MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili ile davalılardan Milli Eğitim Bakanlığı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, iş sözleşmesini emeklilik gerekçesi ile feshettiğini beyan ederek kıdem tazminatının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalı Cevabının Özeti:Davalı Bakanlık vekili, davacı tarafla davalı ... arasında hiçbir şekilde hizmet sözleşmesi, iş sözleşmesi gibi herhangi bir hukuki ilişkin bulunmadığını, bu nedenle davanın husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini, davacının çalışmalarının sürekli olmadığını eğitim yılının başlangıcı ile birlikte işe girişinin sağlandığını, eğitim yılının sona ermesiyle birlikte işten çıkışının sağlandığını, bu nedenle belirli süreli iş ilişkilerinde davacının kıdem tazminatına hak kazanmasının mümkün olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Okul Aile Birliği, davacının 1993-2006 yılları arasında farklı bir işverene bağlı olarak çalıştığını, bu yıllar arasında işveren olarak sorumlu olmadıklarını, davacının kısmi süreli olarak çalıştığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, Milli Eğitim Bakanlığı yönünden davanın kısmen kabulüne, Okul Aile Birliği yönünden husumetten reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ve davalı ... vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı Okul Aile Birliğinin tüzel kişiliği olup olmadığı ve husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davacı işçi M.E.B."na ait ilköğretim okulu işyerinde 01/10/1993-29/05/2015 tarihleri arasında fasılalı olarak çalışmıştır.Mahkemece Okul Aile Birliklerinin tüzel kişiliğinin bulunmadığı gerekçesiyle davalı ... hakkında açılan davanın husumet yönünden reddine davalı ... hakkındaki davanın kabulüne karar verilmiştir. Somut olayda ihtilafın çözümü için öncelikle okul aile birliklerinin tüzel kişiliğinin bulunup bulunmadığnıın tartışılması gerekir.
Okul Aile Birlikleri 14.06.1973 tarihli 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu"nun 5257 sayılı Kanunla değişik 16. maddesine göre hazırlanan milli Eğitim bakanlığı Okulu Aile Birliği Yönetmeliğine göre kurulmuştur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 47. maddesine göre "Başlı başına bir varlığı olmak üzere örgütlenmiş kişi toplulukları, kendileri ile ilgili özel hükümeleri uyarınca tüzel kişilik kazanırlar."Türk Medeni Kanunu"nun açık hükmünden hareket edildiğinde Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinde Birliğin özel hukuk tüzel kişiliği veya kamu tüzel kişiliği olduğu yönünde bir hüküm bulunmadığından örgütlenmiş bir kişi topluluğu olmalarına rağmen okul Aile Birlikleri tüzel kişiliği haiz değildir.Diğer yandan 4857 sayılı İş Kanunu"nun 1. maddesinin 2. fıkrasında, İş Kanunu"nun 4. maddesinde belirtilen istisnalar dışında kalan bütün işyerlerinde, işverenler ile işveren vekillerine ve çalışma şekline bakılmaksızın işçilere bu Kanun"un uygulanacağı belirtilmiştir. Aynı Yasanın 2. madesinde, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişi ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar işveren olarak tanımlanmıştır. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 8/1. madedsi uyarınca "İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. Ücret, iş görme ve bağımlılık iş sözleşmesinin belirleyici unsurlarıdır.Okul aile birlikleri eğitim kurumlarının amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak için okul ile aileler arasında işbirliğini sağlamak üzere kurulmuşlardır. Okul aile birlikleri okulların eğitim ve öğretim hizmetlerine etkinlik ve verimlilik kazandırmak okulların ve maddi imkanlardan yoksun öğrencilerin zorulu ihtiyaçlarını karşılamak şeklinde sosyal amaçları olan, gelirlerinin bu nedenle her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulduğu, tüzel kişiliği bulunmayan kişi toplulukları olarak dava takip yetkisini kullanırlar. 4857 sayılı İş Kanunu"nun 2. maddesinin 1. fıkrasında tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlarında işveren olarak tanımlanması karşısında, işçi çalıştıran ancak tüzel kişiliği olmayan bakanlıklar ve iflas masası gibi okul aile birliklerinde işveren sayılırlar ve bu sıfatla dava ve takip ehliyetini haiz oldukları Dairemizce kabul edilmiştir. Okul aile birliklerinin kuruluş amaçlarına uygun olarak yaptıkları faaliyetler aynı zamanda Milli Eğitim Bakanlığının görev ve sorumlulukları kapsamına girmekte ve Milli Eğitim Bakanlığı organizasyonu içinde yerine getirilmektedir. Başka bir anlatımla Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılması gereken bir iş, Bakanlığın bilgisi ve organizasyonu dahilinde Okul Aile Birlikleri tarafından yapılmaktadır. Bu nedenle Bakanlık ile Okul Aile Birliği arasında mevzuattan kaynaklanan bir asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu kabul edilmelidir. Hal böyle olunca, dava konusu işçilik alacaklarından her iki davalının müşteren ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekirken, davalı Okul Aile Birliği yönünden davanın husumet yokluğu gerekçesiyle reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Davalı Bakanlığın Harçlar Kanunu"nun 13/j. maddesi uyarınca harçtan muaf olduğu dikkate alınmaksızın Mahkemece davalı Bakanlık aleyhine harca hükmedilmesi hatalı olup bir diğer bozma sebebidir.SONUÇ: Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı tarafa iadesine, 28/11/2019 gününde oybirliği ile karar verildi.