MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ-TESCİL-TENKİS

Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil ve tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 30.04.2019 Salı günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Avukat ... ile temyiz edilen davalı vekili Avukat ... geldiler, duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakanları ..."ın ... 32. Noterliğinde düzenlenen 07.10.2008 tarih ve 13928 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde ölünceye kadar bakma akdi ile dava konusu ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... parsel sayılı taşınmazları davalı kızı ..."ya temlik ettiğini, mirasbırakanın özel bakıma itiyaç duyacak bir rahatsızlığının olmadığını, anılan devrin muvazaalı ve mirasçılardan mal kaçırma amaçlı olduğunu ileri sürerek tapu iptali ve tescile, olmazsa tenkise karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, 07.10.2008 tarihli ölünceye kadar bakma akdi ve 08.10.2008 tarihli ek sözleşme gereğince babası ve annesine karşı bakım yükümlülüğünü yerine getirdiğini, temlikin mal kaçırma amaçlı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalının bakım yükümlülüğünü yerine getirdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; mirasbırakan ..."ın ... 32. Noterliğinde düzenlenen 07.10.2008 tarih ve 13928 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile dava dışı tapunun hususi no 341 yeni, geldisi 65 cilt 38738 sahife veya sıra no 17.07.1946 tarihi 81 cilt no, 12/41 sahife veya sıra noda kayıtlı taşınmaz ile dava konusu ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... parsel sayılı taşınmazları kendisine ölünceye kadar bakmak kayıt ve şartıyla davalı kızı ..."ya bıraktığı, 08.10.2008 tarihli ek sözleşme ile 07.10.2008 tarihinde taraflar arasında yapılan sözleşmeye ek olarak mirasbırakanın eşi dava dışı ..."ye de aynı kayıt ve şartlarda bakılma şartı konulduğu, anılan sözleşmelere dayalı olarak 22.09.2010 tarihinde davalı adına tapuda sicil kaydının oluşturulduğu, 1922 doğumlu mirasbırakan ..."ın 07.07.2010 tarihinde öldüğü ve geriye davacı oğlu ... ile 2005 yılında ölen oğlu ..."den olan davacı torunları ... ile ... ve murisin davalı kızı ... ile dava dışı eşi ..."nin kaldığı anlaşılmaktadır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (TBK) m. 611. maddesine göre ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi, taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen bir akittir. (818 s. Borçlar Kanununun (BK) m. 511). Başka bir anlatımla ivazlı sözleşme türlerindendir. Bu sözleşme ile bakım alacaklısı, sözleşme konusu malın mülkiyetini bakım borçlusuna geçirme; bakım borçlusu da bakım alacaklısına yasanın öngördüğü anlamda ölünceye kadar bakıp gözetme yükümlülüğü altına girer. (TBK m. 614 (BK) m. 514)).
Hemen belirtmek gerekir ki, bakıp gözetme koşulu ile yapılan temliki işlemin geçerliliği için sözleşmenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklısının özel bakım gereksinimi içerisinde bulunması zorunlu değildir. Bu gereksinmenin sözleşmeden sonra doğması ya da alacaklının ölümüne kadar çok kısa bir süre sürmüş bulunması da sözleşmenin geçerliliğine etkili olamaz.
Kural olarak, bu tür sözleşmeye dayalı bir temlikin de muvazaa ile illetli olduğunun ileri sürülmesi her zaman mümkündür. En sade anlatımla muvazaa, irade ile beyan arasında kasten yaratılan aykırılık olarak tanımlanabilir. Böyle bir iddia karşısında, asıl olan tarafların akitteki gerçek ve müşterek amaçlarının saptanmasıdır. (TBK m. 19 (BK m. 18)). Şayet bakım alacaklısının temliki işlemde bakıp gözetilme koşulunun değil de, bir başka amacı gerçekleştirme iradesini taşıdığı belirlenirse (örneğin mirasçılarından mal kaçırma düşüncesinde ise), bu takdirde akdin ivazlı (bedel karşılığı) olduğundan söz edilemez; akitte bağış amacının üstün tutulduğu sonucuna varılır. Bu halde de Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 01.04.1974 gün ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı olayda, uygulama yeri bulur.
Miras bırakanın, ölünceye kadar bakıp gözetme karşılığı yaptığı temlikin muvazaa ile illetli olup olmadığının belirlenebilmesi içinde, sözleşme tarihinde murisin yaşı, fiziki ve genel sağlık durumu, aile koşulları ve ilişkileri, elinde bulunan mal varlığının miktarı, temlik edilen malın, tüm mamelekine oranı, bunun makul karşılanabilecek bir sınırda kalıp kalmadığı gibi bilgi ve olguların göz önünde tutulması gerekir.
Somut olaya gelince, murisin dava konusu taşınmazlar dışında başkaca malvarlığı olup olmadığı araştırılmamıştır.
Hal böyle olunca, mirasbırakan adına ölüm tarihi itibariyle başka taşınmaz olup olmadığının araştırılması, var ise bunların değeri de keşfen saptanarak makul oranın buna göre belirlenmesi, murisin davacı ile dava dışı eşine de taşınmaz temlik edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması ve kayıtlarının getirtilmesi, toplanan ve toplanacak tüm deliller yukarıda belirtilen ilkeler uyarınca değerlendirilip mirasbırakan ..."ın gerçek irade ve amacının durakmaya yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması gerekirken noksan soruşturma ile yetinilip yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir.
Davacıların yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 02.01.2019 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davacılar vekili için 2.037.00.-TL duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilenden alınmasına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 30.04.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.