Danıştay 8. Daire 2021/5450 Esas 2022/3229 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/5450
Karar No : 2022/3229

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalılar): 1- ...Valiliği
Vekili : Av. ...

2- ...Kaymakamlığı - ...

Karşı Taraf (Davacı) : ...
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti : ...İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, karşılıklı olarak 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Siirt İli, Eruh İlçesi, ...Köyü'nde geçici köy korucusu (GKK) olarak görev yapmakta iken, kendisinin de karıştığı bir suç nedeniyle ceza yargılaması neden gösterilerek, 2004 yılında görevinden uzaklaştırılan davacı tarafından, göreve geri döndürülmesi ve ödenmeyen aylıklarının yasal faiziyle beraber ödenmesi istemiyle 07/06/2010 tarihinde yapılan başvurunun, 29/03/2004 tarihindeki muhtarlık seçimi nedeniyle meydana gelen ve ölümle sonuçlanan kavga neticesinde 8 yıl 9 ay hapis cezası alarak hüküm giydiği gerekçesiyle reddine ilişkin Eruh Kaymakamlığı'nın ...tarih ve ...sayılı işleminin iptali ile 29/03/2004 tarihinden itibaren yoksun kaldığı tüm özlük ve parasal haklarının her bir ödemenin ayrı ayrı hak ediş tarihlerinden itibaren yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; Danıştay Onyedinci Dairesince verilen bozma kararına uyularak; 29/03/2004 tarihinde Yelkesen Köyü'nde yapılan muhtarlık seçimiyle ilgili olarak çıkan ölümlü ve yaralamalı kavga nedeniyle açılan kamu davasında, ...Ağır Ceza Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla, davacı hakkında 8 yıl 9 ay mahkûmiyet cezası verildiği, söz konusu kararın temyiz edilmesi neticesinde, Yargıtay .... Ceza Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla anılan Mahkeme kararının bozulmasına karar verildiği, bozma üzerine yeniden yapılan yargılamada ...Ağır Ceza Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla, davacının kasten öldürme suçundan 8 yıl 9 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve müebbeten kamu hizmetinden yasaklanmasına, korku ve panik doğuracak şekilde meskun mahalde ateş etmek suçundan 1 yıl 21 ay 10 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, karara karşı yapılan temyiz başvurusunun Yargıtay .... Ceza Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği, ayrıca Uyap ortamında yapılan sorgulamada davacının yukarıda bahsedilen Mahkeme kararı nedeniyle adli sicil kaydının bulunduğu, dolayısıyla Yönetmelik hükümleri uyarınca davacının geçici köy korucusu olma şartlarını yitirdiğinin anlaşıldığı bu durumda; geçici köy korucusu olma şartlarını sonradan yitirdiği anlaşılan davacının göreve başlatılması talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı; davacı hakkında görevden uzaklaştırma veya göreve son verme yönünde herhangi bir işlemin tesis edilmeden silahı geri alınmak suretiyle fiilen görevden el çektirildiği, dolayısıyla davacının görevden uzaklaştırıldığı anlaşılan (fiilen görevden el çektirildiği) 29/03/2004 tarihinden hakkında ceza mahkemesinin vermiş olduğu kararın kesinleştiği/onandığı 15/10/2015 tarihine kadar davacı hakkında davalı idarece görevine son verildiğine dair herhangi bir idari işlemde yapmadığı hususu gözönünde bulundurulduğunda, köy koruculuğu statüsünün devam ettiği, bu nedenle ödenmeyen aylıklarının üçte ikisinin idareye yapılan başvuru tarihi olan 07/06/2010 tarihinden ceza mahkemesince verilen ve kesinleştiği 15/10/2015 tarihine kadar işleyecek yasal faiziyle birlikte hesaplanılarak ödenmesi gerektiği, davacının göreve alınma şartını kaybettiği ve göreve iade edilmediği için de geriye kalan aylıklarının üçte birinin ve özlük haklarının ödenmesinin hukuken mümkün görülmediği gerekçeleriyle, davacının göreve iade edilme talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin kısmı yönünden davanın reddine, davacının görevden uzaklaştırıldığı (fiilen görevden el çektirilmesi) dönem için yoksun kaldığı parasal haklarının (aylıklarının üçte ikisi) ödenmesi talebi yönünden davanın kabulüne, davacının görevden uzaklaştırıldığı dönemde yoksun kaldığı parasal haklarının (aylıklarının üçte ikisi) Eruh Kaymakamlığı'na yapılan başvurunun kayda girdiği tarih olan 07/06/2010 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareler tarafından hesaplanılarak davacıya ödenmesine, davacının görevden uzaklaştırılması nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının geriye kalan aylıklarının üçte birinin ve özlük haklarının ödenmesi yönünden ise reddine karar verilmiştir.
