Danıştay 4. Daire 2020/2043 Esas 2022/3018 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/2043
Karar No : 2022/3018

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Vergi Dairesi Başkanlığı
(...Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Boya Kimya Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının sevk edildiği takdir komisyonu kararı ile tespit edilen matrah uyarınca adına re'sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı 2010/1, 2 dönemleri katma değer vergilerinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... Vergi Mahkemesince verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; olayda, beş yıllık zaman aşımı süresinin dolmasına çok az bir süre kala vergi idaresince davacı takdir komisyonuna sevk edilmişse de re'sen tarh sebebi olarak gösterilen "tutulması zorunlu olan defterlerin veya verilen beyannamelerin gerçek durumu yansıtmadığına dair delil bulunması" durumunun beş yıllık tarh zamanaşımı geçtikten sonra düzenlenen ...tarih ve ...sayılı vergi tekniği raporu ile tespit edildiği göz önüne alındığında, mükellefin takdir komisyonuna sevk edildiği 13/11/2015 tarihi itibarıyla ortada re'sen tarh sebebinin bulunmadığı, yukarıda yer verilen kanun maddesi uyarınca ancak re'sen tarh sebebinin bulunduğu durumlarda takdir komisyonuna sevk işleminin zamanaşımı süresini durduracağı, başka bir ifadeyle re'sen tarh sebebi bulunmadan takdir komisyonuna sevk işleminin zamanaşımı süresini durdurmasının mümkün olmadığı, dolayısıyla 31/12/2015 tarihine kadar tarh ve tebliğ edilmesi gereken 2010 yılına ilişkin vergi ve cezaların, beş yılık süre geçtikten sonra 30/12/2016 tarihinde tebliğ edilmiş olması nedeniyle tarh zamanaşımına uğradığından, dava konusu katma değer vergilerinde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Olayda zamanaşımı olmadığı, davacı hakkında yapılan iş ve işlemlerin yerinde ve yasal olduğu, hukuka aykırı kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 113. maddesinde, zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkması olarak tanımlanmış olup bu durum mükellefin bu hususta bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın hüküm ifade edeceği; 114. maddesinde ise "Şu kadar ki, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurur. Duran zamanaşımı mezkur komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren işlemeye devam eder. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamaz." denilmek suretiyle takdir komisyonu kararlarına istinaden yapılan re'sen tarhiyatlarda zamanaşımı hususunun olup olmadığının tespiti için takdir komisyonuna sevk tarihi, takdir komisyonu kararının vergi dairesine tevdi tarihi, ihbarnamenin tebliğ tarihi ve takdir komisyonunda geçen süreye (takdir komisyonuna sevk tarihi ile takdir komisyonu kararının vergi dairesine tevdi tarihi arasındaki süre) bakılarak karar verilmelidir.
Bilindiği üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde sayılan re'sen vergi tarhını gerektiren sebeplerin varlığı halinde vergi inceleme elemanlarınca ilgili dönem matrahı re'sen tarh edilebileceği gibi takdir komisyonuna sevk edilerek de söz konusu işlem yapılabilmektedir. Kanunun 74. maddesinde ise, takdir komisyonlarının görevlerini yaparken takdir sebeplerinin bulunup bulunmadığını inceleyemeyeceği, hatalı gördüğü işlemlerde ilgili vergi dairesini yazı ile ikaz etmeye mecbur olduğu hükme bağlanmıştır. Bu itibarla, takdir komisyonu takdir nedenleri ile ilgili herhangi bir belirleme yapma veya değiştirme hakkına sahip değildir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri uyarınca, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda, hakkında re'sen tarh sebeplerinden biri bulunan mükelleflerin hangi hallerde 135. maddede sayılan incelemeye yetkili olanlar tarafından incelemeye tabi tutulacakları, hangi hallerde matrah takdiri için takdir komisyonuna sevk edilecekleri hususunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle takdir komisyonu kararına göre yapılan tarhiyatlarla ilgili uyuşmazlıklarda zamanaşımı ile ilgili hususların çözümünde, genel ilke olarak takdir komisyonuna sevkle tarh zamanaşımının durduğunun kabulü gereklidir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 2010 yılı vergi borçları için 13/11/2015 tarihinde takdir komisyonuna sevk edildiği ve böylece zamanaşımının durduğu, takdir komisyonunca ...tarih ve ...sayılı vergi tekniği raporuna dayanılarak, 27/12/2016 tarihinde matrah takdir edilip karar verildiği, takdir komisyonu kararına istinaden tarh edilen vergi ve cezalara ilişkin ihbarnamelerin 29/12/2016 tarihinde düzenlendiği ve 30/12/2016 tarihinde tebliği üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, 2010 yılına ilişkin olarak 31/12/2015 tarihinde dolacak olan tarh zamanaşımı süresinin dolmasından önce 13/12/2015 tarihinde yapılan takdire sevk işlemi, 213 sayılı Kanunu'nun 114. maddesi uyarınca işlemeye devam eden tarh zamanaşımı süresini durdurduğu ve 27/12/2016 tarihli takdir komisyonu kararlarına istinaden 29/12/2016 tarihinde düzenlenen vergi/ceza ihbarnamelerinin tarh zamanaşımı süresi dolmadan davacıya 30/12/2016 tarihinde dairede tebliğ edildiği görülmekle Vergi Dava Dairesinin kararının olayda sırf zamanaşımını kesmek amacıyla takdir komisyonuna sevk işleminin zamanaşımını durdurmayacağı şeklindeki gerekçesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Her ne kadar Vergi Dava Dairesince işin esasına girilerek yeniden bir karar verilmesi gerekmekteyse de, davalı idarece katma değer vergisinin hesabında dayanak aldığı ve katma değer vergisinin matrahını oluşturan, 2010 yılına ilişkin tarh edilen özel tüketim vergisine karşı açılan davada, ....... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla davanın kabulü ile özel tüketim vergilerinin kaldırılmasına karar verildiği, anılan karara davalı idarece yapılan istinaf başvurusunun ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla reddedildiği, Vergi Dava Dairesinin söz konusu kararına davalı idarece yapılan temyiz başvurusunun da Danıştay Yedinci Dairesinin 16/11/2021 tarih ve E:2020/1196, K:2021/4853 sayılı kararıyla onandığı, dolayısıyla dava konusu katma değer vergisi tarhiyatlarının dayanağının kalmadığı anlaşılmakla, temyize konu Vergi Dava Dairesi kararında sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 28/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.