Danıştay 8. Daire 2017/4727 Esas 2022/3212 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/4727
Karar No : 2022/3212


DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
1- Davacının Nisan 2016 döneminde yapmış olduğu doçentlik başvurusunun Üniversitelerarası Kurul Başkanlığınca iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile anılan işlemin gerekçesinin bildirildiği … tarih ve … sayılı işlemin ve;
2- Söz konusu işlemin dayanağı olan … tarihli ve … sayılı Doçentlik Sınav Komisyonu'nun “...başarısız bulunan aday jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurulabilir ifadesi yer aldığından başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınmasına...” dair kararının iptali istemiyle açılmıştır.

DAVACININ İDDİALARI :
Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Kliniğinde uzman doktor olarak görev yaptığı, 29.04.2015 tarihinde yayın aşaması doçentlik başvurusunu, doçentlik bilgi sistemi üzerinden yaptığı ancak tayin edilen jürinin olumsuz kararı ile başvuru dosyası yayın aşamasında başarısız bulunduğu, yeniden doçentlik bilgi sistemi üzerinden başvuruda bulunduğu, söz konusu başvurunun kabul edilerek işleme alındığı, ancak başvurusunun “Doçentlik Sınav Yönetmeliği hükümleri ile yargı kararlarının uygulanması hakkındaki Doçentlik Sınav Komisyonu ve Üniversitelerarası Kurul kararları doğrultusunda” iptal edildiğinin bildirildiği, ihtilafın en erken ikinci dönemde yapılacak başvurunun hangi tarihten itibaren hesaplanacağı konusu olduğu, başvurusunun başarısız bulunduğunu öğrendikten sonra en erken izleyen ikinci dönemde yapmış olduğu başvurunun önce kabul edilip daha sonra reddi ve 10 ay sonra yapılan tebligatın başlangıç tarihi olarak alınmasının idari istikrar ilkelerine, kazanılmış hak ilkesine, adalet, hakkaniyet nesafet ilkelerine, takdir yetkisinin hukuka uygun kullanılması gereğine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
07.02.2015 tarihli ve 29260 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 6/6 maddesinde "Başarısız bulunan aday ise jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla, en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir." hükmüne yer verildiği, başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınmasına ilişkin Doçentlik Sınav Komisyonu kararında ve bu karara istinaden davacının Nisan/2016 dönemi doçentlik başvurusunun iptal edilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.


DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; davacının 2016/Nisan döneminde yapmış olduğu doçentlik başvurusunun Üniversitelerarası Kurul Başkanlığınca iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile anılan işlemin gerekçesinin bildirildiği … tarih ve … sayılı işlemin ve söz konusu işlemin dayanağı olan … tarihli ve … sayılı Doçentlik Sınav Komisyonu'nun “Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 6/6 maddesinde...başarısız bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurulabilir ifadesi yer aldığından başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınması..” yönünde alınan kararın iptali istemine ilişkindir.
Davaya konu bireysel işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan, 07.02.2015 tarihli ve 29260 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 1. fıkrasında, Doçentlik sınavı, eser incelemesi ve sözlü sınav olmak üzere, iki aşamada yapılır, hükmü,2.fıkrasında, Doçentlik sınav jürisini oluşturan asıl ve yedek üyeler, adayın akademik çalışmalarının her birini değerlendirerek, Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen formata uygun olarak hazırladıkları ayrıntılı ve gerekçeli kişisel raporlarını, Üniversitelerarası Kurula elektronik imzayla gönderirler. Bu raporlar, her başvuru dönemi için başvuru dosyalarının jüri üyesine iletildiği tarih sırasına göre ve dosya sayısı itibarıyla azami birer aylık sürelerde hazırlanarak Üniversitelerarası Kurula gönderilir. Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı bu raporların bir örneğini adayın dosyasında muhafaza eder, hükmü, 6.fıkrasında, Değerlendirmeye esas alınan jüri raporları tamamlandığında, raporların birer örneği, eser incelemesi sonucuna ilişkin bildirim yazısıyla birlikte adaya gönderilir. Beş jüri üyesinden en az üçünün, adayı eser ve diğer faaliyetlerden başarılı bulması halinde, aday sınavın bu aşamasından başarılı sayılır ve sözlü sınava çağrılır. Başarısız bulunan aday ise, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla, en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir. Bu başvurusunda da başarısız bulunan aday, yine jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla, en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir. Eser incelemesi aşamasında üçüncü kez de başarısız bulunan aday, ancak en erken izleyen üçüncü dönemde yeniden başvurabilir, hükmü, 20.fırasında da, eser incelemesinde başarılı olmasına rağmen birinci, ikinci veya üçüncü sözlü sınavda başarısız olan veya başarısız sayılan aday, her defasında en erken izleyen ikinci sınav döneminde sözlü sınav için yeniden başvurabilir. Üçüncü kez sözlü sınavdan başarısız bulunan aday için salt çoğunluğu sağlayacak sayıda üyenin değiştirilmesi şartıyla yeni bir jüri oluşturulur." hükmü yer almıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat ile Doçentlik Sınav Yönetmeliğinde doçentlik başvurusunda bulunan doçent adaylarının, eser incelemesi aşamasında veya eser incelemesi aşamasında başarılı olup sözlü sınav aşamasında başarısız olması durumlarında, en erken tekrar ne zaman başvuru yapabileceğine ilişkin bir düzenleme getirildiği görülmektedir.



