23. Hukuk Dairesi 2015/5034 E. , 2016/1602 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatifin üyesi olduğunu, davalı kooperatifin ilk olarak 22.11.2012 tarih ve 06 sayılı yönetim kurulu kararı ile 07.05.2012 ve 18.09.2012 tarihli ödeme ihtarnamelerine herhangi bir cevap verilmediği ve ödeme yapılmadığı gerekçesiyle müvekkilinin üyelikten ihracına karar verildiğini, yine 14.06.2013 tarih ve 11 sayılı yönetim kurulu kararı ile yine aynı gerekçeyle ödeme ihtarnamelerine dayanarak ikinci kez davacının parasal yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle ihraç edildiğini, ancak davacının ilk ihraç kararından sonra aynı gerekçe ile yeniden ihraç edilmesinin Kooperatifler Kanunu"na aykırı olduğunu, müvekkilinin aidat borçlarını düzenli olarak ödediğini ileri sürerek, yönetim kurulu kararlarının iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen ihtarnameler ve iptali talep edilen kararların Kooperatifler Kanunu"nun 16. maddesinde belirtilen ortaklıktan çıkarılma esaslarına, anasözleşmeye ve yasaya uygun olduğunu, kooperatif anasözleşmesinin 14. maddesinin 2. fıkrasında parasal yükümlülüklerini 30 gün geciktirmeleri üzerine yönetim kurulunca noter aracılığı ile yapılacak ihtarı takip eden 30 gün içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmeyenlerin yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılacağının belirtildiğini, davacının aidatlarını ödemediğini, aidatlarını ödemediği gibi yasak olmasına rağmen okul servis işi de yaptığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı kooperatif tarafından davacı aleyhine 18.09.2014 ve 18.06.2013 tarihli iki tane ihtarname çıkarıldığı, ikinci ihtarnamenin bir ay süreli olması gerekirken somut olayda davalı tarafın 7 iş günü süre verdiği, davalı defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde üyelerden eşit para toplanmadığı, bu uygulamanın da Kooperatifler Kanunu"nun 23. maddesinde belirtilen eşitlik ilkesine aykırı olduğu, davacının ihracına yönelik yönetim kurulu kararına ilişkin ihtarnamenin davacıya 25.06.2013 tarihinde tebliğ edildiği, davacı tarafından davanın 05.08.2013 tarihinde üç aylık süresi içerisinde açıldığı, davalı kooperatifin anasözleşmesinin 14. maddesi uyarınca "parasal yükümlülüklerini 30 gün geciktirmeleri üzerine yönetim kurulunca noter aracılığı ile ihtarı takip eden 30 gün içinde yükümlülüklerini getirmeyenler" Kooperatifler Kanunu 27. maddesi uyarınca "Kooperatif ortaklarından elden yazılı veya taahhütlü mektupla, ilanla ve uygun süre belirleyerek ödemelerini yerine getirmesini ister ilk isteğe uymayan ve 2. istemeden sonra bir ay içinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen ortağın ortaklığı kendiliğinden düşer" düzenlemeleri gözetilerek kooperatif üyelerinden eşit para toplanmadığı, bu uygulamanın her ortağın eşit olma ilkesine aykırı olduğu, davacıya 2. ihtarnamede 7 gün süre verildiği, Kooperatifler Kanunu"nun 27. maddesinde belirtilen 30 günlük süre verilmesinin, uyulması zorunlu şekil şartı olup bu şarta uyulmadığından ihraç kararının geçersiz olduğu gerekçeleriyle davanın kabulü ile davalı kooperatifin 22.11.2012 tarih ve 6 sayılı, 14.06.2013 tarih ve 11 sayılı yönetim kurulu kararlarının iptaline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 27. ve davalı kooperatif anasözleşmesinin 14. maddelerinde parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen kooperatif üyelerinin ihracı prosedürü düzenlenmiş olup, bu tür davalarda, kooperatifçe öncelikle, aidat borcunun ödenmesi için üyeye iki ihtarın gönderilmesi, bu ihtarların usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi, ilk ihtarnamenin ödemesi 30 gün geciktirilmiş borcu içermesi, böyle bir borcun ödenmesi için birinci ihtarda 10 gün, ikinci ihtarda 1 aylık sürenin verilmesi, bu süre içerisinde ödememe halinde müeyyidenin ne olduğunun ve ödenmesi istenen borcun miktarının ve neye ilişkin olduğunun açık ve anlaşılabilir olarak belirtilmesi gerekmektedir. Tüm bu aşamalarda bir eksiklik bulunmaması halinde ihtarlarda istenen borcun gerçek borç olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
Somut olayda, davalı kooperatif tarafından davacıya gönderildiği belirtilen 07.05.2012 tarihli ihtarname getirtilerek, ilk ihtarnamenin yukarıda açıklanan şekli unsurları taşıyıp taşımadığının belirlenmesi ve daha sonra ikinci ihtarnamenin şeklen incelenmesine geçilmesi gerekirken, ilk ihtarname getirilmeksizin doğrudan ikinci ihtarnamenin şeklen incelenmesi doğru olmamış ise de, bu yanlışlığın sonuca etkisi olmadığından bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
Bu durumda mahkemece, 2. ihtarnamenin süre koşuluna uymadığı gerekçesiyle yetinilerek hüküm kurulması gerekirken, ihtarlarda istenen borcun gerçek borcu yansıtıp yansıtmadığının incelenmesine sıra gelmemesine rağmen, üstelik davacının gerçek borç miktarı da araştırılmaksızın davalı kooperatifin üyelerinden eşit para toplanmasının eşitlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesine de dayanılması doğru olmamış ise de, karar sonucu itibariyle doğru olduğundan, HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi kısmen değiştirilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle hükmün gerekçesi kısmen değiştirilerek ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.