Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, iş kazasının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacı, 01.10.2005 tarihinde davalı şirket için çiftlikte yükleme yaparken geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitini istemiş; Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
İş kazasının tespiti istemine ilişkin bu tür davalar 506 sayılı Yasa"nın 11. maddesinden (5510 sayılı Yasa"nın 13. maddesinden) kaynaklanmaktadır. Anılan maddeye göre, iş kazası, a) sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, c) sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, d) sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında sigortalıyı hemen veya daha sonra bedence veya ruhça arızaya uğratan olaylardır. Zararlandırıcı sigorta olayının iş kazası sayılması için, 1) sigorta olayına maruz kalan kişinin sigortalı olması, 2) sigorta olayının maddede sayılı sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, sigorta olayının, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur.
Bilindiği gibi 506 sayılı Yasa"nın 3. maddesinde tarım işine istisna teşkil eden çalışmalar bendler halinde sayılmıştır. Buna göre 506 sayılı Yasanın 3/1-A maddesinin (a) bendinde yazılı olan; kamu sektörüne ait tarım ve orman işlerinde ücretle, (b) bendinde özel sektöre ait tarım ve orman işlerinden ücretli ve sürekli olarak, (c) bendinde tarım sanatlarına ait işlerde, (d) bendinde tarım işyerlerinde yapılan ve tarım işlerinden sayılmayan işlerde, (e) bendinde ise tarım işyeri sayılmayan işyerlerinin park, bahçe ve fidanlık ve benzeri işlerinde çalışanlar hariç olmak üzere tarım işinde çalışanlar 506 sayılı Yasa kapsamında sigortalı sayılmazlar.
506 sayılı Yasanın 3/1-A maddesinin (b) bendinde yazılı olan "özel sektöre ait tarım ve orman işlerinden ücretli ve sürekli olarak" çalışanlar 506 sayılı Yasa kapsamında olup bu şekilde çalışanlar hakkında kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin hükümler uygulanabilecektir. Bu madde kapsamında sayılmanın olumsuz şartı da 2925 sayılı Yasa"nın 3. maddesi kapsamında olmamaktır.
Sürekli çalışma kavramı ise Yasa"da doğrudan tanımlanmış olmayıp 2925 sayılı Yasa"nın 3. maddesinde süreksiz işin tanımı yapılmış olup söz konusu maddenin (e) bendinde "Nitelikleri bakımından en çok 30 işgünü süren işler" bu kapsamda sayılmıştır. Süreksiz işin belirlenmesi hususunda kıstas yapılan işin niteliğine göre belirlenecek olup; 30 gün ve daha fazla sürecek işlerde çalışanlar Yasa kapsamına alınmıştır.
Eldeki davada, davalı Kurum denetmen raporuyla davacının davalı şirket tarafından kiralanmış olan tarlada mısırları kamyona yükleme işinde geçici işçi olarak çalıştığı esnada kazaya maruz kaldığı, davacının tarım işinde süreksiz olarak çalışması nedeniyle sigortalı sayılamayacağı, bu yüzden iş kazasına ilişkin hükümlerin uygulanmasının mümkün olmadığını bildirmiştir. Mahkemece, bilirkişi raporu ve tanık beyanları nazara alınarak davacının 1990 yılından beri davalının tarım işlerinde mevsimlik işçi olarak çalıştığı kanaatine varılarak 506 sayılı Yasa"nın 11/A maddesinde öngörüldüğü şekilde davacının davalı işverenin işyeri sayılan tarım arazisinde işin yapımı sırasında meydana geldiği sabit olduğundan davanın kabulü ile kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmiştir. Mahkemece, uyuşmazlık konusu döneme ait davacının İş-Kur kayıtlarının celbi ile öncelikle yapılan işin niteliği gereği 30 gün ve daha fazla süreyle çalışılan iş niteliğinde olup olmadığı veya davacının bu işyerinde 30 gün ve daha fazla süreyle çalışması bulunup bulunmadığı belirlenmeli, ile bu iki durumdan birinin varlığı halinde işin sürekli olduğunun kabulüyle 506 sayılı Yasa"nın 11.maddesi kapsamında değerlendirme yapılarak sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmadan eksik araştırmaya dayalı yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün BOZULMASINA, 26/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.