Dava dosyasının incelenmesinden, davacının 2015/Nisan döneminde doçentlik sınavı için yaptığı, başvurusu üzerine oluşturulan jürinin eser incelemesi aşamasındaki değerlendirmeleri sonucunda alınan kararın olumsuz olması nedeniyle eser aşamasında başarısız olduğu, 2016/Nisan dönemindeki başvurusunun ise Doçentlik Sınav Komisyonunca başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun kendilerine bildirildiği tarihin dikkate alınacağına karar verildiği gerekçesiyle iptal edildiği, esasen anılan Yönetmelik kuralları ile başarısız bulunan adayın eser ve faaliyetlerini tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde başvurabileceği öngörülmesine karşın, Doçentlik Sınav Komisyonunca bu düzenlemenin gözardı edilerek "başarısız bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurulabilir ifadesi yer aldığından başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınması..” yönünde dava konusu kararın alındığı görülmüştür.
Öte yandan, 22.04.2017 tarihli ve 30046 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Doçentlik Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesi ile 07.02.2015 tarihli ve 29260 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 6. fıkrasının son cümlesinin “Başarısız bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla müracaat dönemi esas alınmak suretiyle en erken izleyen üçüncü dönemde yeniden başvurabilir.” şeklinde değiştirildiği, bu değişiklik ile anılan Yönetmeliği çıkarma yetkisine sahip olan Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın iradesini, eser aşamasında başarısız olan adayların yeniden başvuru tarihinin belirlenmesinde müracaat tarihinin esas alınması yönünde kullandığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu Doçentlik Sınav Komisyonu kararı, yukarıda açıklanan Yönetmelik hükmüne aykırı olduğu gibi, Doçentlik Sınav Yönetmeliği'nin ilgili hükümlerinde yapılan değişiklik sonucu eser incelemesinde başarısız olan bir doçent adayına jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlaması için bir süre tanınarak adaya en erken izleyen ikinci dönemde başvurma hakkı verildiğinden, bu hüküm karşısında da Komisyon kararının hukuki zemin kazanmadığı görülmekte ve bu haliyle hak kaybına yol açacak olması bakımında da hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu bireysel işlem ile bu işlemin dayanağı düzenleyici işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığından iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, davacının Nisan 2016 döneminde yapmış olduğu doçentlik başvurusunun Üniversitelerarası Kurul Başkanlığınca iptal edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile anılan işlemin gerekçesinin bildirildiği … tarih ve … sayılı işlemin ve söz
konusu işlemin dayanağı olan … tarihli ve … sayılı Doçentlik Sınav Komisyonu'nun “...başarısız bulunan aday jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurulabilir ifadesi yer aldığından başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınmasına...” dair kararının iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
2547 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinin (b) bendinde; “Üst Kuruluşlar: Yükseköğretim Kurulu ve Üniversitelerarası Kuruldur.” Üst kuruluş olarak sayılmış, aynı Kanunun işlem tarihinde yürürlükte olduğu haliyle 11 inci maddesinde; “Doçentlik sınavlarını düzenlemek ve ilgili yönetmelik gereğince doçent adaylarının yayın ve araştırmalarının değerlendirilmesi ve doçentlik sınavı ile ilgili esasları tespit etmek ve jürileri seçmek,” Üniversitelerarası Kurul’un görevleri olarak belirtilmiş, 24 üncü maddesinde ise doçentlik sınavının nasıl yapılacağı düzenlenmiştir.
