Esas No: 2021/7928
Karar No: 2022/6291
Karar Tarihi: 05.04.2022
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2021/7928 Esas 2022/6291 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen bir kamulaştırma davasında, irtifak hakkı ve pilon yeri bedeli tespiti ve davacı idare adına tescili istenmiştir. Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm kurulmuş, ancak davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak ilkesi ihlal edilerek, eksik bedele hükmedilmiştir. Ayrıca, bilirkişi raporundaki kapitalizasyon faiz oranının %4 yerine %5 olarak kabul edilmesi de usuli kazanılmış hak ilkesine aykırı bulunmuştur. Anayasa Mahkemesi'nin 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunu'nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinde yer alan hükümlerinin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edildiği hatırlatılarak, hüküm bozulmuş ve temyiz harçlarının iadesine karar verilmiştir. Kanuna göre, idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda ise idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel esas alınarak, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına ödeme yapılır. Fazla olan tutarın ise bloke edilir.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen davanın yapılan yargılaması sonucunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Kısmen arazi kısmen kapama meyve bahçesi niteliğindeki ... parsel sayılı taşınmaza net geliri esas alınarak değer biçilmesinde yöntem itibari ile bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1- Dairemiz bozma ilamı öncesi mahkemece verilen ilk kararda taşınmazın arazi niteliğindeki bölümüne 9.22 TL m2 birim fiyatı belirlenip % 350 oranında da objektif uygulamak suretiyle 42,49 TL m2 fiyatı üzerinden hüküm kurulduğu ve bu hususun da bozma ilamına konu edilmediği anlaşıldığı halde, davalı taraf lehine oluşan usuli kazanılmış hak ilkesi ihlal edilerek, bozma ilamı sonrası taşınmazın arazi niteliğindeki bölümüne 2,69 TL/m2 birim fiyatı belirlenerek eksik bedele hükmedilmesi,
2- Dairemiz bozma ilamı öncesi mahkemece verilen ilk kararda, hükme esas bilirkişi raporlarında kapitalizasyon faiz oranının % 4 olarak uygulandığı ve bu hususun bozma nedeni yapılmadığı anlaşıldığından, davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak ilkesi ihlal edilerek, bu oranın % 5 olarak kabulü ile aza karar verilmesi,
Doğru olmadığı gibi;
3-Anayasa Mahkemesi’nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas - 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunu’nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,
Hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle taraf vekillerinin temyiz isteminin kabulü ile BOZULMASINA, taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, 05/04/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.