İşlem Tarihinde yürürlükte olan 2008 tarihli Geçici Köy Korucuları Yönetmeliği'nin "Göreve Alınmada Aranılacak Şartlar" başlıklı 6. maddesinde 6 aydan fazla hapis cezası alanların geçici köy korucusu olamayacağı belirtilmiş, 17. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendinin (f) alt bendinde göreve alınmada aranacak şartları kaybetmek, görevden çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmış, aynı maddenin 2. fıkrasında herhangi bir soruşturma nedeniyle görevini yürütmesinde sakınca görülenlerin vali onayı ile görevinden uzaklaştırılacağı, bu şekilde görevinden uzaklaştırılanlara ücretlerinin üçte ikisinin ödeneceği, görevden uzaklaştırma nedenlerinin ortadan kalkması halinde vali onayı ile göreve iade edilecek kişilere eksik ödenen ücretlerinin ödeneceği hükme bağlanmış olup, davacının görevinden uzaklaştırıldığı 2004 yılında yürürlükte olan, Geçici Köy Koruculuğu Yönetmeliği'nin 22. maddesinde de; göreve son verilmesi işleminin vali onayı ile kesinleşeceği belirtilmiş ise de görevden uzaklaştırmaya ilişkin bir düzenleme yer almamıştır.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesinin 1. fıkrasının b bendinde "temyiz incelemesi sonunda kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa Danıştay'ın kararı düzelterek onayacağı" hükme bağlanmıştır.
İşlem tarihinde yürürlükte olup, yukarıda yer verilen ve 09.01.2008 gününde yürürlüğe giren Yönetmelik hükümleri incelendiğinde, geçici köy korucularının haklarında yürütülen bir soruşturma nedeniyle görevini yürütmesinde sakınca görülmesi halinde vali onayı ile görevinden uzaklaştırılabileceği, bu şekilde görevinden uzaklaştırılanlara ücretlerinin üçte ikisinin ödeneceği (09.01.2008 gününden itibaren), görevden uzaklaştırma nedenlerinin ortadan kalkması halinde vali onayı ile göreve iade edilecek kişilere eksik ödenen ücretlerinin, bu hususu düzenleyen Yönetmelik kuralının yürürlük tarihi itibariyle ödeneceği anlaşılmaktadır.
Dosyadaki bilgi ve belgeler incelendiğinde; davacının kasten öldürme suçundan 8 yıl 9 ay hapis cezası aldığı ve bu cezanın onanarak 15.10.2015 gününde kesinleştiği; 13.04.2004 gününde görevinden uzaklaştırılmasını müteakip, 19.02.2010 gününde Valilik oluru ile göreve alınmada aranacak şartları kaybetmesi neden gösterilecek görevine son verildiği görülmektedir.
Olayda; 2004 yılında görevinden uzaklaştırılmasını müteakip 19.02.2010 gününde görevine son verilen davacının, göreve iade için gereken koşullar da gerçekleşmediği için göreve iade talebinin reddine dair işlemde hukuka aykırılık; aynı gerekçe ile davayı reddeden Mahkeme kararında isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak görevden uzaklaştırılan davacıya, özlük haklarının yukarıda belirtildiği şekilde; uzaklaştırma işleminin tesis ediliği tarih olan 2004 yılından itibaren değil; bu durumdakilerin özlük haklarına ilişkin düzenleme getiren Yönetmelik maddesinin yürürlük tarihi olan 09.01.2008 gününden itibaren ve göreve son tarihi olan 19.02.2010 tarihine kadar ve ücretin üçte ikisini kapsayacak şekilde ödenmesi gerektiğinden; temyize konu kararın ''davacının görevden uzaklaştırıldığı (fiilen görevden el çektirilmesi) dönem için yoksun kaldığı parasal haklarının (aylıklarının üçte ikisi) ödenmesi talebi yönünden davanın kabulüne, davacının görevden uzaklaştırıldığı dönemde yoksun kaldığı parasal haklarının (aylıklarının üçte ikisi) Eruh Kaymakamlığı'na yapılan başvurunun kayda girdiği tarih olan 07/06/2010 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareler tarafından hesaplanılarak davacıya ödenmesine'' şeklindeki kısmının; ''özlük haklarının 09.01.2008 - 19.02.2010 tarihleri arasındaki kısmının, ücretinin 2/3'üne isabet edecek miktarı esas alınmak suretiyle hesaplanarak, başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine'' şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle, açıkta kaldığı dönem için yoksun kaldığı parasal haklarının ödenmesi talebinin kabulüne ilişkin kısmının düzeltilerek onanmasına temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 28/04/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.


KARŞI OY :
(X)- Çoğunluğun yoksun kalınan özlük hakların ödenmesi için esas aldığı son tarih olan 19.02.2010 tarihine (göreve son) ilişkin değerlendirmesine katılmakla birlikte; başlangıç tarihi olarak temyize konu kararla tespit edildiği üzere görevden uzaklaştırılma tarihinin (29.03.2004) esas alınması gerektiği oyu ile çoğunluk kararına kısmen katılmıyorum.