Anılan Kanun’a dayanılarak hazırlanan ve davaya konu bireysel işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan, 07.02.2015 tarih ve 29260 sayılı Doçentlik Sınav Yönetmeliği’nin “Doçentlik Sınavı” başlıklı 6 ıncı maddesinde; “(1) Doçentlik sınavı, eser incelemesi ve sözlü sınav olmak üzere, iki aşamada yapılır. (2) Doçentlik sınav jürisini oluşturan asıl ve yedek üyeler, adayın akademik çalışmalarının her birini değerlendirerek, Üniversitelerarası Kurul tarafından belirlenen formata uygun olarak hazırladıkları ayrıntılı ve gerekçeli kişisel raporlarını Üniversitelerarası Kurula elektronik imzayla gönderirler. Bu raporlar, her başvuru dönemi için başvuru dosyalarının jüri üyesine iletildiği tarih sırasına göre ve dosya sayısı itibarıyla azami birer aylık sürelerde hazırlanarak Üniversitelerarası Kurula gönderilir. Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı bu raporların bir örneğini adayın dosyasında muhafaza eder. (6) Değerlendirmeye esas alınan jüri raporları tamamlandığında, raporların birer örneği, eser incelemesi sonucuna ilişkin bildirim yazısıyla birlikte adaya gönderilir. Beş jüri üyesinden en az üçünün, adayı eser ve diğer faaliyetlerden başarılı bulması halinde, aday sınavın bu aşamasından başarılı sayılır ve sözlü sınava çağrılır. Başarısız bulunan aday ise jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla, en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir. Bu başvurusunda da başarısız bulunan aday, yine jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla, en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir. Eser incelemesi aşamasında üçüncü kez de başarısız bulunan aday, ancak en erken izleyen üçüncü dönemde yeniden başvurabilir.” (20) Eser incelemesinde başarılı olmasına rağmen birinci, ikinci veya üçüncü sözlü sınavda başarısız olan veya başarısız sayılan aday, her defasında en erken izleyen ikinci sınav döneminde sözlü sınav için yeniden başvurabilir. Üçüncü kez sözlü sınavdan başarısız bulunan aday için salt çoğunluğu sağlayacak sayıda üyenin değiştirilmesi şartıyla yeni bir jüri oluşturulur.", Yürürlük” başlıklı 10 uncu maddesinde ise; “Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” hükmüne yer verilmiştir.
06/10/2016 tarihli ve 29849 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Doçentlik Sınav Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile, Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: “Değerlendirmeye esas alınan jüri raporları tamamlandığında, raporların birer örneği, eser incelemesi sonucuna ilişkin bildirim yazısıyla birlikte adaya gönderilir. Beş üyeden oluşan jürilerde en az üç üyenin, üç üyeden oluşan jürilerde ise en az iki üyenin, eser ve diğer faaliyetlerden adayı başarılı bulması halinde aday, sınavın bu aşamasından başarılı sayılır ve sözlü sınava çağrılır. Başarısız bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Doçentlik Sınav Yönetmeliğinde doçentlik başvurusunda bulunan doçent adaylarının eser incelemesi aşamasında veya eser incelemesi aşamasında başarılı olup sözlü sınav aşamasında başarısız olması durumlarında en erken tekrar ne zaman başvuru yapabileceğine ilişkin düzenleme getirildiği, dava konusu Doçentlik Sınav Komisyonu Kararı ile de doçent adaylarının tekrar başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun kendilerine bildirildiği tarihin dikkate alınacağına karar verildiği görülmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 2015/Nisan döneminde doçentlik sınavı için başvuru yaptığı, davacının başvurusu üzerine oluşturulan jürinin eser incelemesi aşamasındaki değerlendirmeleri sonucunda jüri kararının olumsuz olması nedeniyle davacının eser aşamasında başarısız olduğu, davacının 2016/Nisan dönemindeki başvurusunun ise Doçentlik Sınav Komisyonunca başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınacağına karar verildiği gerekçesiyle iptal edildiği görülmektedir.
