Danıştay 8. Daire 2018/4848 Esas 2022/3296 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4848
Karar No : 2022/3296


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Elektrik Dağıtım A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı elektrik dağıtım şirketi tarafından; … tarih ve … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Altyapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME) kararı uyarınca 2016 yılı yatırım programı kapsamında imalatı tamamlanan altyapı tesisleri bedeli olarak hesaplanan 2.944.341,33 TL'nin davacıdan istenilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü işlemi ile bu bedelin 30 gün içerisinde ödenmesi aksi halde borcun tahsili için yasal yollara başvurulacağına ilişkin … tarih ve … sayılı Gelirler Müdürlüğü işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; mevzuat gereğince ancak ortak programa alınan altyapı hizmetleri için belediye ve diğer bütün kamu kuruluşlarının ödeneklerinden altyapı yatırım hesabına aktarım yapılmasının istenilebileceği, somut olayda ise davacı kurumca ihtirazi kayıtla kabul edilse dahi kesin ve ortak programa alınmış bir yatırım programının belirlendiği, kamu yararı ve hizmetin aksamaması adına AYKOME bütçesinden davacının sorumluluğunda kalan enerji hatlarının deplasesi işinin ihaleli işler kapsamında yaptırıldığı ve davacı kurumdan yine AYKOME kararında belirtilen tarife üzerinden belli bir miktar ödemenin yapılmasının istenildiği görüldüğünden, bu yönüyle dava konusu işlemlerde mevzuata ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; kamu kurum ve kuruluşu niteliğine haiz olmayan davacı şirketin altyapı yatırım hesabına aktarılacak ödeneği bulunmadığından 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği hükümlerinin davacı şirket yönünden uygulanmasının hukuka aykırı olduğu, davacı şirket adına tahakkuk ettirilen bedele konu işlerin trafo ve enerji kabloları gibi dağıtım tesislerinin yer değişikliği işlemi olan deplase işlerine ilişkin olduğu ve bu işlerin ortak programa alınan alt yapı hizmetlerinden olmadığı, deplase talep eden kurum tarafından karşılanması gereken masrafların davacıdan talep edilemeyeceği belirtilerek temyiz istemine konu kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı tarafından; davaya konu işlemlerin idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gereken işlemler olmadığı, bilgilendirici mahiyette olan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Altyapı Koordinasyon Merkezi (AYKOME)'nin 2016 yılı bütçesini konu alan … tarih ve … sayılı kararıyla kurum paylarının belirlendiği ve bu kararda 2016 yılı AYKOME bütçesinde yer alan kurum paylarının 2017 yılı başında mahsuplaşmak suretiyle muhasebeleştirileceğinin belirtildiği, davacı şirketin temsilcisi tarafından "her türlü yasal hakkımın saklı kalmak kaydı ile" şerhi düşülerek bu kararın imzalandığı ve karara karşı davacı şirketçe dava açılmadığı; anılan AYKOME kararı gereğince, 2016 yılı yatırım programı kapsamındaki altyapı hizmetlerinin davacı şirketin yürüttüğü hizmete ilişkin kısımlarının tamamlandığından bahisle, ilgili hizmetlerin hakediş bedelinin belirlendiği ve düzenlenen hakediş raporları doğrultusunda belirlenen toplam 2.944.341,33 TL'nin davacı şirket tarafından ödenmesi gerektiğine ilişkin … tarih ve … sayılı Altyapı Koordinasyon Müdürlüğü işleminin tesis edilerek davacıya tebliğ edildiği, ardından tesis edilen … tarih ve … sayılı Gelirler Müdürlüğü işlemi ile söz konusu hakediş tutarının, bu yazının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ödenmesi aksi halde borcun tahsili için yasal yollara başvurulacağının bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1/a bendinde; "İdari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları" idari dava türleri arasında sayılmış, "Dilekçeler üzerine ilk inceleme" başlıklı 14. maddesinin 3/d bendinde; dilekçelerin idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı yönüyle inceleneceği, 6. fıkrasında; bu hususların ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı, "İlk inceleme üzerine verilecek karar" başlıklı 15. maddesinin 1/b bendinde ise; dava konusu edilen işlemin, idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem niteliğinin bulunmaması durumunda davanın reddine karar verileceği düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyize konu kararın, … tarih ve … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı Alt Yapı Koordinasyon Müdürlüğü işlemine ilişkin kısmının incelenmesi;
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın bu kısmı usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Temyize konu kararın, … tarih ve … sayılı Gelirler Müdürlüğü işlemine ilişkin kısmının incelenmesi;
İdari makamların kamu hukuku kurallarına göre tek yanlı irade ile yaptıkları, kendiliğinden uygulanabilen ve hukuki sonuçlar doğurarak ilgilinin hukuki durumunda değişiklik yapan idari işlemleri, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi gerekli idari işlemler niteliğindedir.
Bakılan uyuşmazlıkta, davaya konu … tarih ve … sayılı işlemin, 2.944.341,33 TL bedelin davacıdan kamu gücü kullanılarak, doğrudan ve cebren tahsiline yönelik değil öncelikle rızaen ödenmesini, ödenmediği taktirde yasal yollara başvurulmak suretiyle tahsilini sağlamaya yönelik olduğu, kamu gücünün üçüncü kişiler üzerinde ayrıca başka bir işlemin varlığına gerek olmaksızın doğrudan doğruya çeşitli hukuki sonuçlar doğurmak suretiyle etkisini gösterdiği işlemlerden olmadığı, dolayısıyla anılan işlemin bu haliyle bilgilendirme niteliğinde olduğu, ilgililerin hukuki durumunu etkileyecek ve idari davaya konu olabilecek nitelikte icrai, kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlem olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu durumda; bahsi geçen işlem yönünden davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesi gerekirken, işin esası incelenmek suretiyle davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun reddine yönelik temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının bu kısmında sonucu itibariyle hukuki isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının … tarih ve … sayılı işleme ilişkin kısmının ONANMASINA, … tarih ve … sayılı işleme ilişkin kısmının ise yukarıda belirtilen GEREKÇE İLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmediğinden kullanılmayan … TL yürütmenin durdurulması harcı ile posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 29/04/2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.