Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemek" ve (g) bendinde, "Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ilgili idareye bildirmek" yapı denetim kuruluşlarının görevleri arasında sayılmıştır.
4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un işlem tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 23/04/2015 tarih ve 29335 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6645 sayılı Yasa'nın 32. maddesi ile değişik "İdari Müeyyideler ve Teminat" başlıklı 8. maddesinde 8. fıkrasında yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgeleri, Merkez Yapı Denetim Komisyonunun kararı ile iptal edileceği, bu suretle belgesi iptal edilen denetçi mimar ve denetçi mühendislerin, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olamayacağı düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Şanlıurfa ili, … ilçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki … YİBF numaralı (… Blok) yapıda 10/06/2016 tarihinde yapılan inceleme neticesinde tespit edilen aykırılıklar nedeniyle 20/06/2016 tarihinde teknik raporun, 27/02/2019 tarihinde teknik inceleme raporunun düzenlendiği, anılan raporların esas alınması suretiyle … tarih ve … sayılı Şanlıurfa İl Yapı Denetim Komisyonu kararı uyarınca … Yapı Denetim Ltd. Şirketine Şanlıurfa Valiliğince 5.509,17 TL idari para cezası verildiği, yine … ilçesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerindeki … YİBF numaralı (… Blok) yapıda 10/06/2016 tarihinde yapılan inceleme neticesinde tespit edilen aykırılıklar nedeniyle 20/06/2016 tarihinde teknik raporun, 27/02/2019 tarihinde teknik inceleme raporunun düzenlendiği, … tarih ve … sayılı Şanlıurfa İl Yapı denetim Komisyonu kararı uyarınca Şanlıurfa Valiliğince 4.535,97 TL para cezası verildiği, Karaköprü ilçesi, … ada, … sayılı parsel üzerindeki … YİBF numaralı (…Blok) yapıda 10/06/2016 tarihinde yapılan inceleme neticesinde tespit edilen aykırılıklar nedeniyle 20/06/2016 tarihinde teknik raporun, 27/02/2019 tarihinde teknik inceleme raporunun düzenlendiği, anılan raporların esas alınması suretiyle … tarih ve … sayılı Şanlıurfa İl Yapı Denetim Komisyonu kararı uyarınca Şanlıurfa Valiliğince 13.906,71 TL para cezası verildiği, idari para cezalarına esas alınan komisyon raporlarında 3 blokta da"birinci bodrum kat ve üzerinde yer alan katlarda, (I) ve (H) aksları arasında yer alması gereken kilerin bir kısmı ve wc alanlarının birleştirilmesi suretiyle oluşturulan odalardan ulaşılan ruhsat eki projelerde yer almayan banyolar oluşturulduğu"nun tespit edildiği, davacının ruhsat eki projelerde olmayan banyo imalatlarından dolayı kusurlu bulunduğunun belirtildiği, devam eden süreçte ise 3 (üç) defa idari para cezası verilmesine sebep olduğundan bahisle sorumlu denetim elemanı sıfatıyla (makina mühendisi, proje ve uygulama denetçisi) davacının anılan Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrası uyarınca denetçi belgesinin iptal edilmesi ve 3 (üç) yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev almaması ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı da olmaması için Bakanlıkça kayıtlarının tutulmasına ilişkin 07/07/2019 tarih ve 30824 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 03/07/2019 tarih ve 154274 sayılı Bakanlık Oluru'nun tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, 4708 sayılı Kanun ve Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği uyarınca öngörülen görev ve sorumlulukları yerine getirmediği için yapı denetim kuruluşuna üç ayrı idari para cezası verildiği görülmekle birlikte, dava konusu olayda yapı denetim kuruluşu hakkında tesis edilen idari yaptırım kararlarının aynı yere ilişkin aynı inceleme kapsamında olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Bu noktadan hareketle, dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, yapı denetimini … Yapı Denetim Ltd. Şti.'nin üstlendiği ve Şanlıurfa ili, … ilçesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan yapıların Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yapı denetim kontrol elemanlarınca yerinde ve dosyasında yapılan inceleme sonucunda, teknik inceleme ve komisyon raporlarında aynı tespitlere yer verilerek her bir blok inşaatı nedeniyle ayrı idari yaptırım cezası tesis edildiği görüldüğünden, davacının görev yaptığı yapı denetim kuruluşuna verilen üç ayrı idari para cezasının aynı inceleme kapsamında olduğu açıktır.
Her ne kadar, Kanun maddesinde, yapı denetim kuruluşuna verilen üç idari para cezasının aynı inceleme kapsamında olup olmadığı yolunda bir ayrım yapılmaksızın yapı denetim kuruluşuna üç defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve denetçi mühendislerin belgelerinin iptal edileceği, bu suretle belgesi iptal edilen denetçi mimar ve denetçi mühendislerin, üç yıl süre ile herhangi bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunda idari veya teknik bir görev alamayacağı ve başka bir yapı denetim veya laboratuvar kuruluşunun ortağı olamayacağı öngörülmüş ise de; idari para cezalarının konusunu oluşturan yapıların özellikle toplu inşaatlar ve bütünsellik arz eden işler kapsamında olduğu ve aykırılıkların aynı tür ve nitelikte olduğunun tespiti halinde, her yapı için kuruluşa birden fazla fiilden idari yaptırım uygulansa dahi sonuç itibarıyla tek bir inceleme söz konusu olacağından, bu durumdaki inşaat işlerinin aynı inceleme kapsamında kabul edilmesi, dolayısıyla bu durumun anılan Kanun'un 8. maddesinin 8. fıkrasında öngörülen "3 (üç) defa idari para cezası verilmesine sebep olma" fiilinde dikkate alınacak 1 (bir) idari para cezası olarak değerlendirilmesinin hakkaniyete uygun düşeceği açık olup, dava konusu işlemin iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf talebinin reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 27/04/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.