Yükseköğretim Kurulu tarafından yürürlüğe konulan “Doçentlik Sınav Yönetmeliğinin” bazı hükümlerinin hukuka aykırılığı nedeniyle açılan iki ayrı davada Dairemizin ilgili Yönetmeliğin bazı hükümlerinin yürürlüğünün durdurulması sonrası Üniversitelerarası Kurulun ortaya çıkan boşluğu Doçentlik Sınavına ilişkin Esaslar aracılığı ile gidermesi, sonrasında Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca yürütmeyi durdurma kararının kaldırılması nedeniyle ortaya çıkan yeni hukuki durumun nasıl çözümleneceğine ilişkin Üniversitelerarası Kurul Mevzuat Komisyonu tarafından 23.07.2016 tarihli bir rapor hazırlanmıştır. Söz konusu Raporun 7. maddesinde; doçentlik başvurusunda bulunmuş, ancak henüz eserleri jüriye gönderilmemiş veya gönderilse bile henüz doçentlik sınavına girmemiş adaylar içinse yürütmeyi durdurmanın kaldırılmasından sonra, Esaslara göre başvuru yapılması ancak Yönetmeliğin kısıtlayıcı hükümlerine göre başvuru imkanının bulunmaması durumunda, aday doçent unvanını kullanmaya hak kazanmadığı için, geçmiş dönemde doçentliğe başvurmuş olmasının kendisine bir müktesep hak tanımayacağı, bu halde, yeniden yürürlük kazanan Doçentlik Sınav Yönetmeliğindeki kısıtlayıcı hükümler nedeniyle kişinin başvurusunun geçersiz sayılması ve ilgili Yönetmelik hükümlerine nazaran yeniden başvuru yapması gerektiği, dolayısıyla, adayın yaptığı başvurunun reddedilmesi gerektiğine karar verildiği, raporun sonuç kısmında ise Nisan 2016 döneminde başvuran adaylar açısından da, Yönetmelikte yer alan sınırlandırıcı hükümlere muhatap olan adayların başvurularının reddedilmesi gerektiğine karar verildiği, söz konusu raporun Üniversitelerarası Kurulun 03.08.2016 tarihli toplantısında kabul edildiği görülmektedir. Ayrıca Doçentlik Sınav Komisyonu’nun 10-11 Kasım 2016 tarihli toplantısında, Mevzuat Komisyonu ile Doçentlik Sınav Komisyonu kararları doğrultusunda Doçentlik Sınav Yönetmeliği’nin yürürlüğe girdiği tarihten bu yana mevzuata ve yargı kararına aykırı başvuran doçent adaylarının başvurularının iptaline karar verildiği, dava konusu Doçentlik Sınav Komisyonu’nun 02.12.2016 tarihli toplantısında ise; Doçentlik Sınav Yönetmeliği’nin 6/6 maddesinde “...başarısız bulunan aday, jüri tarafından eksik bulunan eser ve faaliyetleri tamamlamak kaydıyla en erken izleyen ikinci dönemde yeniden başvurabilir.” ifadesi yer aldığından başvuru tarihinin belirlenmesinde adayların başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yargı kararları nedeniyle oluşan hukuki durumun çözümü için tesis edilen dava konusu Doçentlik Sınav Komisyonu kararında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla görevli ve yetkili kurumlar tarafından işlem tarihinde yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre alınan kararlar doğrultusunda, başvuru tarihinin belirlenmesinde başvuru döneminin değil, adaya başarısızlık sonucunun bildirildiği tarihin dikkate alınmasına ilişkin dava konusu Doçentlik Sınav Komisyonu kararı ve bu kararlara dayalı olarak tesis edilen davacının Nisan 2016 döneminde yapmış olduğu doçentlik başvurusunun Üniversitelerarası Kurul Başkanlığınca iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlem ile anılan işlemin gerekçesinin bildirildiği dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davanın REDDİNE,
2. Dava ret ile sonuçlandığından, aşağıda dökümü gösterilen … TL yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … -TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde taraflara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
28/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.